'En düşük fiyata iş mantığına karşıyım'

Başbakan Tayyip Erdoğan, dünyanın önde gelen 225 müteahhitlik firması listesinde yer alan 22 Türk müteahhitlik firmasına, dün düzenlenen törenle ödül verdi. "2007 Yılı Yurtdışı Müteahhitlik Başarı Ödülleri"nin verilmesi nedeniyle düzenlenen törende konuşan Erdoğan, müteahhitlikle ilgili yasada bazı sıkıntıların olduğunu belirterek şöyle dedi:
"En düşük fiyatı verene iş verilir mantığına ben bir Başbakan olarak karşıyım. Bu yanlış. Bizim burada aramamız gereken uygunluktur, en uygun fiyatı verendir. Bir çalışmayla bunu düzenleyeceğiz."
Erdoğan, yabancı sermayenin Türkiye'ye talebinin arttığını kaydederek, "İnşallah, 2007'de bu rakam 25 milyar dolara ulaşacaktır" dedi.

İhale yasası değişecek
Müteahhitlik sektöründeki sıkıntılara da değinen Erdoğan, yüzde 60 kırımla ihaleyi alan firmaların işi bitiremediğini, kaçıp gittiğini, özellikle TOKİ'de bunun "acısını yaşadıklarını" anlattı. Erdoğan, "Biz, artık o anlayışlarla ihale yapmayacağız. Gücü olan, parası olan, iş bitirebilecek kabiliyeti olan kurumlar, devletten iş alacak" dedi.
Bazı müteahhitlerin işi yarım bırakıp gitmesinden sonra inşaat malzemesi firmalarının alacaklarını TOKİ'den istediğini, oysa muhataplarının müteahhit olduğunu anlatan Erdoğan, müteahhitlerden bu tür durumlara izin vermemelerini de istedi. Erdoğan, "Bu iş böyle bir kırımla alınır mı? Yasa, 'en düşük fiyatı verene' diyor. Onun üzerinde bir çalışma yaptırıyoruz, onu da düzenleyeceğiz" diye konuştu.
Bir Başbakan olarak, "en düşük fiyatı verene iş verilir" mantığına da karşı olduğunu vurgulayan Erdoğan, "Bu yanlış. Bizim burada aramamız gereken uygunluktur, en uygun fiyatı verendir. Bunu ararken de işin malzemesinden tutun, o firmanın geçmişte yaptığı işlere varıncaya kadar bunların değerlendirmeye alınması şarttır" dedi.
Türk müteahhitlerin Afganistan, Irak ve Afrika başta olmak üzere dünyanın dört bir yanında iş yaptığını, buralarda karşılaştıkları zorlukları bildiklerini belirten Erdoğan, "Bu uğurda şehitler verdik, kaçırılan mühendislerimiz oldu, bunları diplomatik münasebetlerle geri aldık. Ama bu işin kaderi bu. Bundan sonra da yaşanacak. Bu mücadele bu şekilde sürecek" şeklinde konuştu.

Ödüllü müteahhitler

Uluslararası inşaat sektörü dergisi Engineering News Record'un hazırladığı, dünyanın en büyük 225 müteahhit firması listesinde yer alan 22 Türk firması şöyle:
Enka, Rönesans İnşaat, Gama, Tekfen, Yüksel İnşaat, Baytur, Nurol, Cengiz, STFA, GAP İnşaat, Yapı Merkezi, Hazinedaroğlu, Kolin, Mak-Yol, Doğuş İnşaat, Summa, Soyak, Alarko, Rasen, Kayı, Eser ve Aska.
Erdoğan'ın elinden ödül alanların içinde Başbakan'ın damadı Berat Albayrak'ın çalıştığı Çalık Holding'in sahibi Ahmet Çalık da (GAP İnşaat) yer aldı.

Politik risk sigortası
Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, müteahhitlik sektörüne yönelik Politik Risk Sigortası'nın oluşturulması gerektiğini belirterek şöyle dedi:
"Bir yöntem geliştiriyoruz. Firma katkılarının yanı sıra Destekleme Fiyat İstikrar Fonu'ndan (DFİF) 10 yıl süre ile her yıl 20 milyon dolar kaynak sağlayarak oluşturulacak bir sigorta havuzuyla sistemin uygulamaya geçmesini sağlayacağız. Yurtdışında üstlenilen işlerde daha fazla Türk işçisi çalıştırılması
amacıyla bazı teşviklerin yürürlüğe konulması için mevzuat düzenlemeleri de yapılacak."

Şimdiye kadar ne yaptılar?

2002 yılına göre müteahhitlik hizmetleri 12 kat arttı. 58 milyar doları son 5 yılda olmak üzere bugüne kadar üstlenilen işlerin toplam değeri 105 milyar doları aşıyor.
Geçen hafta itibariyle müteahhitlik firmalarının yurtdışında üstlendikleri proje değeri 19 milyar doları aştı. 34 ülkede 350 proje üstlenen sektör 2007'yi 20 milyar dolar gelirle kapatacak.
Rusya, Kazakistan Türkmenistan, Azerbaycan başta olmak üzere Birleşik Devletler Topluluğu'nda 7.4 milyar dolar, Afrika'da 5.7 milyar dolar, Ortadoğu'da ise 4.7 milyar dolar değerinde çok sayıda proje üstlenildi.
Romanya ve İrlanda gibi AB ülkelerinde de geçen yıl alınan işlerin toplam değeri 1.3 milyar doları aştı.

'Karayolları'nın işleri durabilir'

TMB Başkanı Erdal Eren, ekim sonu itibariyle Karayolları'nın müteahhitlere olan borcunun 1.5 milyar YTL'ye ulaştığını, yıl sonuna kadar 2 milyar YTL'ye çıkmasının beklendiğini söyledi. Uzun zamandır hakedişler ödenmediği için tüm Karayolu işlerinin durma noktasına geldiğini belirten Eren, "İrili ufaklı 400'e yakın karayolu müteahhidi devletten alacaklı durumda" dedi.
Yurtdışı müteahhitlerin risklerine de değinen Eren, "İşlerimizin çoğunu canı kıymetli, riski sevmeyen Batılı devlerin gitmek istemedikleri, istikrarsız ve güvensiz bölgelerde gerçekleştirdik. Son 3 yıl içerisinde Afganistan ve Irak şantiyelerinde patron, mühendis, işçi ve şoförler dahil 50'ye yakın şehit verdik" diye konuştu.