Çin'in boşalttığı Körfez, Türklere fırsat doğurdu
Krize rağmen yatırımlara ara vermeyen petrol zengini Ortadoğu ve Körfez ülkeleri, yatırımcıların gözde pazarları. Bu iki bölge, özellikle Türk müteahhitleri için büyük fırsatlar sunuyor.
Kriz vursa da zengin Ortadoğu ve Körfez ülkeleri büyük yatırımlara devam edecek. Türkiye'nin bölgeyle olan coğrafi yakınlığı ve kültürel bağları, bu büyük imkandan yararlanmak için önemli bir dinamik. Türkiye için önemli bir potansiyel sunan bölgede 8.3 milyar dolar olan ihracat miktarının 5 yıl içinde 3 katına çıkması bekleniyor.
Son yıllarda yaptıkları ataklarla dünyada 110 milyar dolarlık sipariş alan Türk firmalarının iş hacminin 60 milyar doları Ortadoğu ve Körfez bölgelerine ait. Müteahhitlik hizmetlerinin dışında pazardaki ihracat hacmi ise 2 yılda 5.4 milyar dolardan 8.3 milyar dolara çıktı. Yakınlığıyla Türkiye için önemli bir potansiyel sunan bölge ile dış ticaret hacminin 5 yıl içinde 3 katına çıkması mümkün görünüyor.
Müteahhitler için cennet
Türk müteahhitleri için bölgede yeni yatırım fırsatları sunduğunu anlatan Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren, "Çin küresel krizden en çok etkilenen ülkelerin başında geliyor. Bu durum bu coğrafyadaki yatırımlarını da etkiliyor, zayıflama söz konusu. Bölgedeki payımızı artırmak mümkün" diyor. Türk müteahhitlerinin işçilik mevzuatı ve teminat mektubu gibi sorunlarının halledilmesi halinde yıllık 50 milyar dolarlık iş alabileceklerine işaret eden Eren, "Yeter ki bu sorunlarımız çözülsün. Türkiye bu pazarlada daha büyük rol oynar" diye konuşuyor.
Türk-Irak İş Konseyi Başkanı Ercüment Aksoy'a göre ise, ABD Başkanı Barack Obama'nın göreve başlamasıyla birlikte Irak pazarı yeni dönemin en dikkat çekici pazarı haline gelecek. Aksoy, "Obama'nın yaklaşımı Türkiye için de açılım getirecek. Irak'a 10 milyar dolarlık ihracatın önünde hiçbir engel yok" değerlendirmesini yapıyor. Irak'ın başta gıda ürünleri olmak üzere her türlü tüketim ürününe ihtiyaç duyduğunu hatırlatan Aksoy, şöyle devam ediyor: "Bu pazarda büyümek dünya çapında kendini kanıtlamış büyük firmalarımızın kararlılığı ve ısrarı ile mümkün. Sadece konutta 3 milyon açık var. Yol, su, kanalizasyon altyapıları, hastane ve okul projeleri gündemde. Milyarlarca dolarlık bir potansiyel Türk firmalarını bekliyor."
Büyümeyi sürdürecekler
Körfez ülkelerinin 2002-2008 arasında yüzde 8,5'ler düzeyinde reel büyüme performansı sergilediğine dikkat çeken Türk-BAE İş Konseyi Başkanı Korhan Kurdoğlu da, petrol fiyatlarındaki sert düşüşün, büyüme hızını ve cari fazlayı bir süreliğine azaltacağını ancak bu ülkelerin hala cari fazla yaratmaya ve birikmiş yüksek rezervleri yeni yatırımlara yönlendirilmeye devam edeceğini ifade ediyor. Kurdoğlu'nun verdiği bilgilere göre Abu Dabi, Suudi Arabistan ve Kuveyt Hükümetlerinin sahibi olduğu Ülke Varlık Fonları dünyanın en büyük yatırım fonları. Körfez ülkelerinin kontrolündeki toplam fon büyüklüğünün 1,7 trilyon dolar civarında olduğunu belirten Kurdoğlu, 2015 yılında bunun 5-6 trilyon dolara ulaşmasının öngörüldüğünü vurguluyor.
Potansiyeli zorlamak gerek
Türkiye'nin pazardaki yeni hedefi ise, müteahhitlik dışındaki diğer potansiyelleri zorlamak. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Ortadoğu İş Konseyleri Bölge Koordinatörü Mehmet Habbab, Türkiye'nin bu bölgede başta gıda olmak üzere inşaat malzemeleri, ev dekorasyonu, otel ekipmanları, sağlık, eğitim ve kuyumculuk gibi birçok sektörde etkinliğini gönderebileceğine dikkat çekiyor. Türk-Suudi İş Konseyi Başkanı Ali Bayramoğlu da, bölgenin ihtiyaç duyduğu ürün grupları ve Türkiye'den neler ihraç edilebileceği konusunda geniş kapsamlı bir rapor hazırlandığını anlatıyor. Bayramoğlu, "Lojistik ve kültürel olarak yakınlığı ile Türkiye'ye çok önemli bir potansiyel sunuyor. Dış ticaret hacmimizi 5 yıl içinde 3 katına çıkarmak mümkün" diyor.
BAZI TÜRK FİRMALARIN YATIRIMLARI
* Ülker, Eti, Şölen, Saray, Elvan, Beşler gibi Türkiye'nin önde gelen gıda firmaları bölgede faaliyet gösteriyor.
* TAV, Dubai'deki ikiz kuleler Emirates Financial Towers ile Dubai Marina'da 412 metre yüksekliğiyle dünyanın yüksek otel-rezidansı olacak projeyi üstlendi. Ayrıca, Tunus, Libya, Mısır gibi ülkelerde önemli projeleri aldı.
* Baraj, tünel ve deniz yapıları konusunda uzman olan STFA, Katar'da LNG dolum tesisi limanı, Libya'da Benghazi Limanı, Umman'da Duqm Limanı ve Suudi Arabistan'da drenaj kanalları projelerine imza attı. Şirketin dış yatırım tutarı 6 milyar doları buldu.
* Garanti Koza, Suudi Arabistan ve Bahreyn'de projeler gerçekleştirdi. BAE projeleriyle ilgileniyor.
* Doğuş İnşaat, Fas'ta otoyol projesi aldı.
* Baytur, Dubai'de projeler üstlendi.
Referans
Son yıllarda yaptıkları ataklarla dünyada 110 milyar dolarlık sipariş alan Türk firmalarının iş hacminin 60 milyar doları Ortadoğu ve Körfez bölgelerine ait. Müteahhitlik hizmetlerinin dışında pazardaki ihracat hacmi ise 2 yılda 5.4 milyar dolardan 8.3 milyar dolara çıktı. Yakınlığıyla Türkiye için önemli bir potansiyel sunan bölge ile dış ticaret hacminin 5 yıl içinde 3 katına çıkması mümkün görünüyor.
Müteahhitler için cennet
Türk müteahhitleri için bölgede yeni yatırım fırsatları sunduğunu anlatan Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren, "Çin küresel krizden en çok etkilenen ülkelerin başında geliyor. Bu durum bu coğrafyadaki yatırımlarını da etkiliyor, zayıflama söz konusu. Bölgedeki payımızı artırmak mümkün" diyor. Türk müteahhitlerinin işçilik mevzuatı ve teminat mektubu gibi sorunlarının halledilmesi halinde yıllık 50 milyar dolarlık iş alabileceklerine işaret eden Eren, "Yeter ki bu sorunlarımız çözülsün. Türkiye bu pazarlada daha büyük rol oynar" diye konuşuyor.
Türk-Irak İş Konseyi Başkanı Ercüment Aksoy'a göre ise, ABD Başkanı Barack Obama'nın göreve başlamasıyla birlikte Irak pazarı yeni dönemin en dikkat çekici pazarı haline gelecek. Aksoy, "Obama'nın yaklaşımı Türkiye için de açılım getirecek. Irak'a 10 milyar dolarlık ihracatın önünde hiçbir engel yok" değerlendirmesini yapıyor. Irak'ın başta gıda ürünleri olmak üzere her türlü tüketim ürününe ihtiyaç duyduğunu hatırlatan Aksoy, şöyle devam ediyor: "Bu pazarda büyümek dünya çapında kendini kanıtlamış büyük firmalarımızın kararlılığı ve ısrarı ile mümkün. Sadece konutta 3 milyon açık var. Yol, su, kanalizasyon altyapıları, hastane ve okul projeleri gündemde. Milyarlarca dolarlık bir potansiyel Türk firmalarını bekliyor."
Büyümeyi sürdürecekler
Körfez ülkelerinin 2002-2008 arasında yüzde 8,5'ler düzeyinde reel büyüme performansı sergilediğine dikkat çeken Türk-BAE İş Konseyi Başkanı Korhan Kurdoğlu da, petrol fiyatlarındaki sert düşüşün, büyüme hızını ve cari fazlayı bir süreliğine azaltacağını ancak bu ülkelerin hala cari fazla yaratmaya ve birikmiş yüksek rezervleri yeni yatırımlara yönlendirilmeye devam edeceğini ifade ediyor. Kurdoğlu'nun verdiği bilgilere göre Abu Dabi, Suudi Arabistan ve Kuveyt Hükümetlerinin sahibi olduğu Ülke Varlık Fonları dünyanın en büyük yatırım fonları. Körfez ülkelerinin kontrolündeki toplam fon büyüklüğünün 1,7 trilyon dolar civarında olduğunu belirten Kurdoğlu, 2015 yılında bunun 5-6 trilyon dolara ulaşmasının öngörüldüğünü vurguluyor.
Potansiyeli zorlamak gerek
Türkiye'nin pazardaki yeni hedefi ise, müteahhitlik dışındaki diğer potansiyelleri zorlamak. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Ortadoğu İş Konseyleri Bölge Koordinatörü Mehmet Habbab, Türkiye'nin bu bölgede başta gıda olmak üzere inşaat malzemeleri, ev dekorasyonu, otel ekipmanları, sağlık, eğitim ve kuyumculuk gibi birçok sektörde etkinliğini gönderebileceğine dikkat çekiyor. Türk-Suudi İş Konseyi Başkanı Ali Bayramoğlu da, bölgenin ihtiyaç duyduğu ürün grupları ve Türkiye'den neler ihraç edilebileceği konusunda geniş kapsamlı bir rapor hazırlandığını anlatıyor. Bayramoğlu, "Lojistik ve kültürel olarak yakınlığı ile Türkiye'ye çok önemli bir potansiyel sunuyor. Dış ticaret hacmimizi 5 yıl içinde 3 katına çıkarmak mümkün" diyor.
BAZI TÜRK FİRMALARIN YATIRIMLARI
* Ülker, Eti, Şölen, Saray, Elvan, Beşler gibi Türkiye'nin önde gelen gıda firmaları bölgede faaliyet gösteriyor.
* TAV, Dubai'deki ikiz kuleler Emirates Financial Towers ile Dubai Marina'da 412 metre yüksekliğiyle dünyanın yüksek otel-rezidansı olacak projeyi üstlendi. Ayrıca, Tunus, Libya, Mısır gibi ülkelerde önemli projeleri aldı.
* Baraj, tünel ve deniz yapıları konusunda uzman olan STFA, Katar'da LNG dolum tesisi limanı, Libya'da Benghazi Limanı, Umman'da Duqm Limanı ve Suudi Arabistan'da drenaj kanalları projelerine imza attı. Şirketin dış yatırım tutarı 6 milyar doları buldu.
* Garanti Koza, Suudi Arabistan ve Bahreyn'de projeler gerçekleştirdi. BAE projeleriyle ilgileniyor.
* Doğuş İnşaat, Fas'ta otoyol projesi aldı.
* Baytur, Dubai'de projeler üstlendi.
Referans
