Bu kış doğalgaz vatandaşı yakacak, kriz derinleşiyor
Rusya’nın Kuzey Akım 1 boru hattı üzerinden Avrupa bölgesine gönderdiği gaz miktarını bugün itibarıyla kapasitenin yüzde 40’ından yüzde 20’sine çekeceğini açıklamasıyla fiyatlar piyasada hızla arttı. Böylece Avrupa’da doğalgaz krizinde bugün yeni bir aşamaya geçildi. Bin metreküp için kaydedilen ve 2 bin 400 dolara denk gelen bu rakam, Ukrayna savaşının başlamasından hemen sonraki mart ayında kaydedilen rekor artışın ardından en yüksek fiyat olarak kayıtlara girdi
Avrupa’da Hollanda merkezli sanal doğalgaz ticaret noktası TTF’de işlem gören ağustos ayına vadeli gaz kontrat fiyatı, bugün yaşanan hareketliliğin ardından yüzde 10’un üzerinde artışla 227,5 Euro’yu gördü.
Bin metreküp için kaydedilen ve 2 bin 400 dolara denk gelen bu rakam, Ukrayna savaşının başlamasından hemen sonraki mart ayında kaydedilen rekor artışın ardından en yüksek fiyat olarak kayıtlara girdi.
Böylelikle Avrupa’da gaz fiyatları, Ukrayna Rusya savaşı öncesi 2010-2020 dönemi ortalamasının 10 katından daha fazla yükselmiş oldu. Normalde talep düşüşüne bağlı olarak yazın düşük seyreden doğalgaz fiyatları, Batı ile Rusya arasındaki gerginlik nedeniyle çok yüksek seyrediyor.
Rus gaz şirketi Gazprom’dan, önceki gün yapılan açıklamada, Rus gazını Almanya üzerinden Avrupa’ya taşıyan hatlardan Kuzey Akım 1 boru hattı için kullanılmakta olan Portovaya kompresör istasyonundaki türbin motorunun, teknik nedenlerden ötürü durdurulduğu ve bu nedenle hat üzerinden sevk edilen doğalgaz miktarının da azalacağını belirtilmişti.
Kanada’da hükümet yaptırımlar nedeniyle Siemens’in bakımdan geçirdiği yedek türbin motorunun Rusya’ya gönderilmesine izin vermezken, Almanya bu durumun ise Rusya tarafından bahane olarak kullanıldığını iddia ediyor.
TÜRKİYE’Yİ DE ZOR BİR KIŞ DÖNEMİ BEKLİYOR
Türkiye’nin de bu durumda çok yüksek fiyatlarla sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) almak zorunda kalacağına dikkat çeken GazDay Genel Müdürü Mehmet Doğan, satın alacak LNG bulmanın da çok zor olabileceğini dile getirdi.
Doğalgaz faturalarının yüksek seyretmesi Türkiye’nin cari açığını yükseltirken, döviz kurları üzerinde baskının da artmasını tetikleyen etkenlerden biri. Hükümet yüksek fiyattan aldığı gazı hanelere kısmen daha düşük fiyattan satsa bile faturalar da yükselmeye devam ediyor.
Hem dolar cinsi gaz fiyatının artması hem de kurun hızla katlanması, gaz faturalarının da aynı hızda yükselmesini beraberinde getiriyor.
Öte yandan Doğan, Rusya’dan kuzey batı Avrupu’ya günlük gaz akışının 2021 yılının başındaki yaklaşık 400 milyon metreküp seviyelerinden bugünkü 100 milyon metreküpün altına kadar çekildiğini belirterek büyük sorun olduğunu vurguladı.