Aziz Torun: Talep düşse de fiyat ucuzlamaz!

Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Başkanı Aziz Torun, “Satışlarda durgunluk olsa bile konut fiyatlarında bir gerileme yaşanmasını beklenmemeli” dedi.

“Gayrimenkul sektöründe balon olup olmadığı” konusunda açıklamalarda bulunan Torun, balon denince arz ve talep arasındaki dengesizliğin akla gelmesinin doğru olmadığını kaydetti. Balonun anlamının aşırı fiyat şişmesi olduğunu belirten Torun, şöyle  devam etti:

Ortada fiyat şişmesi yok

“Ortada bir fiyat şişmesi yok. Fiyatlardaki artış, belirttiğim  nedenlerden oluşuyor. Belki 1 yıl sonra satışlarda durgunluk olsa bile fiyat  ucuzlamayacak. ABD’deki gibi artık mal, gayrimenkul para etmiyor noktasına gelinmeyecek. Çünkü orada banka eğer 100 bin dolarsa 110 bin dolar kredi veriyordu. 10 bin dolar yanında bulunsun diyordu. Bu kadar şişmiş bir fiyat vardı ama Türkiye’de böyle bir durum yok. Ancak risk nedir? Benim 2 yıldır ifade ettiğim şey, gelecekte bir talep yetersizliği olabilir. Bunun altını çizmek lazım. Sektörümüz 2005 yılından bu yana hep talep arzdan daha fazlaydı, yap-sat modeli. Burada talebin arzın gerisine düşme süreci yaşanabilir. Yapılan projelerin yüzde 100’ü hemen satılıyordu. Önümüzdeki dönemde böyle devam edemez. Belki inşaat yapım sürecinde bittiği zaman yüzde 70’i satılacak yüzde 30’u stokta  kalacak. O zaman bir B planıyla öz kaynak güçlendirilerek projenin aksamadan  tamamlanmasının sağlanması lazım. Finansman modeli olarak başka modeller belirlenmeli ki böyle bir durumda projeler durmasın. Dolayısıyla inşaat bitince yüzde 100’ünün satılmaması bir balon olarak, risk olarak  görülmemeli.”

Rant varsa, vergisi alınmalı

Aziz Torun, rant vergisine ilişkin, “Rant oluşuyorsa vergisinin alınması doğrudur. Ancak, ‘Her yerde imar değişikliğiyle rant oluşturuluyor” algısı yanlış. Vergi alınırsa kamuoyundaki spekülasyonların önüne geçilebilir” dedi. İnşaat sektörünün iddia edildiği gibi aşırı kârlı olmadığını belirten Torun kar marjlarının eskisi gibi olmadığını söyledi. Enflasyon, arsa fiyatlarının inşaat içindeki payının artması, reklam pazarlama gider payları ve gayrimenkul sektöründe 40-50 ay vade yapılmasının  maliyet getirdiğini bu 4 sebepten dolayı kar marjlarının düştüğünün altını çizen Torun, fiyat artışları enflasyonun üzerinde seyrediyor görünse de geliştiricilerin cebine girenin azaldığını kaydetti.

1 milyonun üzerine çıkar

Aziz Torun, yıl sonu toplam konut satışlarına bakıldığında ise 2014’ün 1 milyonun üzerine çıkarak 2013 yılındaki rakamları yakalanacağı hatta aşacağı öngörüsünde bulundu. Daha önce ön satış olarak yapılmış ancak tapusu verilmemiş ciddi bir son aya yığılan işlem hacmi olduğunu vurgulayan Torun, “Özellikle yabancılardan  gelip dairelerinin tapusunu almakta gecikenler, yıl sonu itibariyle tatil  nedeniyle hem de tapularını almak için geliyor. Dolayısıyla toplam satışların yıl  sonunda 1 milyonun çok üzerine çıkacağını düşünüyorum” ifadelerini kullandı. Bursa, Gaziantep, Denizli, Samsun ve Antalya gibi pek çok gelişen  kentlerde gayrimenkul üretim ve satışında artış olduğunu belirten Torun, konut ve alışveriş merkezi, otel gibi alanlarda da yatırımın dönüşümün olduğunu aktardı. Torun, insanların artık standardı daha yüksek sosyal donatı alanlarına  sahip güvenli konutlarda yaşamak istediğini dile getirerek, dolayısıyla o bölgelerde yeni standartlardaki gayrimenkule talep olduğunu ve sektörün gelişme  gösterdiğini söyledi.

Vatan