Cezayir, altyapıya 286 milyar dolar yatırım yapacak!

Diğer taraftan Türkiye'nin, Afrika'daki en önemli ticaret ortağı olarak görülen Cezayir'le 2015 yılına kadar 10 milyar dolar ticaret hacmi, 10 milyar dolar da müteahhitlik hizmeti verilmesi hedefleniyor. 286 milyar dolarlık yatırım hacminin 130 milyarlık kısmının, devam eden projelerden oluştuğu, 156 milyarlık kısmın ise altyapı projelerinde kullanılacağı bildirildi.

Türk iş dünyası, Cezayir'de ilk kez düzenlenen 'Türk Ürünleri İhraç Fuarı'nda bir araya geldi. Cezayir halkının yoğun ilgi gösterdiği fuar sırasında Türkiye-Cezayir ilişkileri de ele alındı. Türkiye ile Cezayir arasındaki ticaret, yatırım ve taahhütlük hizmetini DÜNYA'ya değerlendiren Türkiye Müteahhitler Birliği Yönetim Kurulu Başkan Vekili, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türk-Cezayir İş Konseyi Başkanı ve Yapı Merkezi Yönetim Kurulu Başkanı Emre Aykar, iki ülke arasındaki ilişkilerin oldukça canlı olduğunu söyledi. Cezayir'in Türkiye'nin Afrika'daki en büyük ticari ortağı olduğunu belirten Aykar, "Dış ticaretimiz yaklaşık 4.5 milyar dolar civarında. Taahhüt sektörü 5 milyar doları aştı. Türklerin bu ülkede 450 milyon dolarlık direkt yatırım var. 2012 sonunda bu yatırım, Oran'daki çelik yatırımıyla birlikte 750-800 milyon dolan bulacak. Dolayısıyla Cezayir Türkiye için çok önemli. Çok daha fazlası Cezayir'le yapılabilir" değerlendirmesinde bulundu.

Afrika'daki gelişmelerin Cezayir'le ticareti etkilemediğini anlatan Aykar, "Türk-Cezayir İş Konseyi Başkanı olarak konuşuyorum, 2015'te ticaret hacminde 10 milyar dolara çıkacağız. Türkiye Müteahhitler Birliği Başkan Vekili olarak konuşuyorum; 2015'te taahhüt sektörü iş hacmini 10 milyar dolara yükselteceğiz" diye konuştu. Cezayir ekonomisinin doğalgaz ve petrol ürünlerine dayandığını, her yıl 71-72 milyar dolarlık mal sattıklarını, 40 milyar dolarlık mal aldıklarını ifade eden Aykar, Cezayir dış ticaretinin her yıl 30 milyar dolar fazla verdiğine işaret etti.

155 milyar dolarlık rezerv

Ülkenin şu anda 155 milyar dolar rezervi olduğunu ifade eden Aykar, şöyle devam etti: "2010 yılında bir kalkınma planı yaptılar. Burada altyapı yatırımları için ayırdıkları para 286 milyar dolar. Bunların büyük bir kısmı otoyol, demir yolu, sulama, petrol ve enerji projeleri. Maalesef aslan payını bugüne kadar Çinliler, Koreliler hatta bir miktar Japonlar aldı. Türkler de tabii uğraşıyor. Yeteri kadar aldığımızı söyleyemem çabalarımıza devam etmemizde fayda var. Son yıllarda ülkede 5-6 milyar dolarlık otoyol, 5-6 milyar dolarlık da demir yolu ihalesi yapıldı. Türk firmaları da buradan aldıkları payı yükseltmek gayretinde olmalılar."

Türk müteahhitlerinin Cezayir'de takip edebileceği projeler olduğunu anlatan Aykar, altyapı projelerine dikkat çekerek, "Burada peş peşe demiryolu, metro projeleri çıkıyor. 2012'de 6 tane ayrı şehirde tramvay projesi hazırlandı. 2013'te de 6 tane daha olacak. Büyüklükleri 300 milyon euro, 400 milyon euro, 1 milyar euro. Tramvay projeleri 100 milyon euro civarında oluyor. Tabii projeleri bölüyorlar. Biz burada Yapı Merkezi olarak bir demiryolu projesi yapıyoruz. 250 milyon euroluk 25 kilometrelik bir proje. Daha önce 100 milyon euroluk bir projeyi bitirdik" şeklinde konuştu.

Yalçıntaş: Vergiler yüksek

İstanbul Ticaret Odası Başkanı Murat Yalçıntaş, Cezayir'in Afrika'nın ikinci önemli ekonomisi olduğunu belirterek, "Cezayir'den petrol ve doğalgaz alıyoruz. Demir çelik satıyoruz. En büyük sorun yüzde 30'a kadar yükselen gümrük vergileri" dedi. Yalçıntaş da Arap Baharı'nın Cezayir'e sıçramaması için hükümetin toplam 286 milyar dolarlık altyapı projesi hazırladığını belirterek "Müteahhitlik sektöründe ve bankacılık konusunda sıkıntılar yaşansa bile, Türkler olarak bundan ciddi pay alabiliriz" dedi.

130 milyarlık yatırım

Türkiye'nin Cezayir Ticaret Müşaviri Hasan Aslan, da 286 milyar doların 130 milyar dolarının geçmişte başlayıp devam eden projeleri kapsadığını söyledi. 156 milyar dolarlık bölümün ise konut, alt yapı, eğitim ve sağlık gibi projelerde kullanılacağını belirten Aslan, "Türkler, Cezayir'de son dönemde ağırlıklı olarak konut projeleri almaya başladı. Ayrıca yol, baraj ve demiryolu alanlarında, iş yapan firmalarımız var" diye konuştu.    .

'En büyük sorun, Lezayırm STA'yı imzalamaması'

Emre Aykar, Türkiye ile Cezayir arasındaki en büyük sorunun Cezayir'in serbest ticaret anlaşmasının (STA) bulunmaması olduğunu söyledi. Aykar, söyle devam etti: "Bunun sonucunda da bir Türk müteahhidi Türkiye'den betonarme demiri getirdiğinde yüzde 15 vergi ödüyor, aynı demiri ispanya'dan getirdiğinde yüzde 2 vergi ödüyor. Olacak is değil. Her ortamda bunu söylemiş olmamıza rağmen,.Cezayirliler bu STA'yı imzalamıyorlar. Ertelemiyorlar ve 'Dünya Ticaret Örgütü'ne gireceğiz, ondan sonra bakacağız' diyorlar." Cezayir'le bir diğer sorunun da bankacılık alanında yaşandığını anlatan Aykar, "Türk bankaların teminat mektuplarını Cezayir bankaları kabul etmiyor. Dolayısıyla bu Türk müteahhitlerine hem zorluk hem maliyet getiriyor" dedi.

'Cezayir, STA imzalamakla büyük zarar görüyor'

Türkiye ihracatçılar Meclisi Başkan Vekili Mustafa Okrıkcıoglu, Cezayir'in STA'yı imzalamamakla büyük zarar gördüğünü belirterek, "Türkiye'den 100 TL'ye aldığı bir malı, Avrupa'dan 125 TL'ye ediniyor. Türkiye'ye yüzde 30 vergi uyguladığı için malın fiyatı 130 TL oluyor. Cezayir sadece 5 TL'lik bir fark için malı Avrupa'dan alıyor. STA imzalasaı ürünü 100 TL'ye alacak"dedi.

'Türkiye Afrika Kalkınma Bankası'na üye olmalı'

Emre Aykar, Cezayir'de is yapabilmek için Türkiye'nin Afrika Kalkınma Bankası'na üye olması gerektiğini söyledi. Aykar konuyla ilgili şunları anlattı: "Afrika Kalkınma Bankası sadece Cezayir'de değil, bu bölgedeki büyük projelere finansman sağlıyor. Fakat bu finansmanı sağlarken, sadece bu bankaya üye olan bankanın ortağı olan ülkelerin şirketlerine bu imkanları sağlıyor. Türkiye, Afrika Kalkınma Bankası'na üye değil. Olmadığı için bunların finanse ettiği projelere giremiyoruz. Türkiye, üye olmak için bazı müracaatlar yaptı ama henüz olmadı. Dolayısıyla üye olmak için gayret sarf edilmesini bekliyoruz ve istiyoruz. Çünkü bu üyelik gerçekleşirse, Afrika Kalkınma Bankası'nın finanse ettiği projelerde de yer alabiliriz."

İTO, 2012'de 5 ayrı ihraç ürünleri fuarı düzenleyecek

İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından Cezayir'de 133 firmanın katılımıyla 15 bin metrekarelik alanda düzenlenen 'Türk ihraç ürünleri sergisi'ne Cezayirliler büyük ilgi gösteriyor. Gıdadan mobilyaya, hediyelik eşyadan kimyasal ürünlere cok sayıda sektörde faaliyet gösteren firmalar, Cezayirli şirketlerle ortalama 3 ile 6 görüşme gerçekleştirdi. Fuarı değerlendiren İTO Başkanı Murat Yalçıntaş, ihraç ürünleri fuarını Türkiye'yi fazla tanımayan ülkelerde gerçekleştirdiklerini belirterek, "Fuarı 3-4 kez düzenleyip, Türkiye'yi tanıttıktan sonra, o ülkede sektûrel fuarlar düzenliyoruz. Fuara daha çok KOBİ'ler katılıyor. Fuarı, 2012'de Meksika, Malezya, Ukrayna, Güney Kore ve Saraybosna'da düzenleyeceğiz. Fuarlara kendi kültürümüzü de götürüyoruz. Ekonomi ve kültür beraber yürür" diye konuştu.

Cezayir'in teknoloji ve bilgiye ihtiyacı var

Fuarın ikinci gününde istanbul Ticaret Odası'dan bir heyet Cezayir Ticaret Odası'nı ziyaret etti. Ziyaret sırasında konuşma yapan Cezayir Ticaret Odası Başkanı Tahar Kelil Cezayir'in yatırımcılara önemli fırsatlar sunduğunu belirterek, Türk yatırımcıları ülkesinde yatırıma davet etti. Cezayir'in finansal ve ekonomik acıdan cok iyi durumda olduğunu anlatan Kelil "2010 yılından 2014yılına kadar 286 milyar dolarlık bir yatırım programımız var. Dıs finansmana ihtiyaç yok. Cezayir'e gelen yabancı firmalar ülkede kendilerine finansman sağlayabiliyor" dedi. Cezayir'in gelirlerinin yüzde 96'sının petrolden sağlandığına dikkat çeken Kelil "2010'da 10 aylık ihracatı 59 milyar dolar. Cezayir'in teknoloji ve bilgiye ihtiyacı var. Bunun için Türk ve Cezayir işadamları ortaklık sağlayabilir. KOBİ'ler Cezayir'e çok yardım edebilir" diye konuştu.

Yurdagül Uygun / DÜNYA