Deprem Van'da kooperatif ve yap-sat binaları vurdu!

Deprem gerçeği ile bir kez daha yüzleşen Van ve Erciş'te özellikle 3 ve 7 kat arasındaki binalar yıkıldı. Bölgede bu katlar arasında yapılan binaların inşaat aşamasında incelenmediğine dikkat çeken eski Yapı Laboratuvarları Derneği Başkanı Murat Doğan, kooperatif ve yap-sat şeklinde teslim edilen binaları da sıkıntılı görüyor. Doğan, bu binaların işin ehli olmayan kişilerce yapıldığını belirtiyor.

Van'da gerçekleşen 7,2'lik depremde özellikle 3 ve 7 kat arasındaki binaların yıkılması dikkat çekiyor. Uzmanlar, bu katlar arasındaki binaların yeterince denetlenmemesini yıkımın sebebi olarak gösteriyor. 7 ve üzeri katlı binalarda ise denetim daha sık yapılıyor. Geçmişte Van ve çevresinde incelemelerde bulunan eski Yapı Laboratuvarları Derneği Başkanı Murat Doğan, bölgede özellikle 3 ve 7 kat arasında kalan binaların sıkıntılı olduğunu söyledi. Bunun yanı sıra kooperatif ve yap-sat şeklinde yapılan binaların da sağlamlık yönünden sorunlu olduğunu ifade eden Doğan, "Bu binalar işin ehli olmayan herhangi bir meslekten emekli olup, kooperatif yöntemiyle binalar yapan kişiler tarafından inşa ediliyor." dedi.

3 ve 7 kat arasında kalan binaların yapım aşamasında mühendislerin bile gerekli incelemeyi yapmadığını kaydeden Doğan, "7 ve üzeri katlı binalarda ise denetim daha sıkı oluyor. Çünkü bu yapılar gerekli dayanıklılıkta yapılmazsa yapım aşamasında bile çökebilir. Bu yüzden mühendisler her aşamasında binayla ilgileniyor." diye konuştu. Bir binanın yapımında inşaat, elektrik, makine ve projenin başındaki mühendis olmak üzere 4 mühendisin imzasının bulunduğunu kaydeden Doğan, "Oysa yap-sat ve kooperatif inşaatlarda şantiye şefi bile bulunmuyor. Geçmişte Van'da yaklaşık 65 bina inceledik. O dönemde Erciş Devlet Hastanesi, Van Emniyet Müdürlüğü ve bazı bankaların şubeleri de bulunuyormuş. Bunlardan emniyet müdürlüğü ve devlet hastanesine güçlendirme çalışması yapılması yönünde rapor verdik. Erciş Devlet Hastanesi güçlendirme çalışması yaptı. Ancak Van Emniyet Müdürlüğü henüz bir çalışma yapmamıştı." diye konuştu.

En sağlam binalar TOKİ'nin yaptıkları

Türkiye'deki binaların birçoğunun dayanımının kötü olduğunu dile getiren Doğan, bu oranın yüzde 50'den fazla olduğunu belirtiyor. Türkiye konut stokunun önemli bir bölümünün güçlendirilmesi gereken binalar sınıfında yer aldığına dikkat çeken Doğan, "Son yıllarda TOKİ'nin yaptığı binalar ülkemizdeki en sağlam yapılar. Çünkü bu binalarda perde beton dediğimiz yapı şekli kullanılıyor. Depremde de dikkat ederseniz binalar sandviç gibi kat kat üstüne binerek yıkılmış. Perde beton yapılarda bu olmaz." dedi.

Belediyelerin verdiği ruhsatlar incelensin

Yapı denetimi zorunluluğu, 1 Ocak 2011 tarihi itibarıyla yürürlüğe girdi. Ancak masraftan kaçan birçok vatandaş yürürlülük tarihinden önce belediyelerden ruhsat aldı. Depremin gerçekleştiği Van'da da 2010 yılı sonunda 200 binaya ruhsat verildi. Zaman, bu gelişmeyi dün manşetine taşımıştı. Haberi değerlendiren eski Yapı Denetim Kuruluşları Birliği  Ankara  Şube Müdürü İnşaat Yüksek Mühendisi İdris Aydın, belediyelerin Temmuz 2010'dan yürürlük tarihi olan Ocak 2011 arasında verdiği ruhsatların incelemeye alınmasını istedi. Aydın, "Eğer bir belediye tarafından birkaç günde 200 ruhsat verildiyse bu vahim bir durumdur. Verilebilmesi teknik olarak imkansızdır. Evraklar üstünkörü incelenmiş olabilir, eksik evraklar olabilir, projelere bakılmamış olabilir." dedi.

ZAMAN