Engelliler yasası erişim sektörünü büyütüyor!

2005 yılında çıkarılan Engelliler Yasası'nda kamuya açık alanların engellilerin erişilebilirliğine uyumu için 7 yıllık süre tanınmıştı. Verilen zamanda kamuya açık alanlarda engelliler için gerekli tedbirlerin alınamadığından süre 3 yıl daha uzatılarak 7 Temmuz 2015’de yürürlüğe girecek. Yasanın öngördüğü sürenin yaklaşması ile birlikte engellilere yönelik ürün ve hizmet pazarı yatırımcının iştahını kabartıyor. Kanunun öngördüğü cezalar ise engellilere yönelik ürün sektörünü maalesef şimdi büyütüyor.

Yürürlüğe girecek Engelliler Yasası’nda Aile Ve Sosyal Politikalar İl Müdürlükleri tarafından , Erişebilirlik İzleme ve Denetleme Komisyonları da oluşturuldu. Komisyonlar yasanın yürürlüğe girmesine 1 yıl kala ; halen bir proje, plan geliştirmeyen kurumlara denetlemelerde ceza kesebiliyor. Denetlenen kamu binalarında engellilerin erişimi hakkında bir çalışma bulunmuyorsa, kurumlara 50 bin liralık cezai işlem uygulanabiliyor. Ayrıca yükümlülüklerini yerine getirmeyen kamuya açık her türlü yapı ve toplu taşıma araç sahiplerine denetim komisyonlarınca her bir tespit için 1000 Türk Lirası’ndan 5000 Türk Lirası’na kadar idari para cezası uygulanıyor.

EK SÜRE VEREBİLİYOR

Komisyonlar kendilerine başvuru yaparak ek süre isteyen ilgili belediye ve kamu kurumları ile umuma açık hizmet veren her türlü yapı ve açık alan sahipleri ile toplu taşıma araçlarının sahiplerine eksikleri tamamlaması için uygun bulduğu kadar ek süre verebiliyor. Denetlemeler hızlandıkça kamuya açık alanların engellilere uygun hale getirilmesi hızlanıyor. Böylece engellilere hizmet sektörü pazarı genişliyor.

SADECE YÜZDE 7'Sİ...

Toplumsal Haklar ve Araştırmalar Derneği(TOHAD) Başkanı Süleyman Akbulut, “Türkiye’de 12.417 otobüsten  yüzde 32,83'si ortopedik engellilere , yüzde 7'si görme engellilere  , yüzde 6,09'u işitme engellilere uygun durumda. 2.877 kamu kurum ve kuruluşuna engellilerle ilgili yapılan bilgi edinme başvurusuna 1.413 kamu kurum ve kuruluşu yanıt verildi. Yapılan araştırmalar sonucunda 6.995 binanın 4.592'sinde erişilebilirlik bakımından incelemeler gerçekleştirildi” dedi. İnceleme yapılan binalarda ise “6995 binanın %6.3'ünde hissedilebilir yüzey , %42'sinde asansör, %22.7'sinde sesli uyarı sistemi, %47'sinde yatay dolaşım sistemi, %0.48'inde İndiksiyon Döngü sistemi bulunmaktadır” diyen Akbulut engellilerin günlük hayatta rahat edebilmeleri için daha yapılacak çok iş bulunduğunu belirtti.

BÜYÜYEN PİYASA YATIRIMCIYI SEVİNDİRİYOR

Trabzon'da  işitme ve görme engelliler için bir kütüphane inşa edecek olan Alp Danışmanlık'ın sahibi Mustafa Bankoğlu , “Erişebilirlik Sektörü'nde epeyce bir yol kat edildi . 2011’den itibaren sektöre olan talepte gözle görülür bir artış var. Devlet'in araştırmaları sonucunda 2005 yılında oluşturulan yasayla Engelli Erişebilirlik sektörü açılmış oldu. Şuan gelinen noktada sektör ilk yıla göre %35'lik büyüdü. Yasanın 7 Temmuz 2015'de yürürlüğe girmesiyle sektörün büyüme payı en az iki kat artacak ve %70'lere çıkacaktır. Piyasanın büyümesiyle beraber yatırımcılarda gözler Erişebilirlik pazarına çevrildi” diye konuştu. Konuyla ilgili olarak hurriyet.com.tr’ye değerlenmedilerde bulunan “Bankoğlu,  binalarımız eski ve engellilerimize hazır değil. Yeni yapılan binalar ve alanlarda ise engelliler unutulabiliyor. Daha yapacak çok iş var. Yapacak işler bize taleplerdeki artışı gösteriyor. Bu taleplerle birlikte sektör 15 yıl rahatlıkla büyüyerek yoluna devam eder” dedi. 

SEKTÖRDE YER ALAN BAZI ÜRÜNLER

Engellilere yönelik ürün ekosisteminde ; araç liftleri, asansörler, indiksiyon döngü sistemleri, engelli tuvalet aparatları, hissedilebilir yüzey, kabartma metinler ve işaretlemeler,özel tekerlekli sandalyeler ve hatta internet yazılımları bile bulunuyor. 

 "KAMU HALA YETERİNCE BİLİNÇLİ DEĞİL"

İzmir'de faaliyet gösteren Filiz Erişim Şirketi'nin sahibi Mustafa Argüz, 3 büyük şehir dışında kamu kurumlarının engelli erişimi hakkında epeyce geri olduklarını ve neyin nasıl yapılması gerektiğini bilmediklerini söyledi.  Argüz, “3 yıl öncesine kadar hissedilebilir yüzeylerin ithal edildiğini ve metretül fiyatlarının 150 lira civarında seyrettiğini ancak sektör büyüdükçe yerli firmaların seri üretime geçtiğini fiyatların metrekare başına 50-70 lira aralığına oturduğunu belirtti.  Argüz, “Sektöre ciddi bir şekilde rağbet var, inşaat sektöründen erişim piyasasına geçişler olduğunu söylemek mümkün.      Engelli hayatını kolaylaştırırken engeli bulunmayan bireylerin erişimlerden olumsuz şekilde etkilenmemeleri gerek” diye konuştu. 

ERİŞİMDE YENİ MODEL

İndüksiyon döngü sistemi'nin Türkiye Distrübütörü olan Yiğit Dikbaş, manyetik alan yaratarak duymak da zorluk çeken veya hiç duymayan vatandaşlara bulunduğu ortamda konuşan kişileri duymalarını sağladığını belirtti. Yasal zorunluluk sürecinin bitmesine bir yıl kala talepler hızla artmakta. Türkiye’de her 27 kişiden 1’i işitme cihazı kullanıyor. Yaklaşık 3 milyon kişinin işitme cihazı kullandığı ülkemizde; İndüksiyon Döngü Sistemleri gibi mekansal çözümlerin yaygınlaşması, işitme engellilerin ve yaşlıların sosyal yaşama dahil edilmesi bakımından büyük önem taşıyor.Dikbaş,  ülkemizde topluma açık alanlarda ve asansörlerde kullanılması gerekli olan İndiksiyon Döngü Sistemi'nin satış fiyatı 3.500 ile 4.000 arasında değiştiğini söyledi

Hürriyet