Çalık Holding'in Karaburun RES projesinde son durum ne?

İzmir’in cennet köşesi Demircili ve Sarpıncık köylerine rüzgar santrali kurmak isteyen şirketin avukatları ‘Çevreci Enerji’ adıyla bir dernek kurdu. Bakanlık da, santralin çevreye zarar verip vermeyeceğini öğrenmek için bu derneği, ÇED Komisyonu’na davet etti. ‘Hem gelin hem güvey’ olan avukatlar, ‘olumlu’ görüş bildirince projeye onay çıktı.

İktidara yakınlığı ile tanınan Çalık Holding, İzmir’in Karaburun İlçesi’nin Sarpıncık Köyü ile Urla İlçesi’nin Demircili Köyü’nde Rüzgar Enerji Santrali (RES) kurmak için proje hazırladı. Enerji Bakanlığı’ndan tam destek alan Çalık Holding’in başvurusu ile ilgili olarak, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Çevresel Etki ve Değerlendirme Raporu (ÇED) hakkında olumlu karar verdi.

YARGI ÇED’İ İPTAL ETTİ

Fakat yöre halkı ile çevreciler bölgede kurulmak istenen RES’lere karşı çıkarak yargıya başvurdu. Vatandaşlar rüzgar enerjisine karşı olmadıklarını, ancak RES’lerin ekosisteme, doğal yaşama ve çevreye zarar vermeyecek yerlere kurulması gerektiğini belirtti.

İzmir 5. İdare Mahkemesi vatandaşları haklı buldu, bakanlığın verdiği ÇED olumlu kararını, 22 Ekim 2015 tarihinde iptal etti. Mahkeme kararında, Karaburun Yarımadası’nın yeni yapılanmayı taşıyabilecek durumda olmadığını, söz konusu enerji santrallerinin yaşam alanlarının çok yakınına kurulacak olmasının sakıncalarını ve santrallerin doğadaki canlı yaşamını ortadan kaldıracağını belirtti.

BAKANLIK KARARI TANIMADI

Ancak yargı kararını gözardı eden Enerji Bakanlığı, mahkeme hükmünden sadece beş gün sonra, 27 Ekim 2015 tarihinde, aynı proje için tekrar ÇED olumlu kararı verdi. Çevreciler buna karşı da itiraz ederek yargıya başvurdu. Dava devam ediyor.

ÇED Raporu’nun hazırlanması sürecinde ise ilginç bir ayrıntı dikkat çekti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, yasa gereği ÇED raporu için İzleme Değerlendirme Komisyonu kurdu. Bakanlık yasal mevzuata göre komisyona; üniversite, koruma kurulu, belediye ve çeşitli devlet kurumları temsilcilerinin yanı sıra en az bir sivil toplum kuruluşu davet etme yetkisini kullandı. Bakanlığın komisyona Türkiye’yi temsilen davet ettiği tek sivil toplum kuruluşu ise Çevreci Enerji Derneği oldu. Kısa adı ÇED olan Çevreci Enerji Derneği, Çalık Holding’in RES’leri için olumlu görüş bildirdi. Çevreci Enerji Derneği yöneticilerinin, Çalık Holding’in avukatları olduğu ortaya çıktı.

RES davalarında Çalık Holding’in vekilliğini Demir Hukuk Bürosu yürütüyor. Çalık Holding’e hizmet eden avukatlar Arsin Demir, Serap Sürmeli Demir, Hacer Canseven ve Gözde Sağlam aynı zamanda Çevreci Enerji Derneği’nin de yönetim kurulu üyeleri. Demir Hukuk Bürosu’nun başkanı Avukat Arsin Demir, derneğin de genel başkanı.

BAKANLIK GİZLEDİ AMA…

Aslında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı derneğin adını gizledi. Bakanlık, konu hakkında yayımladığı genelgede, ÇED sürecindeki İzleme Değerlendirme Komisyonu’nda yer alan kurum ve kuruluşları sıralarken, Çevreci Enerji Derneği’nin adını yazmadı. Gerçek, avukatların internet sitesindeki paylaşımı ile anlaşıldı. Derneğin 28 Ekim 2015 tarihinde cevrecienerji.org isimli internet sitesinde yayınladığı bilgilendirmede şu ifadeler yer aldı: “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü’nde yapılan, konusu Demircili ve Sarpıncık RES Projeleri olan İnceleme Değerlendirme Komisyonu (İDK) toplantısına derneğimiz adına yetkilendirilen genel sekreterimiz sayın Tolga Şallı katılmış olup komisyon üyelerine ve ilgili firma yetkililerine görüşlerini bildirmiştir.”

Bakanlığın verdiği ikinci ÇED olumlu kararı bir kez daha mahkemelik oldu. Bu davanın duruşmasında da “dernekçi avukatlar” Çalık Holding’in haklarını savunacak. Avukatların bu davranışı etik dışı bulunurken, “Kuzuyu kurda teslim etmek” yorumu yapılıyor. Ayrıca bu olay bakanlığın İzleme Değerlendirme Komisyonu’nda verilen kararların güvenirliliğini de sorguluyor.

Sözcü/ Gökmen ULU