Dere yataklarında kurulu binalar tehdit altında!

Prof. Dr. Mustafa Sarı, Fakülte binasında düzenlediği basın toplantısında, Van şehir merkezinden geçen Akköprü, Kurubaş ve Kirman dereleri üzerindeki 812 binada, olası bir selde büyük yıkım yaşanabileceği uyarısında bulundu. Selin, Asya ve Afrika gibi tarımla geçinen bölgeler için aslında çok faydalı olduğunu belirten Prof. Dr. Sarı, dere yatakları üzerine kurulan yerleşim yerleri için felaket anlamına gelebileceğini söyledi. Son yıllarda doğayla uyumlu olmayan yaşam biçimleri, artan nüfus, plansız kentleşme ve mühendislik yaklaşımları ve akarsu yataklarının değiştirilmesiyle sel gibi doğal afetlerin vereceği zararın boyutlarının arttığını ifade eden Prof. Dr. Sarı, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Doğal afetlerin zamanını, yerini ve şiddetini tam olarak belirleyemesek de teknoloji kullanarak tahminlerde bulunabilmekteyiz. Son olarak İstanbul'da yaşanan sel felaketi, doğal afetlere hazırlıklı olma konusunda ne kadar duyarsız olduğumuzu gözler önüne sermiştir. Günümüzde özellikle uzaktan algılama ve coğrafi bilgi sistemleri sahasındaki hızlı gelişmeler, aslında doğal afetlere hazırlık için inanılmaz imkanlar sunmaktadır. Bu kapsamda artık uydu görüntüleri üzerinde farklı senaryolar geliştirerek olası bir sel felaketinin nereleri etkileyebileceği, olası maddi hasarın boyutlarının ne olacağı gibi konularda oldukça gerçekçi bilgiler elde etmek mümkündür."

Uzaktan Algıma Merkezi olarak, 2001 yılında Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van Belediyesi, Van Ticaret ve Sanayi Odası ile Van Ticaret Borsası'nın ortaklığında TÜBİTAK koordinasyonunda yapılan "Van Kent Bilgi Sistemi" üzerinden farklı şiddetlerdeki sel oluşumlarının kente vereceği zarara ilişkin bir çalışma yaptıklarını kaydeden Prof. Dr. Sarı, şöyle dedi: "Mevcut dere yatağında en zayıf sel oluşması durumunda 10 metrelik bir genişleme olduğu takdirde, 89 adet bina bu selden zarar görecektir. Eğer orta şiddette bir sel oluşursa ve bu sel dere yatağından 25 metre etrafa yayılırsa bu durumda selden etkilenecek bina sayısı 333 adede çıkmaktadır. Şiddetli sel durumunda en az 427, çok şiddetli sel durumunda en az 728 bina selden etkilenecektir. Günümüzde bu yapılaşmanın ve buna bağlı olarak bina sayısının arttığı dikkate alındığında, Van'da olası bir sel felaketinin oldukça ciddi zarar vereceği görülmektedir."

Van'da olası bir sel felaketine bağlı can kayıplarının yaşanmaması, maddi kayıpların en aza indirilmesi için acilen akarsu yataklarındaki yapılaşmanın önlenmesi gerektiğini bildiren Prof. Dr. Sarı, dere yataklarının her iki tarafında 25 metre mesafedeki binaların boşaltılması, dereler üzerine taşkınlar dikkate alınmadan yapılmış olan köprü gibi yapıların durumunun en yüksek taşkın seviyesi dikkate alınarak gözden geçirilmesi ve dere yataklarının doğal yapısına uygun olarak ıslah edilmesi gerektiğini kaydetti.
AA