E-atıkların 2017’de 65.4 milyon tona ulaşacağı tahmin ediliyor!

2012’de toplamda 48.9 milyon ton e-atık ürettik. Bu oranın 2017’de 65.4 milyon tona ulaşacağı tahmin ediliyor. Oysa e-atıkların doğru yönetimi, önemli iş fırsatları yaratabilir

Birleşmiş Milletler tarafından açıklanan verilere göre, 2017 yılında dünya genelindeki elektronik atıklar 2012 seviyesinin yüzde 33 üzerine çıkarak, 65.4 milyon tona ulaşacak. Bu oran, sekiz büyük Mısır piramidi hacmine denk geliyor.

BM raporu, E-Atık Sorunu Çözme Girişimi (StEP) tarafından gerçekleştirilen interaktif online dünya haritasını temel alıyor. Ülkelerin e_atık üretimine  yer veren haritaya göre, e-atık üretiminin en yüksek olduğu ülke ABD. İkinci sırada ise Çin geliyor.

e-atık, iş fırsatı demek

Rapor, özellikle e-atıkların geri dönüşümünün çok büyük önem taşıdığına dikkat çekiyor. Bunun başlıca iki nedeni var: Birincisi elektronik malzemelerin içerdiği zehirli ağır metallerin çevreye zarar vermesi; ikincisi ise birçok değerli yan parçanın yeniden kullanılabilir olması. 

Rapora göre, e-atıkların geri dönüşümü çok önemli iş fırsatları sunuyor. Dolayısıyla raporda yer verilen online e-atık haritası; hükümetleri, sanayiyi ve diğer organizasyonları e-atık yönetimi konusunda bilinçlendirmeyi amaçlıyor.  Hedef başarılı bir e-atık yönetiminin yollarını göstermek ve kullanılmayan cep telefonları, laptop, televizyon ve bilgisayar monitörlerinin geri dönüşümünü sağlamak.

Öncelikli olarak yasadışı e-atık transferinin önlenmesi için hükümet kontrolleri ve şeffaflık şart. Raporda gündeme gelen öneri, ticareti yapılan ürünlerin kodlanması. Böylece bu kodlar, başka ülkelere giden e-atıklar için bandrol niteliği taşıyabilecek.

Rapora göre dikkat edilmesi gereken bir diğer konu da, elektronik ürünlerde kullanılan malzemelerin dikkatsiz yönetiminin engellenmesi. LED lambalarda kullanılan gazlar; devre kartlarındaki altın, gümüş ve alüminyum gibi değerleri metallarin  ayrıştırılması için kullanılan asitler bunların başında geliyor. Çin, Hindistan ve Afrika’da, bu metallerin ayrıştırılmasında kullanılan yöntemler, çalışanlara ve çevreye zarar verebiliyor.

Oysa, e-atıklar, gelişmekte olan ülke vatandaşları ve KOBİ'leri için önemli iş fırsatları sunabilir.

Rapora göre, kullanılmış elektronik ürünlere ikinci bir yaşam şansı vermek ve bu ürünlerin, ihtiyacı olan insanlar tarafından uygun fiyata satın alınmasını sağlamak her iki taraf için de kazan-kazan durumu yaratacak. Bunu sağlamak için, gelişmekte olan ülkelere gönderilen ürünlerin çalışır durumda olması yeterli. 

Raporda yer alan veriler

- Dünya genelinde her bir kişi 2012 yılında ortalama yedi kilo e-atık üretti. Bu toplamda 

48.9 milyon tona denk geliyor.

- E-atıkların büyük bir bölümü, düzenlemelerin yetersiz olduğu gelişmekte olan ekonomilere gidiyor.

- E-atık haritasında 184 ülkeye yer veriliyor. 2012 yılında en fazla e-atık üretimi gerçekleştiren ülke, 9.4 milyon tonla ABD olmuş. İkinci sırada 7.3 milyon ton ile Çin geliyor. 

- Kişi başına düşen e-atık ortalamasına bakıldığında ise, Katar 63 kilo ile dünya ortalamasını dokuza katlıyor. Kişi başına düşen en az e-atık üretimi ise 680 gram ile Etiyopya ve 210 gram ile Kongo Demokratik Cumhuriyeti.

- ABD’nin e-atıklarının büyük bir bölümü yasa dışı yollarla Latin Amerika, Çin ve Ortadoğu’ya gidiyor.

- Türkiye’de kişi başına düşen e-atık üretimi 8.83 kilo.

Dünya