Erzurum'un tarihi akıllı evleri ilgi görüyor!

Eski Erzurum evlerinde kapıdaki misafirin cinsiyetini de belli eden tokmaklar ile kapıların geleneksel örtüsü "tırhış" unutulmaya yüz tutarken, yerlerini ise çeşitli seslerde çalan ziller ile dürbün ve kamera sistemlerine bıraktı. Erzurum evlerinde yıllarca kullanılan ve eve gelen misafirin cinsiyetinin öğrenilmesini sağlayan tarihi kapı tokmaklarının yerini zamanla çeşitli seslerde çalan ziller aldı. Kapıların geleneksel örtüsü "tırhış" ise yerini dürbün ve kamera sistemlerine bıraktı. 

Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Felsefe Tarihi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hacı Ömer Özden, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kapıların dıştan gelen tehlikelere, yabancüara karşı evi koruma amaçlı olduğunu ifade ederek, kapüarın ahşaptan çelik kapüara kadar uzun bir değişim yaşadığını belirtti. Tırhışların ev kapılarının dışına takıldığını ve örtü görevi gördüğünü dile getiren Özden, "Eskiden Erzurum evlerinde dürbün, kamera gibi sistemler olmadığından tırhış kullanılırdı. Erzurum'un dürbünüdür tırhış. Geleneksel kapı sisteminin dış örtüşüdür. Tırhışlar eskiden ahşaptan yapılırdı. Evin yapışma göre sanat eseri olan tırhışlar da olurdu. Eski ahşap tırhışlar zamanla yerini boncuklu tırhışlara bıraktı. Tırhış Erzurum'a özgü bir ev aracıdır. Bu sistem günümüzde değişti, artık dürbünler var" dedi. 

Günümüzde kapüarda bulunan dürbünün yerine eski evlerde "tırhış" denen tahta perde olduğunu belirten Özden, tırhışm dışandan bakıldığında içeriyi göstermediğini, sadece dışarıyı gösterdiğini söyledi. Özden kadınların, tutuşların arkasmdan sohbet ettiğini böylece sokaktan geçen yabancüarın kadınları görmediğini belirten Özden, "İri gözler ufak gözler, beni gizler, seni gözler" bilmecesinin de Erzurum'da tırhışı anlattığını ifade etti. 

Ankara'da Son Söz