Fransa’da direnişçiler baraj inşaatına karşı!

Fransa’da büyük bir orman direnişi var. Ülkenin güneyindeki Gaillac kenti yakınlarında bulunan Testet ve çevresindeki Sivens Ormanı’nın yok edilerek yerine 24 endüstriyel tarım tesisine su sağlamak için baraj yapılmasına karşı bir direniş bu. 39 hektarlık bu ormanda koruma altında olan 94 canlı türü barınıyor. Eylemciler ormanı “Savunulacak Bölge” ilan etti ve inşaata karşı polisle çatışıyor. Aylardır direniş kampında kalan ve bölgedeki çatışmaları görüntüleyen Frédéric Raguénes’e baraj projesinin geçmişi, çatışmaların son durumu, Fransa’da son yıllarda artan orman talanı ve direniş yöntemlerini sorduk.

“Bölgeye büyük bir baraj yapma fikri ilk defa 30 yıl önce ortaya atılmış, çiftçilerin itirazı sonucunda iptal edilmişti. 2001 yılında CAGG adında büyük bir şirket bu projeyle tekrar ilgilenmeye başladı” diye anlatıyor Frédéric. Amaç bölgedeki büyük tarım işletmelerine su sağlayıp kâr etmek: “Bu projenin yaratacağı zarar farklı raporlarla belgelense de yerel yönetimin genel konseyindeki üç kişi de  CAGG’ın yönetim kurulunda yer alıyordu ve proje onların imzalarıyla proje kabul edildi.”

TÜRKİYE İLE BENZERLİK

Projenin başlangıcı Türkiye’deki inşaat projelerini andırıyor: “Hukuk süreci her zaman çok yavaş ilerler ve sonuçlanması yıllar alır. İnşaat şirketi ise bu süreçte inşaata başlayıp ilerleme kaydederek işleri geri dönülmesi zor bir noktaya getirmeyi hedefliyor”. Türkiye’de de Karadeniz Sahilyolu gibi tartışmalı rant projeleri hukuki süreç ile iptal edilene kadar inşaatlar tamamlanmıştı.

"Hukuki süreç devam ederken inşaat yapmak isteyen şirketi durdurmanın tek yolu fiziksel olarak orada bulunup inşaata karşı direnmekti. Bu nedenle 2013’ten beri bölgede kamplar kuruluyor. Sayımız 10'dan 150'ye ve en sonunda 800'e ulaştı” diyor Frédéric. Bu yıl şubat ve mayıs aylarında polis bölgedeki kamplara saldırarak dağıtmış, insanları gözaltına almıştı. Ağustos ayındaki direniş kampının tekrar kurulmasının ardından polis bölgede olağanüstü hâl ilan etmişti.

‘POLİS DEĞİL MİLİS’

En büyük saldırı 29 Eylül’de gerçekleşti. Polise direnişi hem moral olarak hem de fiziksel olarak kırmak için yazılı emirler geldiğini söylüyor Frédéric. "Çağrımız sonucunda yüzden fazla insan daha gelmişti. Böylece bir daha Nantes’daki havaalanı protestosu gibi onbinlerin katılacağı bir eyleme dönüşmesini engellemek istediler. Hareketin büyümesi hükümet için bir tehdit. Bu yüzden polis yasaları çiğneyerek bize saldırıyor. Bazı bölgelerde ağaçları kestiler, polis ormanın bir kısmını işgal etti, 6 kişiyi gözaltına aldı, eşyalarımızı yaktı. Artık polis olmaktan çıkıp milis oldular. Son iki haftadaki çatışmalarda 30 kişi yaralandı.”

'PASİFİST YÖNTEM DE SİLAH DA ÜRETTİK'

İki yıl önce Nantes yakınlarında gerçekleşen havaalanı karşıtı protesto Testet’deki direnişçilere ilham vermiş. Bugüne kadar çok farklı direniş yöntemleri uygulamışlar: İnsan zinciri, yaşlı köylülerin de katıldığı açlık grevi, insanları beline kadar toprağa gömme, yol kesme, ağaçlara tırmanma, kent konseyi önünde meydan işgali… “Aramızda pasifist insanlar var” diyor Frédéric, “Ama son bir aydır polis saldırısı altındayız. Böyle durumlarda farklı yöntemler devreye giriyor: Molotofkokteyli, havai fişek, taşlar… Polislere patates atan havalı tüfekler bile yaptık. Amacımız insanlara zarar vermek değil, devletin yasalara boyun eğmesini sağlamak”.

YERELE YAYILAN ZAD KAVRAMI: SAVUNULACAK ALAN

Bugün Testet Fransızlar için yalnızca savunulması gereken bir toprak parçasından çok daha fazlası anlamına geliyor. “Bütün Fransa’da ‘savunma bölgeleri’ yaratmak, parayla değil halkın vicdanıyla işleyen bir halk lobisi yaratmak amacımız” diyor Frédéric Raguénes.

Fransa’da belediyeler bir bölgeyi ZAD (Zone d’Amenagement Différé - Farklı Planlama Bölgesi) ilan ederek orada havaalanı, baraj gibi özel planlar uygulayabiliyor. Nantes’daki havaalanı için bu yasal çerçeve uygulanınca protestocular ZAD kısaltmasına el koyarak onu Zone à Défendre yani Savunulacak Alan anlamında kullanmaya başlamışlardı.

Nantes’ın ardından Testet’deki orman da halk tarafından ZAD ilan edilmiş durumda. ZAD’lar, son dönemde yerel direnişler ile Fransa’ya yayılmaya başlıyor.

PENGUEN MEDYA PARİS’TE

Bu nedenle Fransız medyasının yer eylemlerine yer vermemesi kendilerini şaşırtmamış: “Bu bir halk hareketi ve elitleri, yöneticileri korkutuyor. Devletin ve şirketlerin el ele, Fransa’nın farklı noktalarındaki ormanları yağmalamaya başlaması da bununla ilişkili. Tek istedikleri para ve güç. Biz de bu politik pisliği temizlemek istiyoruz. Yoksul insanların zengin insanlar kadar değerli olduğunu göstermek istiyoruz.”

Birgün