Boğaziçi'nin 2 prensesi kiralık!
Fehime Sultan ve Hatice Sultan Yalısı kiralanacak!
İstanbul İl Özel İdaresi boğaziçi'nin en güzel 2 prensesinden Fehime Sultan ve Hatice Sultan Yalısı'nı kiralamak için ihale açtı.
Ortaköy Muallim Naci Caddesi üzerinde olan yalılardan Hatice Sultan Yalısı 3 bin 335 metrekare, Fehime Sultan Yalısı ise 4 bin bin 572 metrekare alanlı.
Yapılan imar plan tadilatlarıyla iki yalı da otel imarlı hale getirildi.
Aylık kira bedeli 250 bin YTL ve yıllık kira bedeli 3 milyon YTL olan yalılar 25 yıl süre ile kiralanacak. İhalenin geçici teminat bedeli 390 bin YTL, şartname bedeli ise 5 bin YTL olarak açıklandı.
İhaleler 3 Aralık'ta İstanbul İl Encümeni tarafından kapalı teklif artırma usulü ile gerçekleştirilecek.
Yalıların tarihçeleri
Hatice Sultan Yalısı
Ortöy hanım sultanların semtiydi. Burada, çoğu bugün olmayan 10 civarında hanım sultan yalısı vardı. Bu yalıların adları kaynaklara göre değişiyor. Biz Orhan Erdenen'in belirlediği isimleri baz aldık.
Ortaköy Sultan yalılarından, halen ayakta kalmayı başaran Hatice Sultan Yalısı'nın ve arkasındaki köşkün bilinen ilk sahibi Ali Saip Paşa'dır. Ali Saip Paşa'nın vefatından sonra Sultan II. Abdülhamit bu yapıları biraderine tahsis etti. V. Murat'ın kızı Hatice Sultan'ın düğünü bu yalıda yapıldı. Hanedanın yurtdışına çıkartılmasından sonra bir süre yetimler yurdu olarak kullanıldı. 1958 yılından itibaren bir süre Ortaköy İlköğretim Okulu oldu. Daha sonra ise 1972 yılında Yüzme İhtisas Kulübü'ne tahsis edildikten sonra cadde tarafında bir havuz yapıldı. Yüzme İhtisas Kulübü olaylı bir şekilde 2006'da yalıdan tahliye edildi.
V. Murat'ın üçüncü karısı Şayan Kadın'dan 1870 yılında doğan Hatice Sultan'ın dünyaya gelişi şanssızlıkla başlamıştı. Abdülaziz, şehzadelerinin birden fazla çocuk yapmalarını yasak etmişti. Halbuki bu emrin verildiği sırada Şayan hanım hamileydi. V. Murat amcasına gider Şayan Hanım'ın çocuğunu dışarıda düşürmesi için izin istedi. Abdülaziz de bunu kabul etti. V. Murat Şayan Kadını Doktor Mehmet Emin Paşa'nın konağına gönderdi, çocuğun düşürülmesi için... Mehmet Emin Paşa, Şayan Kadın'dan kan aldı ve doğumu önleyici ilaçlar verdi. Herkes çocuğunu düşürdüğünü sandı. Fakat Şayan Kadın bir müddet sonra Hatice Sultan'ı doğurdu. Hatice Sultan gizli olarak büyütüldü.
Hatice Sultan 93 gün süren babasının padişahlığında, hayatının en mutlu günlerini yaşadı. Babası, delirince Çırağan Sarayı'na kapatıldı. Dünya ile ilişiği kesildi.
Babası Hatice Sultan ve kardeşi Fehime Sultan'ın yetiştirilmesi konusunda özen gösterdi. Piyano dersleri verdirdi. Hatice Sultan çok güzeldi. Son derece sempatik ve sıcak kanlı bir kişiliğe sahipti. 31 yaşına geldiği halde II. Abdülhamit tarafından evlendirilmedi. Adeta bir köşede unutulmuş gibiydi... Bunun üzerine II. Abdülhamit'e haber gönderdi ve sarayın harem ağalarından birisi de olsa (!) bir an önce evlendirilmesini istedi.
Abdülhamit, bir daha Çırağan Sarayı'na dönmemesini şart koştu. Kardeşi Fehime Sultan ile birlikte bu şartı kabul ettiğinden Yıldız Sarayı'na alındı. Günler, aylar geçer bu iki sultana kimse talip olmadı.
Abdülhamit'in kızları ise istedikleriyle evlenmekteydi. Bunun üzerine Hatice Sultan, padişaha tekrar haber yolladı ve bu sefer bir koca bulmasını istedi.
II. Abdülhamit, kendi kızlarına yaptığı çeyizlerden onlara da yaptı. Hatice Sultan'ı alaydan yetişme, oldukça çirkin, uzun boylu, pala bıyıklı, Enderun'da sorgu işleri ile uğraşan Vasıf Bey adlı biriyle, "Paşa" lık da vererek evlendirdi.
Hatice Sultan'ın düğünü Ortaköy'de yapıldı. Güzel, hırslı ve gururlu bir kız olan Hatice Sultan, kocasını görür görmez, tiksindi ve "Kendi kızlarını Osman Paşa'nın oğullarına verir de bizi kimlere uygun gördü" diye tepkisini dile getirdi. Gerdek gecesinde kocasını yatak odasına almadı. Başka odada yatırdı.
Aslında Hatice Sultan, II. Abdülhamit'e babasından sonra tahta oturduğu için kızgındı. Kendisini böyle bir adamla evlendirmesi kızgınlığını ve nefretini bir kat daha artırdı. Amcasından intikam almak için plan yaptı. Abdülhamit'in en çok sevdiği kızı Naime Sultan, yalı komşusuydu ve pek güzel değildi. Gaziosmanpaşa'nın oğlu Kemalettin Paşa ile evliydi. Hatice Sultan, Kemalettin Paşa ile mektuplaşmaya başladı. Paşa'yı yoldan çıkarmayı başardı. 1904 yılında yaşanan bu olayda, aşıkların birbirlerine yazdıkları mektuplar, iyi bir istihbarat teşkilatına sahip II. Abdülhamit'in eline geçti. Naime Sultan'ı, Kemalettin Paşa'dan boşattırdı. Bütün rütbelerini söktürdü ve Bursa'ya, sürgüne gönderdi.
Bu skandal İstanbul'da duyuldu. İlk önce V. Murat'tan saklandı. Fakat II. Abdülhamit'in emri üzerine yavaş yavaş felaket, devrik padişaha duyuruldu. Sultan Murat buna çok üzüldü ve "Bunu da mı yaptı? Şimdiye kadar ben onurumu korudum. Benim ölümüme sebep Hatice olacak." dedi. Zaten şeker hastası olan devrik padişah, bu olayın yaşanmasından birkaç ay sonra vefat etti.
1908'de Abdülhamit'in tahttan devrilmesiyle birlikte Kemalettin Paşa İstanbul'a döndü. Rütbeleri geri verildi. Paşa, Hatice Sultan'a evlilik teklifi yaptı. Fakat bu teklif Hatice Sultan tarafından reddedildi. Hatice Sultan daha sonra kocasından da boşandı.
1909 yılında bir eğlence yerinde dolaşırken kendisinden daha küçük Hicaz Defterdarı Hayri Bey'in oğlu Dışişleri katiplerinden Rauf Bey ile tanıştı ve daha sonra evlendi. Fakat yine maceralı hayatına devam etti. Bu arada İstanbulluların da diline düştü. İstanbulluların dilinden, Hatice Sultan ile ilgili dedikodular eksik olmadı. Bu evlilikten birisi kız, birisi erkek olmak üzere iki çocuğu dünyaya geldi. Birinci Dünya Savaşı esnasında Rauf Bey'den de boşandı.
Cumhuriyet'in ilanından sonra Beyrut'a yerleşti. Rauf Bey'den gelen nafaka ile geçindi. Rauf Bey işinden atılınca, eski karısına para gönderemedi. Hatice Sultan maddi sıkıntıya düştü ve yoksulluk içinde öldü.
Fehime Sultan Yalısı
Fehime Sultan, V. Murat'ın Meyliserved Kadın'dan 2 ağustos 1875'te doğan kızıdır. İki yaşında ikn Dolmabahçe Sarayı'ndan Çırağan sarayı'na götürüldü.
Hatice sultan gibi güzel değildi. Fakat babasının da katkılarıyla bilgili ve kültürlü olarak yetiştirilmişti. Nota yazmasını ve piyano çalmasını biliyordu. Ablasıyla birlkte II. Abdülhamit'e evlendirilmesi için başvurunca Çırağan Sarayı'nan Yıldız'a gönderilmişti.
II. Abdülhamit daha ağırbaşlı gördüğü bu yeğenini, Mülkiye mezunu, orta halli bir ailenin oğlu olan Galip Bey ile evlendirdi. Galip Bey, vezir yapıldı ve Devlet Şurası Üyesi olarak atandı. Fehime Sultan'ın bu evliliğinden çocuğu olmadı.
Fehime Sultan gezinti yerlerinde dolaşırken, subaylıktan ayrılmış, evli ve iki çocuk sahibi bir adama; Mahmut Bey'e gönlünü kaptırdı. Galip Paşa'dan boşandı ve Mahmut Bey ile evlendi.
Bu evliliğin gerçekleştiği 1910'dan Cumhuriyet'in ilanına kadar Ortaköy'deki bu yalıda yaşadılar. Fehime Sultan'ın bu yalısı, İstanbul'un işgal yıllarında İngilizlere açık olduğu için hakkında çok dedikodu çıkarıldı. Hanedan üyelerinin yurtdışına çıkartılması üzerine Mahmut Bey ile birlikte Nice'ye yerleşti.
Mahmut Bey, İstanbul'dan satıp savdıkları mal, mülk ve eşyanın parasını, "dükkan açacağım" diye Fehime Sultan'ın elinden aldı ve kayıplara karıştı.
Vefalı ve güzel bir Habeşi cariyesi Fehime Sultan'ı bırakmadı. Bu Habeşi cariye, geceleri fahişelik yaparak kazandığı para ile Fehime Sultan'ın bütün masraflarını karşıladı. Fehime sultan, bu yoksulluk ve sefalet içinde Nice'de öldü. Fehime Sultan'ın her iki evliliğinden de çocuğu olmadı.
Seda Tabak/Emlakkulisi
Ortaköy Muallim Naci Caddesi üzerinde olan yalılardan Hatice Sultan Yalısı 3 bin 335 metrekare, Fehime Sultan Yalısı ise 4 bin bin 572 metrekare alanlı.
Yapılan imar plan tadilatlarıyla iki yalı da otel imarlı hale getirildi.
Aylık kira bedeli 250 bin YTL ve yıllık kira bedeli 3 milyon YTL olan yalılar 25 yıl süre ile kiralanacak. İhalenin geçici teminat bedeli 390 bin YTL, şartname bedeli ise 5 bin YTL olarak açıklandı.
İhaleler 3 Aralık'ta İstanbul İl Encümeni tarafından kapalı teklif artırma usulü ile gerçekleştirilecek.
Yalıların tarihçeleri
Hatice Sultan Yalısı
Ortöy hanım sultanların semtiydi. Burada, çoğu bugün olmayan 10 civarında hanım sultan yalısı vardı. Bu yalıların adları kaynaklara göre değişiyor. Biz Orhan Erdenen'in belirlediği isimleri baz aldık.
Ortaköy Sultan yalılarından, halen ayakta kalmayı başaran Hatice Sultan Yalısı'nın ve arkasındaki köşkün bilinen ilk sahibi Ali Saip Paşa'dır. Ali Saip Paşa'nın vefatından sonra Sultan II. Abdülhamit bu yapıları biraderine tahsis etti. V. Murat'ın kızı Hatice Sultan'ın düğünü bu yalıda yapıldı. Hanedanın yurtdışına çıkartılmasından sonra bir süre yetimler yurdu olarak kullanıldı. 1958 yılından itibaren bir süre Ortaköy İlköğretim Okulu oldu. Daha sonra ise 1972 yılında Yüzme İhtisas Kulübü'ne tahsis edildikten sonra cadde tarafında bir havuz yapıldı. Yüzme İhtisas Kulübü olaylı bir şekilde 2006'da yalıdan tahliye edildi.
V. Murat'ın üçüncü karısı Şayan Kadın'dan 1870 yılında doğan Hatice Sultan'ın dünyaya gelişi şanssızlıkla başlamıştı. Abdülaziz, şehzadelerinin birden fazla çocuk yapmalarını yasak etmişti. Halbuki bu emrin verildiği sırada Şayan hanım hamileydi. V. Murat amcasına gider Şayan Hanım'ın çocuğunu dışarıda düşürmesi için izin istedi. Abdülaziz de bunu kabul etti. V. Murat Şayan Kadını Doktor Mehmet Emin Paşa'nın konağına gönderdi, çocuğun düşürülmesi için... Mehmet Emin Paşa, Şayan Kadın'dan kan aldı ve doğumu önleyici ilaçlar verdi. Herkes çocuğunu düşürdüğünü sandı. Fakat Şayan Kadın bir müddet sonra Hatice Sultan'ı doğurdu. Hatice Sultan gizli olarak büyütüldü.
Hatice Sultan 93 gün süren babasının padişahlığında, hayatının en mutlu günlerini yaşadı. Babası, delirince Çırağan Sarayı'na kapatıldı. Dünya ile ilişiği kesildi.
Babası Hatice Sultan ve kardeşi Fehime Sultan'ın yetiştirilmesi konusunda özen gösterdi. Piyano dersleri verdirdi. Hatice Sultan çok güzeldi. Son derece sempatik ve sıcak kanlı bir kişiliğe sahipti. 31 yaşına geldiği halde II. Abdülhamit tarafından evlendirilmedi. Adeta bir köşede unutulmuş gibiydi... Bunun üzerine II. Abdülhamit'e haber gönderdi ve sarayın harem ağalarından birisi de olsa (!) bir an önce evlendirilmesini istedi.
Abdülhamit, bir daha Çırağan Sarayı'na dönmemesini şart koştu. Kardeşi Fehime Sultan ile birlikte bu şartı kabul ettiğinden Yıldız Sarayı'na alındı. Günler, aylar geçer bu iki sultana kimse talip olmadı.
Abdülhamit'in kızları ise istedikleriyle evlenmekteydi. Bunun üzerine Hatice Sultan, padişaha tekrar haber yolladı ve bu sefer bir koca bulmasını istedi.
II. Abdülhamit, kendi kızlarına yaptığı çeyizlerden onlara da yaptı. Hatice Sultan'ı alaydan yetişme, oldukça çirkin, uzun boylu, pala bıyıklı, Enderun'da sorgu işleri ile uğraşan Vasıf Bey adlı biriyle, "Paşa" lık da vererek evlendirdi.
Hatice Sultan'ın düğünü Ortaköy'de yapıldı. Güzel, hırslı ve gururlu bir kız olan Hatice Sultan, kocasını görür görmez, tiksindi ve "Kendi kızlarını Osman Paşa'nın oğullarına verir de bizi kimlere uygun gördü" diye tepkisini dile getirdi. Gerdek gecesinde kocasını yatak odasına almadı. Başka odada yatırdı.
Aslında Hatice Sultan, II. Abdülhamit'e babasından sonra tahta oturduğu için kızgındı. Kendisini böyle bir adamla evlendirmesi kızgınlığını ve nefretini bir kat daha artırdı. Amcasından intikam almak için plan yaptı. Abdülhamit'in en çok sevdiği kızı Naime Sultan, yalı komşusuydu ve pek güzel değildi. Gaziosmanpaşa'nın oğlu Kemalettin Paşa ile evliydi. Hatice Sultan, Kemalettin Paşa ile mektuplaşmaya başladı. Paşa'yı yoldan çıkarmayı başardı. 1904 yılında yaşanan bu olayda, aşıkların birbirlerine yazdıkları mektuplar, iyi bir istihbarat teşkilatına sahip II. Abdülhamit'in eline geçti. Naime Sultan'ı, Kemalettin Paşa'dan boşattırdı. Bütün rütbelerini söktürdü ve Bursa'ya, sürgüne gönderdi.
Bu skandal İstanbul'da duyuldu. İlk önce V. Murat'tan saklandı. Fakat II. Abdülhamit'in emri üzerine yavaş yavaş felaket, devrik padişaha duyuruldu. Sultan Murat buna çok üzüldü ve "Bunu da mı yaptı? Şimdiye kadar ben onurumu korudum. Benim ölümüme sebep Hatice olacak." dedi. Zaten şeker hastası olan devrik padişah, bu olayın yaşanmasından birkaç ay sonra vefat etti.
1908'de Abdülhamit'in tahttan devrilmesiyle birlikte Kemalettin Paşa İstanbul'a döndü. Rütbeleri geri verildi. Paşa, Hatice Sultan'a evlilik teklifi yaptı. Fakat bu teklif Hatice Sultan tarafından reddedildi. Hatice Sultan daha sonra kocasından da boşandı.
1909 yılında bir eğlence yerinde dolaşırken kendisinden daha küçük Hicaz Defterdarı Hayri Bey'in oğlu Dışişleri katiplerinden Rauf Bey ile tanıştı ve daha sonra evlendi. Fakat yine maceralı hayatına devam etti. Bu arada İstanbulluların da diline düştü. İstanbulluların dilinden, Hatice Sultan ile ilgili dedikodular eksik olmadı. Bu evlilikten birisi kız, birisi erkek olmak üzere iki çocuğu dünyaya geldi. Birinci Dünya Savaşı esnasında Rauf Bey'den de boşandı.
Cumhuriyet'in ilanından sonra Beyrut'a yerleşti. Rauf Bey'den gelen nafaka ile geçindi. Rauf Bey işinden atılınca, eski karısına para gönderemedi. Hatice Sultan maddi sıkıntıya düştü ve yoksulluk içinde öldü.
Fehime Sultan Yalısı
Fehime Sultan, V. Murat'ın Meyliserved Kadın'dan 2 ağustos 1875'te doğan kızıdır. İki yaşında ikn Dolmabahçe Sarayı'ndan Çırağan sarayı'na götürüldü.
Hatice sultan gibi güzel değildi. Fakat babasının da katkılarıyla bilgili ve kültürlü olarak yetiştirilmişti. Nota yazmasını ve piyano çalmasını biliyordu. Ablasıyla birlkte II. Abdülhamit'e evlendirilmesi için başvurunca Çırağan Sarayı'nan Yıldız'a gönderilmişti.
II. Abdülhamit daha ağırbaşlı gördüğü bu yeğenini, Mülkiye mezunu, orta halli bir ailenin oğlu olan Galip Bey ile evlendirdi. Galip Bey, vezir yapıldı ve Devlet Şurası Üyesi olarak atandı. Fehime Sultan'ın bu evliliğinden çocuğu olmadı.
Fehime Sultan gezinti yerlerinde dolaşırken, subaylıktan ayrılmış, evli ve iki çocuk sahibi bir adama; Mahmut Bey'e gönlünü kaptırdı. Galip Paşa'dan boşandı ve Mahmut Bey ile evlendi.
Bu evliliğin gerçekleştiği 1910'dan Cumhuriyet'in ilanına kadar Ortaköy'deki bu yalıda yaşadılar. Fehime Sultan'ın bu yalısı, İstanbul'un işgal yıllarında İngilizlere açık olduğu için hakkında çok dedikodu çıkarıldı. Hanedan üyelerinin yurtdışına çıkartılması üzerine Mahmut Bey ile birlikte Nice'ye yerleşti.
Mahmut Bey, İstanbul'dan satıp savdıkları mal, mülk ve eşyanın parasını, "dükkan açacağım" diye Fehime Sultan'ın elinden aldı ve kayıplara karıştı.
Vefalı ve güzel bir Habeşi cariyesi Fehime Sultan'ı bırakmadı. Bu Habeşi cariye, geceleri fahişelik yaparak kazandığı para ile Fehime Sultan'ın bütün masraflarını karşıladı. Fehime sultan, bu yoksulluk ve sefalet içinde Nice'de öldü. Fehime Sultan'ın her iki evliliğinden de çocuğu olmadı.
Seda Tabak/Emlakkulisi
