Bankalar konut kredisinde refinansman yarışında
Geçen yıl 20 milyar liralık büyüklüğe ulaşan `refinansman', faizlerdeki hızlı düşüşün getirdiği en cazip trend oldu
Ocak 2009'da 10 yıl vadeli 100 bin liralık bir kredi bugün yenilenirse aylık taksitte 460 lira, faiz oranı ve vadeler birlikte yenilenirse yarı yarıya tasarruf sağlanabiliyor. Rekabet, 10 bankadan 8'ine kredi transferi yaptırıyor
Tüketicilerin konut kredisini kullandığı banka ya da farklı bir bankayla anlaşarak borcunun vadesi, tutarı, faiz oranı ya da kredinin türü gibi değişkenlerin birini ya da hepsini birden yenilemesiyle daha iyi koşullarda kredilendirilmesi anlamına gelen "refinansman", özellikle 2009'un son çeyreğinde faizlerin düşüşüyle tüketicilerin cebini rahatlatacak yeni fırsatları beraberinde getirdi. 2009'da verilen 42.5 milyar TL'lik konut kredisinin 16-20 milyar TL'lik kısmının refinansmandan oluştuğunu tahmin ettiklerini söyleyen kredi finansman kuruluşu DD Mortgage'ın Genel Müdürü Murat Aysan, "Geçen yıl konut kredisi stoğunun yüzde 30'u ile 50'si arasında değişen bir miktar yeniden yapılandırıldı. Var olan kontrat üzerinden sadece faiz oranının güncellenmesi hariç tutulduğunda, tamamen kapatılıp yeniden açılan kredilerin büyüklüğü 10-12 milyar TL'ye ulaştı ve bu önemli bir rakam. Finans kurumlarının konsantrasyonu buraya döndü. Bugün 10 bankadan 8'i refinansman yapar hale geldi" dedi.
Refinansmanın tüketicilere ciddi avantajlar sunduğunu söyleyen Aysan, "Tüketiciler, Ocak 2009'da 10 yıl vadede yüzde 1.58 faiz uygulanan 100 bin liralık kredilerini bugün yüzde 0.95 faiz oranıyla yenilediklerinde aylık taksitleri 1.862 liradan 1.403 liraya düşüyor, yani aylık 460 liralık tasarruf sağlanıyor" diye konuştu. Refinansmanla taksitlerin yarı yarıya azalabildiğine de dikkat çeken Aysan, "Örneğin 100 bin liralık bir krediyi 60 ay vadede yüzde 1.39 faizle alarak aylık 2 bin 468 lira taksit ödeyen bir kişi, 1 yıl normal ödemesinin ardından kalan vadeyi 120 aya uzatıp faizi 0.99'a indirtirse, aylık ödeyeceği tutar bin 228 liraya düşüyor" dedi.
Yasal kısıtlama yok
Murat Aysan, bankaların refinansmana aslında ticari yönden sıcak bakmadığını, ancak yoğun rekabet ortamında müşteri kaybetmemek için refinansman tekliflerini kabul ettiğini vurguladı.
Yasalarda bu konuda ne bankalar ne de tüketiciler için herhangi bir şartın söz konusu olmadığını kaydeden Garanti Mortgage Genel Müdür Yardımcısı Umur Güven ise "Krediyi kullandırmış olan bankanın, müşterisinin kredisini kapatmama şeklinde bir yaptırımı söz konusu değil. Bankalar, başka bir bankadan kredisini kendilerine taşımak isteyen müşterileri kabul etmeme gibi bir eğilim içinde de olmaz" dedi. Ancak bankaların `faizi indirmeme' veya `belli bir faize güncelleme yapma' seçeneklerinin de her zaman bulunduğuna dikkat çeken Güven, "Tüketiciler, bu noktada bir seçim hakkına sahip. Mevcut bankalarında kalabilirler veya isterlerse kredilerini başka bankalara taşıyabilirler" diye konuştu.
Fortis: Ödemeyi geciktirenin kredisini yenilemiyoruz
Fortis Bank Türkiye Perakende Bankacılık Pazarlama Yönetimi Grubu Genel Müdür Yardımcısı Cem Ertem, refinansmanda kredinin gecikme problemi olmamasına dikkat ettiklerini belirtti. Bireylere 60 ay vade için yüzde 0.89 ve 120 ay için yüzde 0.96 faizle refinansman sağladıklarını belirten Ertem, şöyle devam etti: "Diğer müşterilerimizin de yılda 2 aya kadar taksitlerini erteleyebiliyoruz. Müşterilerimiz, erteledikleri taksitlerini isterse vade sonuna ekleyebiliyor, isterse kalan taksitlere dağıtabiliyor. Her yıl 2 aya kadar olmak üzere, örneğin 10 yıl vadeli bir kredide toplamda 20 aya kadar taksit erteleme olanağı sunuyoruz."
Maliyeti 18 ayda geri alabiliyorsanız kârlı
Refİnansmanda eski kredi kapatılırken yüzde 2 erken kapama ücreti ile yeni kredi için ekspertiz, dosya, ipotek tesis, hukuki hizmet, indirim komisyonu gibi ücretlerin toplamından oluşan ve 1.000-1.400 TL arasında değişen açılış ücreti söz konusu. Kredi açılış ücreti bazı kurumlarda 2.000 TL'yi buluyor. 100 bin liralık bir kredide böylece toplam 3 bin liralık bir refinansman maliyeti oluşuyor. Ancak rakamlar kurumdan kuruma değişebiliyor. Uzmanlar müşterilere bu maliyeti, sağladıkları tasarrufla en fazla 18-20 ayda geri alamıyorlarsa refinansman yapmamalarını öneriyor. Kalan anapara ve taksit sayısı ne kadar çok, kullandırım anındaki faiz ne kadar yüksek ise, refinansmanın o oranda avantajlı olduğu belirtiliyor.
Nihal YUVACAN / VATAN