Binlerce Evim mağduruna asgari yüzde 40 şoku!

Evim mağdurları için hazırlanan yasa teklifi, tepkilere neden oldu. Peki evim mağdurları ne talep ediyor? İşte ayrıntılar...

Evim mağdurları, mağduriyetler için hazırlanan yasa teklifi kapsamında sistemden çıkacaklara katılım tutarlarının ödenmeyeceğiyle ilgili madde ile yeni sözleşme için asgari ödeme koşuluna tepki gösterdi.

Tasarruf finansmanına dayalı faizsiz model kapsamında konut ve araba sahibi yapan sistemele ilgili düzenlemede sona yaklaşılırken, teklifteki içerikler yeni tepkilere neden oldu. Geçtiğimiz sene Temmuz'da kapatılan 21 şirkete para ödeyen 49 bin vatandaş ve bu vatandaşların 764,6 milyon Türk Lirası tutarındaki alacağına ilişkin düzenleme kapsamında, sistemden çıkmak isteyen kişilere katılım tutarlarının ödenmeyecek olması ve devralan şirketle unması koşulu mağdurlar tarafından tepkiyle karşılandı.  

Peki teklifte neler öngörülüyor? İşte binlerce Evim Mağduru'nun yakından takip ettiği o gelişmeler...

Şirketler İtibar Yasası’na dahil ediliyor

Faizsiz konut şirketleri tarafından oluşturulan mağduriyetlerin giderilemsi amacıyla hazırlanan 15 maddelik kanun teklifinde sona gelindi. 7 Nisan 2022 tarihinde Meclis’ten geçmesi öngörülen torba teklifte mağdurların şirketler arasında borçsuz olarak dağıtılarak sistemde kalması planlanırken, tasarruf finansman firmalarının banka ve faktöring şirketlerinin tabi tutulduğu İtibar Yasası kapsamına alınarak korunmasının öngörülmesi sektörde faaliyet gösteren şirketleri memnun etti.

Mağdurlar, Meclis önünde eylem yaptı

Evim Mağdurları ise sosyal medya platformları aracılığıyla gerçekleştirdikleri paylaşımlarla yasa teklifindeki içeriğe tepki gösterdi. Tepki gösterilen teklif maddesinde yer alan ifadeler şu şekildeydi:

“Devralan şirket ile yeni tasarruf finansman sözleşmesi imzalayan müşterilere tahsisat yapılabilmesi için, yeni sözleşmenin imzalandığı tarihte sözleşme tutarının yüzde 40’ı kadar tasarruf yapılmış olması ve tasarruf ödemesi yapılan sürenin, toplam sözleşme süresinin 5’te 2’sine ulaşmış olması zorunludur."

Peki Evim mağdurları neler talep ediyor? İşte mağdurların açıkladığı o talepler...

Evim mağdurlarının talepleri neler?

Evim mağdurları T.C. Ak Parti İl ve İlçe Başkanlığı Plan Bütçe Komisyonluğuna  Sunulmak üzere taleplerini açıkladı. Evim mağdurlarından aldığımız bilgilere göre; mağdurlar, şirketlerin itibarını kırabilecek, şöhretine ve servetine zarar verebilecek haberlerin yayılmamasına ilişkin ve bu duruma aykırı davranan kişilerin cezalandırılmasına ilişkin maddenin düzenlenmesini veya kaldırılmasını talep etti. 

Mağdurlar, tahsisatı gerçekleştirilmemiş müşteriler için devlete ödemesi yapılan KDV'nin fon havuzların iadesinin yapılmasını talep etti. 

Devralan şirkette sözleşmesini devam ettirmek isteyen müşteri ile devralan şirket arasında yeni tasarruf finansman sözleşmesinde süre belirtilmesini talep eden mağdurlar, tasfiye başlangıç tarihinden, yeni sözleşme imzalandığı tarihe kadar geçen sürede birikmiş taksitlerini peşin ödeyen sözleşme sahiplerinin devir eden şirketin verdiği tahsisat süreleri dikkate alınarak aynen devredilmesini istiyor. 

İşte Evim mağdurlarının o talepleri:

Çeşitli platformlarda oluşturulan mağdurlar grubunda istişare edilerek çıkacak bu kanunun tüm mağdurları kapsaması, yeni bir mağduriyet oluşturmaması için istek ve taleplerimiz aşağıdaki gibi belirtilmiştir: 
MADDE 34-6361 sayılı Kanuna 49/B maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 49/C maddesi eklenmiştir. 

"İtibarın korunması 

MADDE 49/C- (1) 9/6/2004 tarihli ve 5187 sayılı Basın Kanununda belirtilen araçlarla ya da radyo, televizyon, video, internet, kablolu yayın veya elektronik bilgi iletişim araçları ve benzeri yayın araçlarından biri vasıtasıyla; bir şirketin itibarını kırabilecek veya şöhretine ya da servetine zarar verebilecek bir hususa kasten sebep olunamaz ya da bu yolla asılsız haber yayılamaz. İsimleri belirtilmese dahi şirketlerin güvenilirliği konusunda kamuoyunda tereddüde yol açacak veya şirketlere duyulan güveni sarsacak veya şirketlerin mali bünyelerinin olumsuz etkilenmesine neden olabilecek nitelikte asılsız haberler yukarıda belirtilen araçlarla yayılamaz. 

(2) Birinci fıkraya aykırı davrananlar bir yıldan üç yıla kadar hapis ve bin günden iki bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Yukarıdaki fıkrada yazılı fiil neticesinde özel veya kamusal bir zarar doğarsa verilecek ceza altıda bir oranında artırılarak hükmolunur." 

Mağdurların Talebi: 

Bu maddenin düzenlenmesi veya tamamen kaldırılması  MADDE 35-6361 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. 

"GEÇİCİ MADDE 

(2) Birinci fıkra kapsamında ödenen tutarlar, devreden şirketin alacaklılar sıra cetveline, tüm imtiyazlı alacaklılardan önce, ancak Devletin ve sosyal güvenlik kuruluşlarının 6183 sayılı Kanun kapsamındaki alacaklarından sonra gelmek üzere Fon adına alacak kaydedilir. 

Mağdurların Talebi: 

Tahsisatı (Teslimatı) yapılmamış müşteriler adına Devlete ödenen KDV nin fon havuzlarına iadesinin sağlanması. Çünkü tahsisatını almamış olan müşterilerin hiç biri tasfiye olan şirketlerden herhangi bir hizmet almamıştır. Şirketler adına devlet tarafına ödenmesi gereken KDV'yi ödememiş olan şirketlerin tahsisat almamış müşterilerin KDV'sinden vazgeçilmesi. 

(5) Tasarruf finansman sözleşmesi devredilen müşteri tarafından devralan şirkete sözleşme fesih talebinde bulunulması halinde, ilgili tasarruf finansman sözleşmesi, devreden şirkete iade edilir. İade edilen tasarruf finansman sözleşmesine ilişkin tasarruf tutarı tasfiye masası tarafından sira cetveline tabi olmaksızın müşteriye nakden ve defaten ödenir. 

Mağdurların Talebi: 

Maddeye süre eklenmelidir. En geç 1 ay içerisinde iade edilmelidir. 

(7) Devralan şirkette sözleşmesini devam ettirmek isteyen müşteri ile devralan şirket arasında yeni tasarruf finansman sözleşmesi imzalanır. Yeni tasarruf finansman Sözleşmesinde, müşterinin devreden şirkete eski sözleşme kapsamında ödemiş olduğu tasarruf tutarı peşinat kabul edilir. Tasfiye başlangıç tarihinden, yeni sözleşme imzalandığı tarihe kadar geçen süre sözleşme süresine eklenir ve devreden şirkette tasarruf ödemesi yapılan süre, yeni sözleşme süresinden düşülür. Yeni sözleşmede, sözleşme bedelinin artırılması durumunda, artış tutarına tekabül eden kısma ilişkin organizasyon bedelinin yarısı devralan şirket tarafından müşteriden tahsil edilir. Yeni tasarruf finansman sözleşmesinin imzalanmasıyla birlikte, eski sözleşme hükümsüz kalır. 

Mağdurların Talebi: 

Tasfiye başlangıç tarihinden, yeni sözleşme imzalandığı tarihe kadar geçen sürede birikmiş taksitlerini peşin ödeyen sözleşme sahiplerinin devir eden şirketin verdiği tahsisat süreleri dikkate alınarak aynen devredilmesi.

(Teslimat süreleri mevcut sözleşmede gibi aynen kabul edilerek) 

Ancak bu süre zarfında birikmiş taksitlerini peşin ödeme imkanı bulunmayan sözleşme sahiplerinin birikmiş tutarın kalan taksitlerine dağıtılarak devir eden şirketin verdiği tahsisat süresiyle devredilmesi. (Teslimat süreleri mevcut sözleşmede gibi aynen kabul edilerek) 

(Tasfiye sürecindeki 9 aylık (TEMMUZ 2021 - NİSAN 2022) çekiliş hakları ne olacak? Ayda 1 defada 9 kere kuraya katılamayarak hak mağrubiyeti oluşmaktadır) 

(9) Devralan şirket ile yeni tasarruf finansman sözleşmesi imzalayan müşterilere Tahsisat yapılabilmesi için, yeni sözleşmenin imzalandığı tarihte sözleşme tutarının yüzde kırkı kadar tasarruf yapılmış olması ve tasarruf ödemesi yapılan sürenin, toplam sözleşme süresinin beşte ikisine ulaşmış olması zorunludur. 

Mağdurların Talebi: 

7 Mart 2021 tarihinde resmi gazetede yayımlanan Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu kapsamında tasarrufun %40 I ve süreninde beşte iki vadeye ulaşması gerekmektedir. 

Ancak Yasanın yayınmış olduğu tarihten 1 ay sonra 7 Nisan 2021 tarihinde 31447 nolu yayınlanan resmi gazetedeki yönetmelik kapsamında intibak sürecine girmiş olan şirketlerinin tasarrufun %20 si ve sürenin (1) beşte bire ulaşması durumunda tahsisat yapma hakkı ve bu surede sözleşme yapma hakki BDDK tarafından intibak sürecindeki şirketlere 1 Ocak 2022 tarihine kadar verilmiştir. 

Bakınız; 

Sayı : 31447 Resmi Gazete

TASARRUF FİNANSMAN ŞİRKETLERİNİN KURULUŞ VE FAALİYET  ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK 7. BÖLÜM - İntibak süreci Geçici Madde : 3 2. Ve 3. Bendi 

(2) 17 nci maddenin üçüncü fıkrasında yer alan asgari yüzde kırk oranı, kalan yüzde yirmi oranının çekiliş grubunda yer alan müşterilerin aylık tasarruf ödemelerinin basit aritmetik ortalaması kullanılarak hesaplanan tutarın şirket öz kaynaklarından karşılanması kaydıyla, 1/1/2022 tarihine kadar imzalanan tasarruf finansman sözleşmeleri için yüzde yirmi olarak uygulanabilir. 
(3) 21 inci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde yer alan beşte iki oranı, 1/1/2022 tarihine kadar imzalanan tasarruf finansman sözleşmeleri için beşte bir olarak uygulanabilir. Bu hüküm, 21 inci maddenin üçüncü fıkrası ile birlikte uygulanamaz. 

Yukarıda belirttiğimiz hususlar kapamında sözleşme sahipleri BDDK nin şirketlere vermiş olduğu resmi yönetmelik şartlarına uygun şekilde %20 ve beşte bir oranında sözleşme imzalamışlardır. Bu nedenle devredilen sözleşmelerin tahsisat sürelerinde hesaplama yapılırken toplam tasarrufun % 20 ve toplam vadenin beşte birlik oranı (16) dikkate alınması gerekmektedir. 

Özet olarak devreden şirketlerin sunmuş olduğu sözleşme haklarının devir alan şirketlere aynen aktarılmasını talep etmekteyiz. 

Kanunun geriye yürümezlik ilkesi kapsamı; 

Anayasa Mahkemesi
Esas Sayısı : 2016/186 
Karar Sayısı : 2016/176 

Gerek özel hukuk ve gerekse kamu hukuku alanında, kural olarak her kanun eğer tersini öngören bir hüküm taşımıyorsa ancak yürürlüğe girdiği tarihten sonraki zamanda meydana gelen olaylara ve ilişkilere uygulanır; o tarihten önceki zamana rastlayan olaylara ve ilişkilere uygulanmaz. Hukuk güvenliği bunu gerektirir. Esas Sayısı : 2016/186 Karar Sayısı : 2016/176 

(11) Devreden şirkete iade edilen tasarruf finansman sözleşmeleri ile ilgili olarak, tasarruf tutarı haricindeki organizasyon bedeli ve buna benzer diğer alacak talepleri, devreden şirket tasfiye masasına, 2004 sayılı Kanunun 206 nci maddesi kapsamında dördüncü sıra alacağı olarak kaydedilir.
 
Mağdurların Talebi: 

Mağdurlara sıralamada öncelik hakkının tanınması, organizasyon ücretlerinde tasarruf tutarı ile aynı şekilde birinci sıra alacağı olarak kaydedilmesi talep ediyoruz. 

AYRICA 

1- Bu kanun yürürlüğe girdiği tarihten önce (devir işlemleri gerçekleştiğinde) bu tarihe kadar teslimat günü gelmiş ve geçmiş mağdurlara mevcut piyasa koşulları göz önüne alınarak hibe desteği ile enflasyon farkının verilmesi, 

2- Son zamanlarda fahiş fiyat artışı sebebiyle gayrimenkul (ev, iş yeri vb.) için  yapılan sözleşmelerin taşıt alımları olarak değişimine imkan sağlanması. 

3- Bu 9 aylık süreçte tasfiye süreci nedeniyle belirsizlik olmuştur. Bu süreçte kredi veya başka imkanlarla ev veya araç alan müşteriye alim satim yapmadan mevcut mallar üzerine rehin ipotek koyularak teslimatin yapılması 

TORBA YASADA EVİM MAĞDURLARINI İLGİLENDİREN MADDELER

MADDE 33- 21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanununun 8 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir. “Kapsamı ile usul ve esasları Kurulca belirlenecek şekilde, bilgi sistemleri vasıtasıyla şirketlerin gerçekleştireceği işlemler ya da alacağı hizmetler bu hükme aykırılık teşkil etmez.”

MADDE 34- 6361 sayılı Kanuna 49/B maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 49/C maddesi eklenmiştir. “İtibarın korunması MADDE 49/C- (1) 9/6/2004 tarihli ve 5187 sayılı Basın Kanununda belirtilen araçlarla ya da radyo, televizyon, video, internet, kablolu yayın veya elektronik bilgi iletişim araçları ve benzeri yayın araçlarından biri vasıtasıyla; bir şirketin itibarını kırabilecek veya şöhretine ya da servetine zarar verebilecek bir hususa kasten sebep olunamaz ya da bu yolla asılsız haber yayılamaz. İsimleri belirtilmese dahi şirketlerin güvenilirliği konusunda kamuoyunda tereddüde yol açacak veya şirketlere duyulan güveni sarsacak veya şirketlerin mali bünyelerinin olumsuz etkilenmesine neden olabilecek nitelikte asılsız haberler yukarıda belirtilen araçlarla yayılamaz. (2) Birinci fıkraya aykırı davrananlar bir yıldan üç yıla kadar hapis ve bin günden ikibin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Yukarıdaki fıkrada yazılı fiil neticesinde özel veya kamusal bir zarar doğarsa verilecek ceza altıda bir oranında artırılarak hükmolunur.”

MADDE 35- 6361 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 9-

(1) Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu, bu Kanunun 50/A ve geçici 7 nci maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında tasfiyelerine karar verilen ve tasfiyeleri Fon tarafından atanan tasfiye komisyonlarınca yürütülen tasarruf finansman şirketlerine ait tasarruf finansman sözleşmelerinden tasarruf döneminde olanlar, 6361 sayılı Kanuna intibak sürecinde olan ve/veya intibak sürecini tamamlayarak faaliyet izni alan şirketlerden talebi bulunanlara devretmeye yetkilidir. Devre konu tasarruf finansman sözleşmelerine ilişkin tasarruf tutarı karşılığı, Fon tarafından nakit olarak tasfiye masasına ödenir. Devre konu tasarruf tutarı, tasfiye halinde bulunan şirket ile bir sözleşme kapsamında bir edinim sağlanmak üzere, herhangi bir finansman/tahsisat sağlanmadan bu şirkete yatırılan organizasyon bedeli, katılım bedeli hariç ödenen taksit tutarlarının toplamını ifade eder.

(2) Birinci fıkra kapsamında ödenen tutarlar, devreden şirketin alacaklılar sıra cetveline, tüm imtiyazlı alacaklılardan önce, ancak Devletin ve sosyal güvenlik kuruluşlarının 6183 sayılı Kanun kapsamındaki alacaklarından sonra gelmek üzere Fon adına alacak kaydedilir.

(3) Devralan şirkete bu maddenin birinci fıkrası kapsamında ödenen tutarların, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından devreden şirketin sahiplerinden ve/veya kanuni temsilcilerinden takip ve tahsilinde; 5411 sayılı Kanun ile temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimi Fona devredilen bankalar, şirketler ve bunların varlıkları ile ilgili olarak Fona verilen yetkiler; devreden şirketin ya da sahiplerinin Fona borçlu olup olmadığına ve varlıkları üzerinde Fon haczi bulunup bulunmadığına bakılmaksızın kıyasen uygulanır.

(4) Bu madde uyarınca yapılacak sözleşme devirlerine ilişkin tasarruf tutarlarının tespitinde, devreden şirketin kayıt ve belgeleri esas alınır. Devir kapsamına, hukuki süreci devam edenler hariç olmak üzere, devreden şirketin tasarruf dönemindeki tüm tasarruf finansman sözleşmeleri dahildir. 2

(5) Tasarruf finansman sözleşmesi devredilen müşteri tarafından devralan şirkete sözleşme fesih talebinde bulunulması halinde, ilgili tasarruf finansman sözleşmesi, devreden şirkete iade edilir. İade edilen tasarruf finansman sözleşmesine ilişkin tasarruf tutarı tasfiye masası tarafından sıra cetveline tabi olmaksızın müşteriye nakden ve defaten ödenir.

(6) Sözleşmesini devralan şirkette devam ettirmek isteyen müşterinin tasarruf tutarı, devralan şirketin talebi üzerine tasfiye masası tarafından devralan şirkete nakden ve defaten ödenir. Tasfiye masası tarafından devralan şirkete ödenecek tutar, müşterinin devreden şirkete ödemiş olduğu tasarruf tutarı ile sınırlıdır.

(7) Devralan şirkette sözleşmesini devam ettirmek isteyen müşteri ile devralan şirket arasında yeni tasarruf finansman sözleşmesi imzalanır. Yeni tasarruf finansman Sözleşmesinde, müşterinin devreden şirkete eski sözleşme kapsamında ödemiş olduğu tasarruf tutarı peşinat kabul edilir. Tasfiye başlangıç tarihinden, yeni sözleşme imzalandığı tarihe kadar geçen süre sözleşme süresine eklenir ve devreden şirkette tasarruf ödemesi yapılan süre, yeni sözleşme süresinden düşülür. Yeni sözleşmede, sözleşme bedelinin artırılması durumunda, artış tutarına tekabül eden kısma ilişkin organizasyon bedelinin yarısı devralan şirket tarafından müşteriden tahsil edilir. Yeni tasarruf finansman sözleşmesinin imzalanmasıyla birlikte, eski sözleşme hükümsüz kalır.

(8) Tasfiye başlangıç tarihinden, yeni tasarruf finansman sözleşmesinin imzalandığı tarihe kadar geçen sürede müşteri tarafından ödenmeyen taksitler için, tasarruf finansman sözleşmesindeki gecikme ve temerrüt hükümleri uygulanmaz.

(9) Devralan şirket ile yeni tasarruf finansman sözleşmesi imzalayan müşterilere Tahsisat yapılabilmesi için, yeni sözleşmenin imzalandığı tarihte sözleşme tutarının yüzde kırkı kadar tasarruf yapılmış olması ve tasarruf ödemesi yapılan sürenin, toplam sözleşme süresinin beşte ikisine ulaşmış olması zorunludur.

(10) Devralan şirketin, devreden şirkete iade edilen tasarruf finansman sözleşmeleri ile ilgili olarak, sözleşme kapsamında yatırılan tasarruf tutarı, organizasyon bedeli ve buna benzer diğer herhangi bir tutarı müşteriye ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır.

(11) Devreden şirkete iade edilen tasarruf finansman sözleşmeleri ile ilgili olarak, tasarruf tutarı haricindeki organizasyon bedeli ve buna benzer diğer alacak talepleri, devreden şirket tasfiye masasına, 2004 sayılı Kanunun 206 ncı maddesi kapsamında dördüncü sıra alacağı olarak kaydedilir.

(12) Bu madde kapsamında, mevcut tasarruf finansman sözleşmelerinin devrine ilişkin olarak devreden şirket, devralan şirket ve fon arasında düzenlenen sözleşmeler ile devreden şirketteki sözleşmesini devralan şirkette devam ettirmek isteyen müşteri ile devralan şirket arasında düzenlenecek tasarruf finansman sözleşmeleri damga vergisinden istisnadır.

(13) Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından, tasarruf finansman sözleşmelerini devralma talebi bulunan şirketle ilgili olarak Kurulun uygun görüşü alınır.

(14) Tasarruf finansman sözleşmelerinin devrine ilişkin diğer usul ve esaslar Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Kurulu tarafından belirlenir.

(15) Birinci fıkra kapsamındaki işlemler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl süre ile uygulanır.”

Evim mağdurları için yeni yasa teklifi geliyor!

Konutta KDV indirimi kimlere avantaj sağlayacak? İşte ayrıntılar! 

Pınar Demircan/Emlakkulisi.com