Diyarbakır Sur yeniden cazibe merkezi oluyor!
Diyarbakır'da PKK'lı teröristlerce gerçekleştirilen saldırılarda adeta yıkıma uğrayan Sur ilçesi yeniden yaşamla buluşturuldu.
Tarihi surları ve Hevsel Bahçeleri ile UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi'nde yer alan, farklı medeniyetler ve dönemlere ait cami, kilise, kale, han, ev, çarşı ve köprü olmak üzere 612 kültür varlığı bulunan Diyarbakır Sur'da operasyonlarla sıkıştırılan PKK'lı teröristler, tarihi dokuya zarar verdi.
Anadolu Ajansı'nda yer alan habere göre, teröristlerin saldırısında, şehrin ilk Osmanlı eseri Fatih Paşa (Kurşunlu) Camisi'nde çıkan yangın sebebiyle büyük çapta hasar oluştu. Tarihi Fatih Paşa, Arap Şeyh, Hacı Hamit ve Hasırlı camileri ile Ermeni Katolik, Ermeni Protestan, Surp Giragos ile Mar Petyun Keldani kiliseleri çevresinde teröristlerce çok sayıda patlayıcı tuzaklanması sonucunda zarar gördü.
Terör saldırılarından duydukları endişeyle 6 mahallede yaklaşık olarak 4 bin 500 aile evlerini terk etmek zorunda kaldı. Mağdur binlerce aileye Başbakanlık tarafından gönderilen ödeneğin yanı sıra Diyarbakır Valiliği Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfınca da yardım yapıldı. Kalacak yeri olmayan aileler de Valilik tarafından kentteki otellerde misafir edildi.
Şehrin "alışverişin merkezi" olarak nitelendirilen Diyarbakır Sur'da terör saldırıları nedeniyle esnaf iş yerlerini açamadı. Bazı esnaf dükkanlarından alabildikleri ürünleri başka bölgelerde kaldırımlarda açtıkları tezgahlarda sattı. Bazıları da iş yerinden alabildiği ürünleri satabilmek için kentin farklı ilçelerinde dükkan kiraladı.
KİRA BORÇLARI AFFEDİLDİ
İş yerlerini açamayan 582 kiracı için o dönem herhangi kira artışı yapmayan Vakıflar Genel Müdürlüğü, esnafın Kasım 2015 ila Nisan 2016 tarihlerindeki kira borçlarını da affetti.
Terör örgütü PKK'ya yönelik "Bayrak-12 Sur Müşterek Özel Birlik Operasyonu"nun tamamlandığı 9 Mart 2016 tarihinden bu yana terörün neden olduğu tahribat ve vatandaşın mağduriyetinin giderilmesi için çok sayıda proje hayata geçirildi.
TARİH BOYUNCA MEDENİYETLERE EV SAHİPLİĞİ YAPTI
Tarih boyunca 33 medeniyete ev sahipliği yapan ancak teröristlerin çukur kazıp bombalı saldırı düzenlemesi sonucu büyük hasar gören ilçenin yeniden "cazibe merkezi" haline getirilmesi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve diğer ilgili kurumlarca hazırlanan projeler birbiri ardına hayata geçirildi.
Saldırılarda 3 bin 695 bina ile 17 anıtsal tescili ve 638 korunmaya değer yapının hasar görmesi sonucu adeta "virane" hale gelen Cevatpaşa, Dabanoğlu, Fatihpaşa, Hasırlı, Savaş ve Cemal Yılmaz mahallelerinin teröristlerden temizlenmesinden sonra-yapılan çalışmalarda, 187 hektarlık alanın ilk olarak 63 hektarlık kısmı "terörden zarar gören alan" olarak tespit edildi. Sur çevresinde 1856 metre yol inşa edildi.
YENİDEN İHYA SÜRECİ
Hazreti Süleyman Camisi'nin çevresini kapsayan 115 dönümlük alan da gecekondulardan temizlendi. Sur'un yeniden ihya edilmesi için tarihi Hazreti Süleyman Camisi'nin çevresinde yürütülen çalışmayla öncesinde çirkin yapılar ve gecekondularla dolu, yıkık harabe, içine girilemez 115 dönümlük alan, rekreasyon çalışmasından sonra hizmete açıldı.
İlçede, 27 şehit sahabenin de metfun olduğu Hazreti Süleyman Camisi'nin çevresindeki alanda yapılan rekreasyon çalışması, vatandaşın büyük beğenisini kazandı.
TOKİ KONUTLARI İNŞA EDİLDİ
Evleri zarar gören vatandaşlar için Çölgüzeli ve Üçkuyu mevkisinde TOKİ tarafından 5 bin 637 konut hayata geçirildi.
Terör mağduru ailelere yaklaşık 113 milyon TL tutarında kira ve eşya yardımı yapıldı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca ilçede terör olaylarında zarar gören alanda yapımı planlanan 1500 geleneksel Diyarbakır evinden 578'i ihale edildi, 44'ünün de inşaatı tamamlandı.
Koruma Amaçlı İmar Planı kapsamında Suriçi'ndeki yeni yapılar, tarihi surlardan yüksek olmayacak. Maksimum yükseklikler, konutta 2, ticaret alanlarında ise 3 kat olacak. Uygulamalar bu kapsamda yürütülüyor, yüksek katlı ve dokuya uymayan kamu binaları dahil tüm binaların yıkımı yapılıyor. Farklı din, kültür ve dile sahip insanların tarih boyunca bir arada, kardeşçe yaşadığı, ezan sesinin çan sesine karıştığı Sur'da, teröristlerin saldırılarında hasar gören ibadethanelerin onarılması için başlatılan çalışmalar devam ediyor.
Aralarında Fatih Paşa (Kurşunlu) ve Şeyh Mutahhar camileri ile Dört Ayaklı Minare, mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait Ermeni Protestan Kilisesi'nin de bulunduğu 21 tarihi mirastan 18'i restore edildi. Diğer 3 eserin ise onarımı devam ediyor.
Aynı bölgede yer alan Surp Giragos ile Mar Petyun Keldani kiliseleri, cemaat vakıflarında yeterli ödenek bulunamadığı için onarılamadı. Cemaat vakıflarının yöneticilerinin talebi üzerine devreye giren Çevre ve Şehircilik Bakanlığı söz konusu kiliseleri restore etme kararı aldı. Vakıflar Genel Müdürlüğü söz konusu kiliselerin de onarımı için ihale gerçekleştirdi.
CADDELER DE DEĞİŞTİ
Ongözlü Köprü'nün de bulunduğu bölgenin karşısında yer alan, türbe bulunması sebebiyle de kutsal kabul edilen Kırklar Dağı'nın yamacındaki 33 hektar alanda uygulanan "Dicle Vadisi Rekreasyon Alanı Projesi" ile Diyarbakır önemli ölçüde ihtiyaç duyulan yeşil alana kavuştu.
Sur'un eteklerinde yaklaşık 24 milyon lira kaynakla inşaatınabaşlanan ve ay sonunda tamamlanacak millet bahçesiyle de Diyarbakır'a 150 dönüm yeşil alan kazandırılacak.