Engin Yeşil: Yap-kirala dönemine geçtik!

1948 yılında kurulan Yeşil Kundura ile temelleri atılan ve son yıllarda gayrimenkul yatırımlarıyla öne çıkan Yeşil Holding, otomotiv ve enerji sektörlerindeki girişimlerine odaklandı, inşaatta 2 bin konutluk stoka sahip olan Yeşil Holding, bu alanda 75 milyon dolarlık dört yeni projede yatırımı öteleme kararı aldı. Yeşil Holding Yönetim Kurulu Başkanı Engin Yeşil, artık 'yap-sat' değil 'yap-kirala' dönemine geçtiklerini söylüyor. 1 milyar TL ciroya sahip grubun enerji ve otomotiv yatırımlarıyla büyümeye devam edeceğini söyleyen Engin Yeşil grubun yeni dönem planlarını Ekonomist’ten Sibel Atik’e anlattı.

Yeşil Holding'de göreve geldiğinizden bu yana yaşanan dönüşümü özetler misiniz?
Yeşil Kundura, 70 yıllık mazisi olan bir şirket Babam geçen süreçte hep ayakkabı sektöründe kalmayı tercih etti ve bu işe çok emek verdi. Beni de eğitim için Amerika'ya gönderdi. Fakat açıkçası ayakkabı sanayiciliğini çok muteber görmediğim için orada 30 yıl yaşadım. Kendi işimle ilgilenmeyi tercih ettim. Babam da buna saygı duydu. Benim yerime kuzenim geçti ve o çalıştı. Ardından Türkiye'de fırsat olduğunu görünce buraya dönme kararı aldım. Ayakkabı işinin yanı sıra yeni işlere girmek gerektiğini düşündüm. 2008 yılında da holdingi kurdum. Sanayi ve inşaatın ardından otomotiv, telekomünikasyon ve enerji sektörlerine de girdik.

Holding bugün hangi noktaya geldi?
Yeşil Holding, 1 milyar TL ciroya sahip, otomotiv, enerji, inşaat, telekomünikasyon sektörlerinde yer alan bir grup. İstanbul'un bütün çöplerini biz enerjiye çeviriyoruz. Ortadoğu Enerji ile çevre dostu enerji üretimi yapıyoruz. Rüzgâr enerjisi yatırımlarının yanı sıra jeotermal enerji konusunda da çalışmalar yürütüyoruz.

Jeotermaide nasıl bir girişim söz konusu?
Enerji işinden memnunuz ve yatırımlarımıza devam edeceğiz. Enerjide riskli bir alanda yokuz. Biokütle, rüzgâr, jeotermal gibi yenilenebilir enerji yatırımlarıyla devam edeceğiz. Jeotermal enerjide Kütahya'da 90 milyon dolarlık yatırımımız başladı ve iki yıl içinde devreye girecek, ilk etapta 25 megavat olacak. Fakat dört sahayı devreye aldığımızda potansiyel 200 megavata kadar çıkacak.

Grubun 2018 büyüme hedefi nedir?
Açıkçası inşaatta elimizdeki stokları satamıyoruz. Otomotiv ve enerjide gelirlerde eşit bir pozisyondayız ama inşaatta bu yıl zarar bile edebiliriz. Dediğim gibi 1 milyar TL cirolu bir grubuz. Fakat inşaatta yaşanan sıkıntı olmasaydı bu rakam belki de 2 milyar TL olurdu. Biz 'yap- sat' değil 'yap- kirala' dönemine geçtik.

Ne kadarlık stoktan söz ediyorsunuz? Sıkıntıyı aşmak için nasıl ilerleyeceksiniz?
Bugüne dek 14 bin konut yaptık. Şu an Innovia projemizde 2 bin konutluk stokumuz var. Ayrıca Büyükdere Caddesi'nde 61 katlı İstanbul Tower projemiz bulunuyor. Önümüzdeki ay tamamlanacak projede satış için kötü döneme denk geldik, kiralama yapacağız. Grubumuza ait dört önemli arazide ruhsatları alınmış projemiz var. Ama başlamama kararı aldık.

"Mağazaları kapatınca kâra geçtik"

“Yeşil Kundura’da 43 mağazamız vardı. Yılda ortalama 10 milyon dolar zarar ediyorduk. Bu zararı inşaattan karşılıyorduk, insanlar batıyor diyecek diye biraz çekindik fakat beş yıl önce mağazaları kapatma kararı aldık. Babamdan yadigar Topkapı mağazamızın dışında perakendeden çekilip toptan satışa geçtik. Şimdi yılda 25 milyon TL kâr ediyoruz.”

Yatırım için bekletme kararını hangi projeler için aldınız?
Topkapı'da Yeşil Kundura'nın hemen yanındaki arazide 400 dairelik bir projemiz var. Ruhsatı alınmış ama bekliyoruz. Esenyurt'ta 1.000 konut, Zekeriyaköy'de 50 villa, Dolapdere'de de konut planımız var. Fakat şu an odağımız elimizdeki projeleri tamamlayıp satmak. Artık bankalar bile inşaat sektöründe olan şirketlere cüzzamlı gibi davranıyorlar ve riskli görüyorlar. Bu dönem yatırım yapmak için uygun değil.

Bekleyen bu yatırımların tutarı nedir?
Mevcut arsası bizim olan projelerin toplam yatırım tutarı 75 milyon dolar. Arsa değeri hariç bunlar. Bu yatırımları satışlar için uygun zamana geçildiğinde yapmak üzere bekletiyoruz.

Konut sektöründeki zorlu süreç nedeniyle mali sıkıntıyı nasıl yönetiyorsunuz?
Konutlarımızı satamadığımızdan dolayı bir nakit sıkışıklığından söz ediliyor. Dönemsel nakit sıkıntısı olabilir tabii. Birde insanlar dedikoduyu çok seviyorlar, inşaat sektörü ne zaman sıkıntıya düşse batacak dedikoduları çıkarıyorlar. 10 yıldır hiçbir şey olmadı. Haksız yere bir dedikodu var. Ben hiç dolarla borçlanmadım. Toplamda yedi yıl vade ile 600 milyon TL'lik bir borç söz konusu. Fakat gelirlerimiz düşünüldüğünde bu ödenmeyecek bir rakam değil.

Otomotivde Wowwo'yu kurduğunuz bir yıl içinde ne kadarlık araç satışı yaptınız?
Otomotiv sektöründe ikinci el alıcı için galeriler dışında güçlü bir sistem olmadığını gördüm. Geçen yıl Wowwo markasıyla bu alana girdik. Wowwo, banka kredisi, kefil gerekmeden araba almanıza imkan veriyor. Türkiye genelinde irili ufaklı 30 bin kadar otomotiv galerisi var. Wowwo çatısı altına 2 binden fazla bayiyi ekledik ve 14 bin adet ikinci el araçlık dev bir sisteme dönüştürdük. Şu an ayda ortalama bin 500'den fazla araç satışına aracılık ediyoruz.

Hedef nedir?

Nakit paranın değerli olduğu bugünlerde biz böyle bir sistemle insanları araç sahibi yapıyoruz. Bu yıl 15 bin araç satarız. Fakat hedefimiz 100 bin aracı bu platform üzerinden satmak. Bunu da beş yıl içinde yakalarız.