AKM'nin yerindeki tarihi konak nerede

CHP'liler İstanbul'daki Atatürk Kültür Merkezi'nin durumunu Meclis'te yeni bir araştırma, önergesiyle tekrar gündeme taşımaya hazırlanıyorlar. CHP'nin bu yeni girişimine yönelik AK Parti'nin ise bu sefer önergeye destek verebileceği ve 1946'da AKM'nin yapılması için yıkılan tarihi konak ile Taksim Topçu Kışlası'nın yanı sıra tek parti döneminde İstanbul'da yok edilen bütün tarihi binaları tek tek kamuoyu önüne getireceği öğrenildi.

Tek parti döneminde yeni bir nesil, kültür ve tarih meydana getirmek için pek çok alanda yapılan tahribatın mimarideki yönünü gösteren büyük yıkımlar kamuoyunun gündemine gelecek. CHP'nin ve bazı sivil toplum kuruluşlarının istanbul'daki Atatürk Kültür Merkezi'nin önce yıkımını, sonra da restorasyonunu engellemelerine ilişkin tartışmalar sürerken, bu binanın yapılmadan önce istanbul'un mimari dokusunun ne şekilde olduğu konusu daha fazla önem kazanmaya başladı.

MİMARİ KATLİAMLAR GÜNDEME GELİYOR

CHP'nin ve ona yakın bazı sivil toplum kuruluşlarının önce yıkımını engelledikleri, restorasyon çalışmalarını da hukuki pürüzler çıkartarak imkansız hale getirdikleri istanbul'daki Atatürk Kültür Merkezi'nin durumuyla ilgili CHP'liler Meclis'te yeni bir araştırma önergesiyle konuyu tekrar gündeme taşımaya hazırlanıyorlar. CHP'nin bu yeni girişimine yönelik AK Parti'nin ise bu sefer önergeye destek verebileceği ve 1946'da AKM'nin yapılması için yıkılan binaları ve tek parti döneminde istanbul'da yok edilen bütün tarihi binaları tek tek kamuoyu önüne getireceği öğrenildi. CHP'nin 1940'ta başlattığı 'imar Hareketi' adlı projesiyle istanbul'un özellikle Taksim bölgesindeki en karakteristik mimari eserleri tamamen yok edildi, işte bunlardan bazıları:

İşžTE AKM'NİN YAPILMASI İçİN YIKILAN TARİHİ KONAK

Bugünkü Atatürk Kültür Merkezi'nin yerinde, 1946'daki yıkımdan önce Elektrik idaresi'ne ait olan tarihi konak bulunuyordu. Temelleri 1700'lerin başında atılmış olan bu konak, birkaç kez tamir geçirmiş ve 1897'de Sultan Abdülhamit tarafından çıkartılan ödenekle yıkımdan önceki halini almıştı. Konak, içindeki geleneksel Türk usulü nadide ahşap işçiliği ile dikkat çekerken, dışı ise Venedik tarzı ilk modern mimariyi yansıtıyordu.

ABDÜLMECİT'İN TOPçU KIşžLASI YOK EDİLDİ

Ayrıca Taksim gezi parkının bulunduğu yerde Abdülmecid'in 1840'larda yaptırttığı Topçu kışlası bulunuyordu. Tek parti iktidarı döneminde başlatılan yıkım furyası kapsamında Taksim Yeni imar Planı çerçevesinde 1940'ta bu bina tamamen yıkıldı. Kışlanın büyüklüğü dolayısıyla İnönü Stadı yapılmadan önce milli maçlar bu kışlanın avlusunda yapılıyordu. Hint ve Rus mimarisinden esinlenerek yapılan kışla, özellikle giriş kapısı ve Moskova'daki Kremlin Sarayı'nı andıran kuleleriyle Avrupalı fotoğrafçı ve ressamların büyük ilgisini çekiyordu. Bu yüzden kışlayla ilgili Avrupa ' arşivlerinde binlerce fotoğraf ve resim bulunuyor. Mimarlara ve şehir planlmacılarına göre bu kışla halen duruyor olsaydı, Taksim meydanı dünyanın en güzel ve tarihi dokusunu yitirmemiş en nadide meydanlarından biri durumunda olacaktı.

'ONARAMADIĞIMIZ İçİN YIKTIK' YALANI
 
Lütfü Kırdar tarafından 1940 senesinde Taksim yeni imar planı çerçevesinde yıktırılan bina için daha sonra CHP tarafından 'inönü yıkılmasını istemiyordu, ancak onaracak para olmadığı için mecburen yıktırdı' bahanesi uyduruldu. Pek çok savaş gören kışla, özellikle 31 Mart olaylarında önemli rol oynamıştı. Mimarlara göre bu kışlanın ortadan kaldırılması için harcanan parayla o dönem yapılacak restorasyonun çok önemli bir kısmı rahatlıkla karşılanabilirdi.
Akit