Deprem OHAL yasasıyla 5 milyon yeni konut yapılacak!

Deprem 'OHAL' yasası "Dönüşüm yasası" taslağına göre devlete, acil kamulaştırma hakkı tanınacak. İmar ve denetim yetkisi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na devredilecek. 10 milyon hane, yani Türkiye'deki binaların yaklaşık yarısı yenilenecek. 10 yılda 5 milyon yeni konut yapılacak

Van depreminin ardından Başbakan Tayyip Erdoğan'ın, "Kaçak yapıları gerekirse biz yıkarız" diyerek yeni bir yasal düzenleme işareti vermesi üzerine başlatılan çalışmanın taslağına SABAH ulaştı. Başbakanlık'ın da katkı verdiği taslak çalışma depreme hazırlık konusunda "OHAL" yasası özellikleri taşıyor. Bir ay içerisinde büyük oranda tamamlanması beklenen taslak çalışmanın ayrıntıları şöyle:

OLAĞANÜSTÜ DÖNÜŞÜM YASASI:
Yasal düzenleme olağanüstü olacak ve adına "dönüşüm yasası" denecek. Yasayla devlete acil kamulaştırma hakkı tanınacak. Binalar, belirli bir bedel karşılığında vatandaşın elinden alınacak. Ancak vatandaş mağdur edilmeyecek. Şehirlerin belirli yerlerinde cazibe alanları yaratılarak konut değiştirme teşvik edilecek. Ayrıca vatandaşa imar hakkı transferi yapılarak sürece gönüllü katılımı sağlanacak. Vatandaşın mahkemeye gitmesi sonucu sürecin yavaşlamaması için ek tedbirler alınacak. Rant beklentisinin önüne geçilecek.

BELEDİYELERE YETKİ TIRPANI:
Yasayla, denetimle ilgili devletin farklı kurumlarındaki yetkiler tek elde toplanacak. Sadece kaçak yapı yapan değil, kaçak yapıya hizmet götüren de cezalandırılacak. Kaçak yapıya göz yuman belediyelere önemli yaptırımlar gelecek. Belediyelerin imar ve denetim konusundaki yetkileri tırpanlanacak. Yetkiler önemli oranda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na devredilecek. Ayrıca Başbakanlık, Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı (AFAD) da bazı yetkilerini bakanlığa devredecek.

YAPI DENETİMİNE ÜST KURUL:
Yaptırımlardan yapı denetim şirketleri ile müteahhitler de nasibini alacak. Yapı denetimiyle ilgili Üst Kurul oluşturulacak. Yapı denetim firmalarının kontrolü Çevre Bakanlığı'na geçecek. Üst kurul yapılaşmayı sadece denetlemeyecek ayrıca teknik müşavirlik de yapacak.2012'den sonra Müteahhitlik Yetki Belgesi olmayan müteahhitlik yapamayacak. Aynı zorunluluk işçi ve kalfalar için de geçerli olacak.

DEĞİŞECEK KANUNLAR:
Dönüşüm yasası çıktıktan sonra birçok kanun uyum çerçevesinde yenilenecek. Tapu Kanunu, Kat Mülkiyeti Kanunu, Medeni Kanun, İmar Kanunu, Ceza Kanunu değiştirilecek.

19 MİLYON HANEYE İNCELEME:
Riskli bölgelerin ayrıntılı envanteri çıkarılacak. Türkiye'deki 19 milyon hane tek tek incelenerek risk analizi yapılacak. 10 milyon hane, yani Türkiye'deki binaların yaklaşık yarısı yenilenecek. Dönüşüm Planı kapsamında devlet ve özel sektör eliyle 10 yılda 5 milyon yeni konut yapılacak. Konutlarının finansmanı için çalışmalar sürerken meblağın 400 milyar TL'yi bulabileceği belirtiliyor.

İSTANBUL'DA 1 MİLYON HANEDE RİSK:
Acil müdahale büyükşehirlere yapılacak. Ancak Doğu ve Güneydoğu Anadolu'daki fay hatları üzerinde bulunan iller de öncelik sırasına alındı. İstanbul'da çok riskli 1 milyon hane tespit edildi. 2 milyon konutun ise dönüşüm geçirmesi gerekiyor. Dönüşüm yapılacak şehirlerde yerel mimariye önem gösterilecek. Yeni binalar yerel motiflere uygun olarak inşa edilecek.

ACİL MÜDAHALE BU ŞEHİRLERE:
İstanbul
Kocaeli
Sakarya
İzmir
Afyon
Denizli
Kütahya
Hakkari
Van
Elazığ

Yahya BOSTAN/Sabah