Depremde 'çelik yapı' detayı! Uzmanlar tek tek açıkladı!
Asrın felaketi olarak nitelendirilen 6 Şubat depremlerinin üzerinden 10 ay geçti. Yaralar sarılmaya çalışılırken, uzmanlardan çelik yapı önerisi geldi. İşte detaylar...
Türkiye'yi yasa boğan ve asrın felaketi şeklinde nitelendirilen 6 Şubat depremlerinin üzerinden 10 ay geçti. Konu ile ilgili olarak verilen bilgilere göre yaralarını sarmaya çalışan kentlerde bir taraftan da inşa çalışmaları devam ediyor.
Haber Global'den Sibel Gülersöyler'in haberine göre konu ile ilgili önemli açıklamalar yapan uzmanlar, geleneksel yapılara göre 7-8 kat daha dayanıklı olan ve 2-3 katı hızlı tamamlanmış olan çelik yapıların, depremin yaralarını daha çabuk sarabileceğini belirtiyor. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Daire Başkanlığı tarafından hazırlanan Mart 2023 raporuna göre, deprem bölgesindeki yapıların yüzde 86,7’si, konutların da yüzde 95,4’ü betonarme. Binaların sadece yüzde 2,4’ü çelik, yüzde 3,5’i yığma ve yüzde 3,6’sı ise prefabrik. Geriye kalan diğer kategorisinde ise ahşap, karma veya tanımlanamayan taşıyıcı sistemler bulunuyor.
YALNIZCA YÜZDE 2,4
Türk Yapısal Çelik Derneği tarafından yapılan açıklama bu yüzde 2,4’lük paya sahip çelik yapılardan herhangi birinin göçüp can kaybına neden olmadığını gösteriyor. Örnek vermek gerekirse, Hatay’ın merkezinde yer alan, modüler çelik yapı sistemiyle inşa edilen The Museum Hotel, hiçbir hasar almadan depremi atlattı. Ülkemizde tüm çelik yapıların oranı betonarme binalara göre çok düşük, yalnızca yüzde 5. Bunun yüzde 4’ü de fabrika gibi endüstriyel yapılardan meydana geliyor
ESNEK VE HAFİF
Türk Yapısal Çelik Derneği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Melih Şimşek konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada çelik yapıların geleneksek yapılara göre daha hızlı inşa edilebildiklerini dile getiriyor.
Melih Şimşek, çelik yapıların neden depreme daha dayanıklı olduğunu da şu cümlelerle anlattı: “Öncelikle deprem, yapıları ağırlıkları nispetinde etkiler. Yapı toplam ağırlığı ne kadar çok ise, deprem kuvveti de o kadar çok olacaktır. Bu nedenle deprem kuşağındaki yapıların mümkün olduğunca hafif malzemelerle yapılması gerekir. Dünyada gelişmiş ve deprem coğrafyasında yer alan ülkelerin tercih ettiği malzeme, çeliktir. Çelik yapılar, geleneksel yapılara göre, 7 ile 10 kat daha hafiftir ve bu oranda deprem kuvvetine de daha az maruz kalırlar. Deprem esnasında yapıların salınım yapabilme, esneklik yetenekleri hasar almalarını önleyen diğer bir husustur."
JAPONYA DA UYGULAMIŞTI
Melih Şimşek, hafif ve modüler çelik yapıların endüstriyel ortamlarda üretilmeleri nedeniyle iklim koşullarından bağımsız 24 saat çalışabilme imkânı verdiğini de kaydederken "Örneğin, Japonya 1995 yılında olan Kobe depreminden sonra yaralarını yalnızca iki yıl içinde sardı ve sonraki depremlere karşı çok önemli kararlar aldı. Yüksek yapılar için sismik izolatörleri keşfetti, hızlı yapılaşma için çelik sistemleri kullandı. Çelik yapı sistemlerinde taşıyıcı iskeletler; fabrikalarda, iklim koşullarından bağımsız, endüstriyel yöntemlerle üretildikleri için geleneksel yöntemlere göre 2-3 kat daha hızlıdır" dedi.
Depremzede iş kadınlarının bakım yükümlülükleri arttı