Bağdat'a 'İstanbul modeli' restorasyon yapılacak

Tarihî şehirde harap olan eserleri onarmak isteyen Iraklı yetkililer, restorasyonda 'İstanbul' modelini benimsedi. Önümüzdeki ay Türkiye'yi ziyaret edecek Iraklı belediye başkanları ve akademisyenler, taş ve ahşap işçilerinin İstanbul'da eğitilmesini istiyor.
 
Türkiye, Irak'taki tarihî eserlerin onarımında söz sahibi olmaya hazırlanıyor. Geçtiğimiz hafta Bağdat'ta düzenlenen 'Irak şehirlerinin korunması ve rehabilite edilmesi' konulu konferansa İstanbul Belediyesi adına davet edilen KUDEB (Koruma Uygulama ve Denetim Müdürlüğü), Irak'tan gelecek küçük grupları taş işçiliği alanında eğitmek üzere kolları sıvadı. KUDEB'in tarihî yarımadadaki eserlerin restorasyonunda izlediği kendine özgü yöntemlerini ilgiyle karşılayan Iraklı yetkililer, kayıtlara 'İstanbul modeli' olarak geçen bu usulü Bağdat için de kullanmak istiyor. Türkiye ile ilgili beklentilerden biri de Bağdat ve civarındaki Osmanlı eserlerinin onarılması. Bugün hâlâ ayakta olan çok sayıdaki Osmanlı yapısının Amerikalılarca özelleştirileceği ve turizme açılacağı söylentilerinin ciddiye alınmasını isteyen Iraklılar uyarıyor: "Dedelerinizin mirasına sahip çıkın."

Bağdat'ta düzenlenen uluslararası konferansın, tarihî eserlerin onarımı için atılmış önemli bir adım olduğunu söyleyen şehir planlamacısı Ertuğrul Yamen, Iraklıların KUDEB'in izlediği yöntemleri anlattığı sunumundan çok etkilendiğini ifade etti. Yamen, kendilerinden destek isteyen Bağdat ve Musul Üniversitesi'nden akademisyen ve Bağdat, Kerkük ve Musul belediye yetkililerinden oluşan bir topluluğu önümüzdeki ay ağırlayacaklarını, sonrasında da küçük grupları taş ve ahşap işçiliği alanında eğiteceklerini dile getirdi. Konferansa ticarî anlaşmaların yapıldığı bir 'pazar' mantığıyla yaklaşan Amerikalı ve Avrupalı katılımcıların Bağdat'a firma temsilcileriyle geldiklerini gözlemleyen Yamen, Kuzey Irak'ta çok etkin olan Türk girişimcilerin Bağdat ve civarında neredeyse hiç varlık gösterememesinin büyük eksiklik olduğunu kaydetti. Konferansa ülkenin çeşitli kentlerinden gelen çok sayıda gözlemci, akademisyen, bürokrat, serbest mimar ve şehir planlamalarıyla yaptığı görüşmelerde kentlerin yeniden imarında gayrimüslimlerin etkin rol oynamasından hoşnut olunmadığı izlenimi edinen Ertuğrul Yamen, "Bilhassa Osmanlı eserleri hususunda bizi teyakkuz halinde olmaya çağırıyorlar." dedi.

Bina sahibi diyalogla ikna edilmeye çalışılıyor
'İstanbul modeli'nde taş ve ahşabın kimyası üzerine uzmanlaşmış mühendisler çalışıyor. Sistemin en etkileyici yanlarından biri, restore edilmesi gereken binalar tespit edildikten sonra vatandaşla birebir diyalog kurulması. Bina sahibinin görüşmelerle ikna edilmesi ve onarımın paydaşılması, yöntemin ayrıcalıklarından. Kurulan iyi ilişkiler neticesinde bina sahibi bir sözle kaçak katı yıkabiliyor ve restorasyon işçilerinin yevmiyesini karşılamayı üstlenebiliyor. Böylece aylarca süren bürokratik süreç, on-on beş güne indiriliyor. Ayrıca vatandaşa teknik, malî ve hukukî danışmanlık da yapılıyor.
Ülkü Özel Akagündüz / Zaman