Ekonomi

Borsada son zamanların en büyük manipülasyonu

Borsada son iki ayda gerek iktidarın tavsiyeleriyle gerek de bireysel girişimlerle batanların sayısı artamaya başladı. Bankacılık hisselerindeki rüzgar bir anda tersine dönerken manipülasyonların kurbanı ise küçük yatırımcılar oldu.Bankacılık hisselerindeki sıra dışı yükseliş  ise bir anda tersine döndü

BirGün gazetesinden Havva Gümüşkaya'nın haberine göre uzmanlar, son iki ayda borsada yaşananları en büyük manipülasyon olarak yorumlarken SPK, birkaç cılız hamle ile yetindi. Bankacılık hisselerindeki sıra dışı yükseliş  ise bir anda tersine döndü.

BIST100 endeksi ağustos ayı başından 13 Eylül zirvesine kadar yüzde 40 civarında prim yaparken endeksin içerisindeki ayrışma İse tartışmaları beraberinde getirdi.

Banka hisse senetleri fiyatlarında 30 işlem gününde meydana gelen yüzde 135’lik yükseliş borsa takas ve teminat sistemini riske etmesi endişeleri yükseltti.

Özellikle kârlılık olarak en kötü çizgiyi çizen kamu bankaları hisse fiyatlarının tuhaf bir şekilde, tavan fiyat serileriyle yükselmesi, son birkaç gündür ise taban fiyata çakılmaları, birçok yatırımcının ve piyasa katılımcısının büyük zarar etmesine neden oldu.

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati sosyal medya hesabı üzerinden ilk olarak ağustos ayında son olarak da 11 Eylül’de borsadaki rakamlar ile ilgili adeta bir fon yöneticisi edasıyla değerlendirmelerde bulundu.
23 Ağustos’ta“Vatandaşlara şu an en çok getiriyi getiren Borsa İstanbul. Vatandaşlarımızın nereye kanalize olacağı çok açık” diyen Nebati, 11 Eylül’de “Borsa İstanbul, halka açık şirketlerimiz ve yatırımcılarımız açısından her geçen gün daha da cazip hale geliyor” ifadelerini kullanmıştı.

Hazine Bakanı Nebati’nin tavsiyesinin ardından 13 Eylül zirvesine kadar BIST100 Endeksi’nde yükseliş yüzde 20’ye yaklaştı, bankacılık endeksleri ise neredeyse yüzde 63 yükseldi.

Başta kamu bankaları Halkbank ve Vakıfbank olmak üzere bankacılık sektörü hisse fiyatlarında kısa sürede böyle yüzde 250’lere varan yükselişlerin olmasındaki en büyük kolaylaştırıcı etken ise Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’ndaki kaldıraç oranları oldu.

VİOP, en temel ifadeyle vadeli işlem sözleşmelerinin alınıp satıldığı organize piyasalar olarak biliniyor.
VİOP’daki kaldıraç oranlarıyla birlikte son iki ayda yaşananları işin uzmanları şöyle özetliyor:

Banka hisselerinde borsa tarihinde görülmemiş manipülasyonun öncüleri önce banka hisselerinde spot piyasadan fiyat yükseltmeden bir kısım hisseleri toplayarak tahtanın boşluğunu aldılar. 

VİOP’da kaldıraç kullanmanın avantajıyla yatırımcılar teorik fiyatın üstünde uzun pozisyon almaya başlıyorlar ve bu durumda faiz oranları arasında da fark oluşuyor.

Bu arada spot piyasayla vadeli piyasa arasındaki tuhaf faizi fark eden bir kısım piyasa oyuncuları, VİOP’da tek taraflı kısa pozisyonu alıyorlar. Bunlar bu manipülasyonun ilk batanları sıfatıyla en büyük kurbanları oluyor. Bu batanlardan kazanılan parayla senaryonun failleri yeni uzun pozisyonlar açıyorlar faizi de yükselterek.

Bu sistem spotta yüklü hisse sahibi hisse yatırımcılarının hızlı satışa geçmedikleri sürece kendi kendine yürüyen bir sistem, ta ki bir banka munzam sandığı ya da bir yatırım fonunun ani ve yüklü satışına kadar. Nitekim hafta ortasında yaşanan da bu oldu.

 

Editörün notu: Bu haber bir yatırım tavsiyesi değildir.