Dövizle kira sözleşmesi dönemi sona erdi!

Dövizle yapılan kira sözleşmeleri için iki yıllık sürenin sonuna gelindi. Hazine ve Maliye Bakanlığı sözleşmelere TL olarak devam edilecek açıklamasında bulundu. Hem eski kira sözleşmeleri hem de yeni kira sözleşmeleri için geçerli olmak üzere Türkiye'de yerleşik kişiler dövizle kira sözleşmesi yapamayacak.

Avukat Ali Güvenç Kiraz, dövizle yapılan kira sözleşmelerini kaleme aldı. İşte Ali Güvenç Kiraz'ın o yazısı...

Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı karar 2018 yılında dövizin ciddi şekilde artış göstermesi sonrasında yeniden düzenlenmiş ve son hali ile 06.10.2018 tarihindeki düzenleme sonrası Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Bu düzenleme ile birçok alanda yapılan sözleşmelerde Türkiye’de yerleşik kişilerin sözleşmelerinde döviz cinsinden değer belirtmeleri yasak kapsamına alınmış ve sözleşmelerin ancak Türk Lirası olarak belirlenebileceği düzenlenmiştir.

Kararın 8.maddesinin 2.fıkrasına göre;

“MADDE 8 – (2) Türkiye’de yerleşik kişiler; kendi aralarında akdedecekleri, konusu serbest bölgeler dahil yurt içinde yer alan gayrimenkuller olan, konut ve çatılı iş yeri dâhil gayrimenkul kiralama sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştıramazlar” şeklindedir.

Ancak aynı kararın 24.maddesine göre ise;

“Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararın Geçici 8 inci maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten önce akdedilen konut ve çatılı iş yeri kira sözleşmelerinde döviz veya dövize endeksli olarak belirlenen bedeller bu fıkranın ilk paragrafına göre iki yıllık süre için Türk parası olarak belirlenir. Ancak, Türk parası olarak belirlemenin yapıldığı kira yılının sonundan itibaren bir yıl geçerli olmak üzere; anılan paragraf uyarınca Türk parası olarak belirlenen kira bedeli, taraflarca belirlenirken mutabakata varılamazsa, belirleme tarihinden belirlemenin yapıldığı kira yılının sonuna kadar Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak artırılması yoluyla belirlenir. Bir sonraki kira yılı Türk parası cinsinden kira bedeli ise, taraflarca belirlenirken mutabakata varılamazsa, önceki kira yılında geçerli olan kira bedelinin Türkiye İstatistik Kurumunun belirlediği tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak artırılması yoluyla belirlenir ve belirlenen Türk parası cinsinden kira bedeli bu fıkrada belirtilen iki yıllık sürenin sonuna kadar geçerli olur.” Şeklindedir.

Bu noktada 6.10.2018 tarihinden sonra 6.10.2020 tarihi itibariyle bu düzenlemenin sona ereceği ve artık eski kira sözleşmeleri için döviz cinsinden kira sözleşmesi yapılıp yapılamayacağı tartışması başladı. Bu tartışmayı Hazine ve Maliye Bakanlığı yeni yayımlamış olduğu duyuru ile sona erdirdi. Hazine ve Maliye Bakanlığı duyurusuna göre;

“İki yıllık sürenin sona ermesiyle geçiş süreci sona erecek ve taraflar Türk lirası tutarlara uygulanacak artış oranında yine mutabakata varamazlarsa 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 334..maddesi hükmünde yer alan sınırlara tabi olacaklardır.

Geçiş süreci için ön görülen 2 yıllık sürenin sona ermesinden sonra bahse konu kira sözleşmelerinde yer alan bedellerin tekrar döviz cinsinden veya dövize endeksli uygulanmaya başlanması ya da yeniden döviz cinsinden veya dövize endeksli belirlenmesi mümkün bulunmamaktadır. Aksi uygulamaların tespiti durumunda kambiyo mevzuatı uyarınca gerekli yaptırımlar uygulanacaktır” denilmiştir.

Böylece 2 yıllık sürenin bitmiş olduğu 6 Ekim 2020 tarihinden sonra eski kira sözleşmeleri için dövizle kira sözleşmesi yapılabileceğine yönelik görüş Hazine ve Maliye Bakanlığı duyurusu ile hükümsüz kalmıştır. Hem eski kira sözleşmeleri hem de yeni kira sözleşmeleri için geçerli olmak üzere Türkiye de yerleşik kişiler dövizle kira sözleşmesi yapamayacaklardır.

Saygılarımla

Av.Ali Güvenç KİRAZ