Divan Oteli, Türkiye'nin ilk turizm okulu!

Bağdat Caddesi üzerindeki ofisten içeri girdiğimde karışımda takım elbiseli, 92 yaşında, bir asrı devirmek üzere olan dimdik biri karşıladı beni. Haluk çatırlı... Ben doğduğumda, 70'li yılların başında, Koç Holding'den emekli olmuş. O günlerde kendi işini kurmuş ve bugün halen çatırlı İnşaat A.şž'nin, yani işinin başında. Ses tonu, konuşması ve duruşundan etkilenmemek mümkün değil. Haluk çatırlı, 1956'da açılan Divan Oteli'nin ilk genel müdürü. Bilindiği üzere Divan Oteli yıkılıp yeniden inşa edildi ve geçtiğimiz hafta kapılarını yeniden açtı. 14 Eylül'de, Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay'ın resmi açılışını yapacağı otelin ilk genel müdürü Haluk çatırlı ile bugünkü genel müdür Murat Oldaç'ı bir araya getirdik.

İlk genel müdür HALUK çATIRLI:
Ecevit ile kavga ettim, kanunu değiştirttim

- Nasıl tanıştınız Divan'la

- Mülkiye mezunuyum. Beyoğlu Merkez Han'ın 3. katında, Haşim İşcan'ın odasının yanında Koç Holding'de işe başladım. Benim dışımda katta Vehbi Koç, sekreteri Zehra Hanım, genel müdür Hulki Alisbah, bir de idareci olarak Haşim İşcan vardı. Beni de ticaret işleri müdürü olarak işe aldılar. Bir süre sonra, Vehbi Koç'un talimatı üzerine Divan Oteli'nde genel müdür oldum. Başlangıçta gelişim, kısa bir süre içindi ama sonra devam etti. Turizmcilik konularında bilgim olmadığından ilk seneler zor oldu. Bu arada 27 Mayıs İhtilal'ini yaşadım. Tankların arasından geçerek otele gidebilmek için çektiğim güçlükleri hala hatırlamaktayım. Otelde bir yandan Nato delegeleri kalırken, bir yandan da siyasiler kalıyordu. Zor anlar yaşamımıza neden oldu.

- Divan Oteli'nin en çok neyini sevdiniz

- Bir zamanlar otele aşçı, komi olarak girenler zamanla kendilerini yetiştirdi. Mesela pastaneye paspasçı olarak giren bir eleman, kabiliyeti görüldüğü için tarafımdan İsviçre'ye gönderilmiş ve kademe kademe yükselerek, en sonunda şef olmuştur. Divan Oteli'nin en önemli isimlerinden, aşçıbaşı şžükrü Usta komi olarak mutfağa girmiş ve tarafımdan İsviçre'ye gönderilmiştir. Sonra döndüğünde şef olmuştur. Son zamanlara kadar da Divan'da çalıştı. Yani otelin bir okul olması hep hoşuma gitti. Bence burası Türkiye'nin ilk turizm okulu.

- Kaç yaşındaydınız otele genel müdür olduğunuzda

- Divan'a girdiğim zaman 40 yaşındaydım.

- Otelin genel müdürlüğünü yaptınız sırada turizm konusunda çalışmalarınızı anlatır mısınız

- TUROB'un (Turistik Otelciler, İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği) ilk başkanıyım. Ben kurdum TUROB'u. Antalya Talya Oteli'ni açtım, arazisine kadar ben buldum. Aylarca inşaatın başında durdum.

- Unutamadığınız bir anınız var mı

- Rahmetli Sadberk Hanım yaşadığı sürece ilgilenirdi otelle. Vefat edince yerine Semahat (Arsel) Hanım geçti. Divan'ın yenisi yapıldıysa, onun ısrarı üzerine yapılmıştır. Rahmi (Koç) ile tanıştığımda, İngiltere'deki tahsilinden yeni dönmüştü. Önce bünyede bir nevi staj yaptı. Örneğin Erenköy'deki Divan Pub'ın açılması Rahmi Bey'in ısrarı ve isteğiydi. Londra'da benzerini görmüş ve etkilenmişti.

- O dönem otele gelen gidenleri anlatır mısınız

- Divan Oteli'nde o zaman kalburüstü insanlar müşteriydi. çarşamba geceleri özel gecemiz olurdu. Birçok kimse masa ayırtmak için ricada bulunurdu. Burhan Felek gelirdi. Barda Doğan Nadi başmüşterimizdi. Yahya Kemal, Münir Nurettin Selçuk, Lütfi Kırdar müşterimizdi...

- Siz otele genel müdür olduğunuzda 40 yaşındaydınız, tesadüf ki Murat (Oldaç) Bey de 40 yaşında. Neler tavsiye edeceksiniz

- Personel işe alırken ve çalışanlara, 'İşi severek yapacaksan kal,' derdim. Garson olsun, komi olsun, işi isteyerek yapıyorsa kalmalı. Ben kapıcının oğlunu komi olarak aldım; şef garson oldu. Rahmetli Ecevit ile çok kavga ettim. çalışanlara sekiz saat mesai diye kanun çıkardı. Yanına çıktım, 'Yapmayın, turizmi bitirirsiniz,' dedim. Kanunu değiştirttim. Turizmde çalışan, işine aşık olacak, saatle çalışma olmaz, fedakarlık gerek.

şžimdiki genel müdür MURAT OLDAç:
Semahat Arsel yatakları bizzat denedi

- Siz ilk Divan'la ne zaman tanmıştınız

- İstanbul'a gidip geldiğimde, Divan Pub, öğle yemeğinde buluştuğumuz bir yerdi. Bir gün gelip de bu otelin müdürü olacağımı hayal etmemiştim. Üniversitede turizm okumaya başladığımda, 17-18 yaşındaydım. O da 90'lı yıllara denk geliyor. O günlerde Divan Pub'dan çıkmazdım.

- İlk izlenimleriniz nasıl

- Bu müessesede asıl amaç, kardan önce misafir memnuniyeti... Eski dönemden gelen, çalışma hevesi olan, çoluğuna çocuğuna turizm-otelcilik okutan kişilerden seçtiğimiz personelimiz var. O kültürü insanlarla bütünleştirerek daimi kılmak istiyoruz. Hizmet vermiş, emek vermiş kişiyi ikinci plana atmak yok burada.

- En eski Divan üyesi kim

- Süleyman Bey var. Eskiden Divan'daydı, sonra Kuruçeşme'de banketteydi. 35 yıldır Koç Ailesi'yle. Burada da servis kaptanı oldu. O her şeyi bilir... Levent Bey var. O da 20 yıla yakın süre çalışmış. Merey Hanım var kat hizmetlerinde. 14 yıldır burada çalışıyor.

- Divan Lokantası'nın mönüsünü oluştururken, Koç Ailesi'nin olmazsa olmaz dedikleri oldu mu

- Semahat Hanım bütün yemekleri tek tek denedi. Beğendi, tavuk çorbası, su böreği, kuzu kapama, kuzu tandır onun istedikleri. Bunlar Koç Ailesi'nin olmazsa olmazları. Pub için şinitzel, döner, profiterol, rokoko, pastane için ise pramit pasta olmazsa olmazlardandı...

- Peki otel için

- Yataklar özel yapıldı. Türkiye'de üretildi. Semahat Hanım yatakları bizzat, tek tek seçti. Hangisinin konforlu olduğunu bulana kadar denedi. Hepimiz yattık ve denedik. Yataklarımız müthiş konforlu.

- Böyle titiz bir grupta çalışıyorsunuz. 'İleride başıma neler gelecek,' deyip, uykularınızın kaçtığı oluyor mu

- Hayır. Ben 1992 yılından beri bu işi yapıyorum. Son 10 yıldır üst düzey yönetici olarak çalışıyorum. Emek verirseniz olmayacak bir şey yok. Bizim işlerde en önemli şey panik yapmamak. Burada sakinliği ve sükuneti korumak lazım. çok daha iyi olacak. Otelimiz, gurmelerin geldiği, iş dünyasının buluştuğu bir yer olacak.

Bağdat Caddesi üzerindeki ofisten içeri girdiğimde karışımda takım elbiseli, 92 yaşında, bir asrı devirmek üzere olan dimdik biri karşıladı beni. Haluk çatırlı... Ben doğduğumda, 70'li yılların başında, Koç Holding'den emekli olmuş. O günlerde kendi işini kurmuş ve bugün halen çatırlı İnşaat A.şž'nin, yani işinin başında. Ses tonu, konuşması ve duruşundan etkilenmemek mümkün değil. Haluk çatırlı, 1956'da açılan Divan Oteli'nin ilk genel müdürü. Bilindiği üzere Divan Oteli yıkılıp yeniden inşa edildi ve geçtiğimiz hafta kapılarını yeniden açtı. 14 Eylül'de, Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay'ın resmi açılışını yapacağı otelin ilk genel müdürü Haluk çatırlı ile bugünkü genel müdür Murat Oldaç'ı bir araya getirdik.

İlk genel müdür HALUK çATIRLI:
Ecevit ile kavga ettim, kanunu değiştirttim

- Nasıl tanıştınız Divan'la

- Mülkiye mezunuyum. Beyoğlu Merkez Han'ın 3. katında, Haşim İşcan'ın odasının yanında Koç Holding'de işe başladım. Benim dışımda katta Vehbi Koç, sekreteri Zehra Hanım, genel müdür Hulki Alisbah, bir de idareci olarak Haşim İşcan vardı. Beni de ticaret işleri müdürü olarak işe aldılar. Bir süre sonra, Vehbi Koç'un talimatı üzerine Divan Oteli'nde genel müdür oldum. Başlangıçta gelişim, kısa bir süre içindi ama sonra devam etti. Turizmcilik konularında bilgim olmadığından ilk seneler zor oldu. Bu arada 27 Mayıs İhtilal'ini yaşadım. Tankların arasından geçerek otele gidebilmek için çektiğim güçlükleri hala hatırlamaktayım. Otelde bir yandan Nato delegeleri kalırken, bir yandan da siyasiler kalıyordu. Zor anlar yaşamımıza neden oldu.

- Divan Oteli'nin en çok neyini sevdiniz

- Bir zamanlar otele aşçı, komi olarak girenler zamanla kendilerini yetiştirdi. Mesela pastaneye paspasçı olarak giren bir eleman, kabiliyeti görüldüğü için tarafımdan İsviçre'ye gönderilmiş ve kademe kademe yükselerek, en sonunda şef olmuştur. Divan Oteli'nin en önemli isimlerinden, aşçıbaşı şžükrü Usta komi olarak mutfağa girmiş ve tarafımdan İsviçre'ye gönderilmiştir. Sonra döndüğünde şef olmuştur. Son zamanlara kadar da Divan'da çalıştı. Yani otelin bir okul olması hep hoşuma gitti. Bence burası Türkiye'nin ilk turizm okulu.

- Kaç yaşındaydınız otele genel müdür olduğunuzda

- Divan'a girdiğim zaman 40 yaşındaydım.

- Otelin genel müdürlüğünü yaptınız sırada turizm konusunda çalışmalarınızı anlatır mısınız

- TUROB'un (Turistik Otelciler, İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği) ilk başkanıyım. Ben kurdum TUROB'u. Antalya Talya Oteli'ni açtım, arazisine kadar ben buldum. Aylarca inşaatın başında durdum.

- Unutamadığınız bir anınız var mı

- Rahmetli Sadberk Hanım yaşadığı sürece ilgilenirdi otelle. Vefat edince yerine Semahat (Arsel) Hanım geçti. Divan'ın yenisi yapıldıysa, onun ısrarı üzerine yapılmıştır. Rahmi (Koç) ile tanıştığımda, İngiltere'deki tahsilinden yeni dönmüştü. Önce bünyede bir nevi staj yaptı. Örneğin Erenköy'deki Divan Pub'ın açılması Rahmi Bey'in ısrarı ve isteğiydi. Londra'da benzerini görmüş ve etkilenmişti.

- O dönem otele gelen gidenleri anlatır mısınız

- Divan Oteli'nde o zaman kalburüstü insanlar müşteriydi. çarşamba geceleri özel gecemiz olurdu. Birçok kimse masa ayırtmak için ricada bulunurdu. Burhan Felek gelirdi. Barda Doğan Nadi başmüşterimizdi. Yahya Kemal, Münir Nurettin Selçuk, Lütfi Kırdar müşterimizdi...

- Siz otele genel müdür olduğunuzda 40 yaşındaydınız, tesadüf ki Murat (Oldaç) Bey de 40 yaşında. Neler tavsiye edeceksiniz

- Personel işe alırken ve çalışanlara, 'İşi severek yapacaksan kal,' derdim. Garson olsun, komi olsun, işi isteyerek yapıyorsa kalmalı. Ben kapıcının oğlunu komi olarak aldım; şef garson oldu. Rahmetli Ecevit ile çok kavga ettim. çalışanlara sekiz saat mesai diye kanun çıkardı. Yanına çıktım, 'Yapmayın, turizmi bitirirsiniz,' dedim. Kanunu değiştirttim. Turizmde çalışan, işine aşık olacak, saatle çalışma olmaz, fedakarlık gerek.
Sabah/SİNAN ÖZEDİNCİK