Ertuğrul Günay: Conrad, Gökkafes, Swiss bile yıkılabilir!

Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, ülke gündemindeki bazı konu başlıklarına ilişkin Ekonomist'e çarpıcı açıklamalarda bulundu. İnönü Stadyumu'nun genişletilmesine tarihi yapıya zarar verdiği için karşı çıktığını belirten Günay, 'Uzun vadede, İstanbul'un tarihine ve doğasına saygı olarak, Türkiye daha da zenginleşince Gökkafes, İnönü Stadyumu hatta   Swissotel ve Conrad'm da kalkması gerekecek' diyor.

Yaz sezonu yaklaşırken tartışma yaratan gürültü ve alkol yönetmeliğinde turizmcilerle ilgili kurumların anlaştığını ve bu konuda yeni düzenlemeler yapılacağını açıklayan Günay, Ekonomist'in sorularını şöyle yanıtlıyor:

Ekonomist: Türkiye turizmde bu yıla nasıl bir giriş yaptı

Ertuğrul Günay: İlk üç ay itibariyle geçtiğimiz yıla göre turizmde yüzde 15 civarında artış var. İstanbul'da ise rakam yüzde 18'ler civarında. 2009 ve 2010'da da krize rağmen, artışımızı sürdürmeyi başarabildik.

Türkiye'nin yeni turizm tanıtımında 'Gülen Meryem' ana imajı kullanılacak. Bu fikir nasıl doğdu

Kültür teması, tanıtımlarımızda giderek daha çok yer almaya başladı. Gülen Meryem imajı da oradan kaynaklanıyor. Niğde'ye gittiğimde, Gümüşler Manastırı var. Duvarlarında sapasağlam kalmış bazı freskler var. Bunlardan birinde de Meryem ve İsa gülmüyor, ama gülümsüyor.

Hıristiyanlıkta, insanın günahla doğduğu düşüncesi var, bu nedenle gülmek çok geçerli değil. Ancak dünyanın her yerinde dinsel motifler, o yörenin özelliklerine göre şekilleniyor. Afrikalıların İsa'sı biraz siyahidir mesela. Bizim coğrafyamızda da böyle. Bu nedenle tanıtımımızda bu freskin kullanılabileceğini düşündük. Türkiye'deki hoşgörüyü vurgulamak, Türkiye'de yaşayan insanın mutlu olabileceği fikrini verebilmek için 'Gülen Meryem' in kullanılabileceğini düşünüyorum.

Peki tanıtımında kullanılan ana unsur ne olacak

Türkiye'yi çok farklı bir tarih üzerinde yükselen bir turizm ülkesi olarak anlatmak istiyoruz. Türkiye'nin tanıtımında daha önce Ölüdeniz, Efes gibi alışılmış birkaç görüntü esastı. Oysa bundan çok daha fazla tarihsel, kültürel varlıklarımız var. Bu zenginliği, keşmekeşe dönüştürmeden anlatmak istiyoruz. Türkiye'yi gerçeklikle ilgisi olmayan bir doğu ülkesi noktasına getiren, fesli, uçan halılarla anlatma gayretleri vardı. Bunlar hoş ama bugünkü Türkiye'yle bağdaşmıyor. Türkiye hem engin bir medeniyeti görebileceğiniz, hem de çağdaş uygarlığı görebileceğiniz, doğu batı arasında bir sentez ülkesi. Bu yönünün öne çıkarılmasını önemsedik ve bu tanıtımı sergilemeye çalışıyoruz.

İnönü Stadyumu'nun genişletilmesine karşı çıktınız. Nedir oradaki sıkıntılı durum

Dolmabahçe Sarayı'nın arkasına stadyum yapılmış. Bugün stadı kaldırın demedik, ama stadı büyütme projelerine karşı çıktık. Uzun vadede, İstanbul'un tarihine ve doğasına saygı olarak Türkiye daha da zenginleşince Gökkafes, stadyum, Swissotel'in de yerinden kalkması, hatta Conrad'ın da kalkması gerekecek.

Neden böyle düşünüyorsunuz

çünkü bunlar tarihe dokuya yapılmış yanlışlar. Ama kısa vadede 'stadyumu kaldırın' demiyoruz, sadece 'büyütmeyin ve ticari merkeze dönüştürmeyin' diyoruz. Ben tarihi doku açısından olaya bakıyorum. Meclisin (Dolmabahçe) sarayın altyapısının zarar gördüğü yönünde yazılar var. İtalya'nın iki büyük takımı aynı stadı kullanıyor. Türkiye bunları tartışacak noktaya gelecek. Biz de hemen burayı kaldırın demiyoruz, ama gözümüze sokacak şekilde de burayı genişletmeyin. Burası çok özel bir alandır.

şžu süreçte Mısır ve Tunus'ta yaşanan olayların Türkiye turizmine nasıl yansımasını bekliyorsunuz

Bölgede yaşanan olaylar elbette bazı rezervasyon iptallerine ve belirli bir talebin Türkiye'ye yönelmesine yol açtı. Ancak Türkiye'nin rakamları o kadar büyük ki, bölgeden gelecek olan 10 bin, 100 bin civarındaki yeni rezervasyon talebi bizim için çok büyük bir rakam değil. Önümüzdeki günlerde hem Mısır hem Tunus bir ölçüde durgunlaşmış olacak ve kendi dengesine kavuşacak. Biz bu olaylardan bağımsız olarak Türkiye turizmini yükselen bir çizgide taşımaya çalışıyoruz.

Bu ülkelerin öngörülenden fazla, fiyat kırması, Türkiye'yi etkiler mi

Bunu hep yaptılar. çünkü Türkiye hızla yükseliyor. Kışın hep abartılı fiyat düşürmelerini yaşıyoruz. Bu yıl yaşanan halk ayaklanmalarının etkisini kırmak için, rakamlar daha da aşağıya indi Ama biz kış turizmini bazı etkilerle çok olumlu geçirdik, yaşananların bize artısı oldu. Bu nedenle fiyat indirmelerinin olumsuz etkisi oldu diyemem.

İçki yönetmeliğinde son durum nedir, sektör bu yönetmelikten muaf tutulacak mı

Yerel yönetimlerin eğilimlerine, bakış açılarına, keyiflerine göre, sıkıntıya girdiğimiz durumlar oluyor. Bu sevimsizlikleri gidermek için, turizm sektörü benim rızamla TAPDK yönetimiyle toplantılar yaptı ve orada makul olan çözümler buldular. Bu önümüzdeki günlerde mevzuata yansıyacak, şu anda sektörün ciddi bir yakınması gözükmüyor. Kritik olan, belirsizliklere yol açan düzenlemeler giderilecek. Bazı atlamalar olduğu, turizm sektörünü yeterince dinlememekten kaynaklanan eksiklikler olduğu belirtildi, bunlar giderilecek.

Gürültü yönetmeliğiyle ilgili çok fazla tartışma konusu var. Orada son durum nedir

çevre Bakanı'yla bu konuda bir toplantı yaptık. Gerçekten abartılı uygulamalara yol açabilecek bazı hususların bu yönetmelikten çıkarılmasına karar verdik. Sayın bakan sanırım bu değişiklikleri yakında açıklayacak.

Mutabık kaldığınız konular neler

Evlerin bulunduğu bölgeler çok hassas bölgeydi ve hiçbir şekilde müzik yapılması söz konusu değildi. Konut alanları çok hassas bölge sınıflamasından çıkarıldı. Eğitim kurumları da, hassas bölgeydi. Okul varsa, gündüz vakti müzik yapılması doğru olmaz. Ancak akşam vakti, okul kapandıktan sonra müzik yapılabilir. Burada 'yatılı eğitim kurumları' diye bir düzenleme yapıldı.

çevrede canlı müzik belgesi almış olan otel dışında otel varsa, bu da çok hassas bölgeye giriyordu. Bu da kaldırıldı. 'çok hassas' tabirinde turizmciler   lehine   düzenleme   yapıldı. Saat 23.59'da sınırlamasıyla ilgili de bir mutabakatımız var. 23.59 itibariyle elektronik müzik, ses yükseltme aletleriyle yapılan müzik kısılacak, kapatılacak. Ancak işletme önlemini almışsa, kapalı mekana dönüştürmüşse, ses yalıtımını yapmışsa, çevreden bir şikayet gelmemek kaydıyla yayınına devam edecek. Zaten kapalı mekana dönüştürme konusundaki süreyi de çevre Bakanlığı yıl sonuna kadar uzatıyor.

Kıyı şeridinde.... Maliye, defterdarlıklar vasıtasıyla su sporları gibi ünitelerden kira geliri talebinde bulunmuş. Bu sizce doğru mu

Burada sıkıntı Maliye Bakanlığı'ndan çok, yerel yönetimlerin emlak vergisi oranlarını yükseltmesi nedeniyle oluyor. Maliye Bakanlığı'yla arkadaşlarımız çalışma içinde. Kış mevsimi içinde, geçen ay İzmir'de geniş bir toplantı yaptık ve Türkiye'nin tüm turizmcilerini topladık. Maliye'nin, Ulaştırma Bakanlığı'nın ilgili tüm bakanlıkların temsilcileri de geldiler ve ilgili konuları görüştük, alt komiteleri oluşturduk, halen çalışıyorlar

Turizm yatırımcılarına arazi tahsisleri var. Belek'de yaşananları biliyoruz. Nasıl bir yöntem izlenecek

Tarsus'ta, Demre'de arazi tahsislerimiz var. Hayat öğrenme, geçmişteki hatalardan pay çıkarma süreci. Geçmişte Belek'te birinci hatta otel yapmışız, ikinci hattı da serbest bırakmışız. İkinci alanda çarpık, berbat yapılaşmalar, yüksek yapılanmalar var. Bizim hattı geriye doğru derinleştirmeye, ikinci hatta konut yapılacaksa onun da yüksekliği, yeşil bırakılacak alanını planlamaya çalışıyoruz.

İzmir için mega müze projeniz var.  Ankara  ve İstanbul için böyle bir plan, proje var mıdır

İzmir'in müzesi fena değil, ama yetmiyor. Bir kültür hattı başlayacak Kemeraltı'ndan Agora'ya uzanacak. Müzeden Kadife kale'ye uzanacak. Bunun dışında Gaziantep'te Zeugma Müzesi'nde inanılmaz ölçüde güzel bir yeni müze çıktı. Halka açılacak. Eskişehir'de Eti firması da müze yaptı, onu da tamamlamaya çalışıyoruz. Ankara'da Hipodrom Alanı'yla ilgili bizim bir avam projemiz var. Ancak oranın sahibi Milli Komite. 1980 darbesinin bize armağanı olan bir komite. 80 darbesinin bize geçirdiği gömleklerden biri ve bu komiteyi bir araya getiremediğimiz için kararı çıkartamadık. Ama tüm kurumlarla prensipte anlaştık. Türkiye Uygarlıklar Müzesi olacak.

Hasankeyf sürekli gündemde. Kültür ve Turizm Bakanı olarak sizin gönlünüzden geçen çözüm nedir

Ilısu Barajı havzası içindeki Hasankeyf Türkiye'de eşi bulunmayan bir Artuklu şehri. çok yıpranmış. Biz hangi objeler taşınır, hangileri taşınmaz diye araştırıyoruz. Hangileri sular altında kalırsa, sonrasında zarar görmeden ortaya çıkar diye çalışıyoruz. Hasankeyfle ilgili çok üzüntülüyüm. Allianoi sular altında kaldı, o kadar kaygı taşımıyorum. Antalya'da bir kazı yaptık, nerdeyse bin yıldır toprak altında kalan eserler sapasağlam çıktı. Roma Hamamı da var, kısaca Allianoi'ye çok da benzer eserler. Ama Hasankeyf in benzeri yok.

Yeni dönemle ilgili bir beklentiniz var mı ve son olarak bir özeleştiri istesek.

Yeni dönemle ilgili planlamayı, sayın başbakan bilir. Özeleştiri konusuna gelince, Ankara'daki uygarlıklar müzesi konusunda keşke daha hızlı çalışılmasını sağlasaydık diyorum. İstanbul'da AKM'yi Bir an önce içine girilecek, restorasyon çalışmaları yapılacak diye 2008'de acilen kapattık. İhale yapıldı, ancak birkaç sendikacı yargı kararıyla süreci durdurdu. AKM'nin başına bunların geleceğini bilseydim, hiç kapatmaz; koltuk, perde gibi ufak tefek düzeltmelerle devam ettirirdim. İyi niyetle adım attık, köklü bir iyileştirme olsun istedik.
Ekonomist/Hacer Boyacıoğlu