AVM'ler yerel yönetimlerin insafına mı kalıyor?

En zor yılı geride bırakırken çok ağır fatura ile yüzleşme olmadı. Ancak krizi bahane edip ensemizde boza pişirmek isteyenler oldu.

Onun için bu yıl da ekonomi yönetiminin ipleri gevşetmemesi gerekiyor. Ekonomi, rehavet kaldırmıyor. Yılın son günlerinde umut veren rakamların yanı sıra hafif canımızı sıkan veriler de aldık. Aslında açıklanan rakamlar Türkiye'yi ufukta nelerin beklediğini gösterdi, yol haritamızın nasıl şekilleneceği noktasında bazı ipuçları da verdi.

Önce Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Varlık Barışı kapsamında 47,3 milyar liralık beyanda bulunulduğunu söyledi. Bu önemli bir rakam. Günün ikinci verisini ise Devlet Bakanı Zafer Çağlayan açıkladı. 2009 yılı ihracatı 100 milyar doları geçerek, 101,6 milyar lira düzeyinde gerçekleşti. Geçen yılın şubat ayında 6,8 milyar dolarla dip yaptıktan sonra ara ara yükselişe geçen ihracat rakamlarının 2010 yılında artmasını bekleyeceğiz.

Bizi asıl şaşırtan enflasyon oldu. 2009 yılında tüketici fiyatları endeksi yüzde 6,53, üretici fiyatları endeksi ise 5,93 arttı. Önümüzdeki yıl enflasyonun yüzde 4 seviyelerinde kalması hedefleniyor. Bu rakamlardan sonra şimdi önümüzde bekleyen çok önemli yasalar var.

Geçen yıl siyasi konulardan ekonomiye zaman ayrılamadı. Dolayısıyla birçok kanuni düzenlemenin bu yıl içerisinde yasalaşması söz konusu.

Örneğin, 50 yıl önce düzenlenen ve artık ihtiyaçlara cevap vermekte yetersiz kalan Türk Ticaret Kanun Tasarısı'nı piyasalar acilen bekliyor. Öte yandan yılan hikâyesine dönen bir başka konu da bugüne kadar yasalaşmayan Alışveriş Merkezleri (AVM) Yasa Tasarısı. Zafer Çağlayan'ın bakanlığı döneminde Bakanlar Kurulu'na sevk edilmişti. Ancak Nihat Ergün'ün koltuğu devralmasıyla, düzenleme, bakanlığa iade edildi. Dün ise tekrar Bakanlar Kurulu'nun gündemine geldi.

Konu ile ilgili görüştüğüm Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, hazırlanan tasarının belirsizliklere son vereceğinin altını çizdi. Bilindiği gibi son zamanlarda Türkiye'nin bazı şehirlerinde büyük alışveriş merkezleri hiç bulunmazken bazı şehirlerde ise adım başı açılması hem şehrin görüntüsünü hem de AVM'lerin rekabetini olumsuz etkiliyor.

Ergün, yeni yasa ile AVM'lerin kuruluşuna, oluşturulacak yerel komisyonların izin ve karar vereceğini anlattı. Yeni düzenlemede, 'Değerlendirme Komisyonu' oluşturulacak. Yani alışveriş merkezlerinin kuruluşları bundan sonra yerel komisyonlar marifetleriyle izne bağlanacak. Aldatıcı indirimler ve haksız rekabete yönelik uygulamalar ise düzenlemenin diğer başlıkları arasında yer alıyor. Bu bağlamda raf ömrü uygulaması da kaldırılacak.

Yılın son günlerinde Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, AVM yöneticileri ile bir araya gelmişti. AVM, Büyük Mağazalar ve Zincir Mağazalar Kanun Tasarısı'na ilişkin sektör temsilcilerini dinledi. 2010'un ilk günlerinde biz de bu konuları kendisinden dinledik. Bakan Ergün, bu konunun acilen sonuçlandırılmasını istiyor. Ancak bir farkla; bugüne kadar bilinenlerin aksine devletin müdahalesi yerine topun yerel yönetim ve mahalli idarelere bırakılmasından yana. Bakana göre, hem tüketici hem üreticinin hakkının korunduğu bir yaklaşım sergilenecek.

Marketler bugüne kadar çok iyi lobi yaptı. Kendilerinin şehir dışına çıkarılmasından tutun da otopark şartına kadar bir dizi düzenlemeye karşı çıktı. Öte taraftan bakkallar da şehir içine market açılmasına karşı çıktı. Şimdi her iki tarafı rahatsız eden sivri uçlar törpüleniyor. Henüz tasarının tamamını görmüş değiliz. Ama yeni yasa ile AVM'lerin kuruluşuna, oluşturulacak yerel komisyonların izin vereceği belirtiliyor. 
Zaman/Hüseyin Sümer