Gayrimenkul sektörü 2017'den daha iyi olacak!

Bütçe hazırlıkları tam gaz sürüyor. 2018'e dair senaryolarda, "büyüme" ve "yatırım" başlıklarının iyimserlikle harmanladığı görülüyor. Bazı senaryolarda ekonominin yüzde 5 büyüceği, dolar kurunun 4 TL'nin altında olacağı öngörülüyor. Şirketlerin büyüme hedefi ise yüzde 20 bandında seyrediyor. Ancak yine de potansiyel risklere karşı bütçeler birkaç senaryolu hazırlanıyor.

Son 3 yıl yurt içi ve yurt dışı belirsizlik nedeniyle oldukça zor geçti. Seçimler, terör saldırıları, darbe girişimi ve belirsizliklerin neden olduğu ekonomik sorunlar, iş dünyasını olumsuz etkiledi. Geçtiğimiz ekim ayında ABD ile yaşanan vize krizi ise hiç beklenmedik bir gelişmeydi ve pek çok şirket tarafından öngörülemedi.

Capital Dergisi'nde yer alan habere göre; böyle bir ortamda, 2018 bütçelerini hazırlamaya çalışan iş insanlarını rahatlatan ve yeni yıla umutla bakmalarını sağlayan en önemli gelişme, IMF’nin Türkiye’nin 2017 büyüme tahminini yüzde 2,5’ten yüzde 5,1’e yükseltmesi oldu. Bu da bütçelere olumlu yansıyacak gibi görünüyor.

“Her yıla kötümser beklentilerle giriyoruz, gelişmeler pozitif olunca hedeflerimizi olumlu yönde revize etmek zorunda kalıyoruz” diyen HSBC Türkiye Genel Müdürü Selim Kervancı, 2018 öngörülerini yaparken geçmiş döneme göre biraz daha iyimser davrandıklarını söylüyor.

Sadece o değil, perakendeden sanayiye kadar farklı sektörlerde bütçe hazırlıklarını yapan şirketlerin yöneticileri de Kervancı gibi 2018 baz bütçe senaryolarında oldukça iyimser tahminler yapıyor. Hemen hepsi yeni bütçenin büyüme ve yatırım odaklı olacağını söylüyor.

HAZIRLIKLAR SÜRÜYOR

Türkiye’nin önde gelen şirketlerini kapsayan bütçe araştırmamız, bu yıl da büyük şirketlerde dahi 2018 bütçelerinin tamamlanmasının en iyi ihtimalle kasım sonunu bulacağını gösteriyor. Bütçe araştırmamızı yaptığımız ekim ayının ilk haftalarında, 2018 bütçesini bitirmiş çok az şirket bulunurken büyük kısmı bütçeyi kasım ya da aralık sonunda bitirmeyi planlıyor.

Ekim ayında 2018 bütçesini hazırlayan az sayıdaki şirketten biri olan Metal Yapı’nın genel müdürü Akın Karali, “Bütçeyi hazırlarken meydana gelebilecek bütün riskleri hesaba kattık. 2018 için birden fazla senaryo hazırlayarak A ve B planlarımızı yaptık” diyor.

Zorlu Holding CEO’su Ömer Yüngül de yeni bütçeyi hazırlamadıklarını, ancak 2018’i 2017’den çok daha iyi gördüklerini söyleyerek, Orta Doğu’daki savaş ortamı düzelirse ihracatta patlama yapacaklarını vurguluyor.

BEKLENTİLER NE YÖNDE?

Kuşkusuz faiz, büyüme, enflasyon ve kurlar geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi 2018 bütçelerinde de CEO’ların en çok dikkat ettiği göstergelerin başında yer alıyor. Bütçeler hazırlanırken yine tüketim harcamalarından enflasyona, siyasi gelişmelerden faiz hareketlerine kadar yurt içi ve yurt dışındaki birçok parametre yakından takip ediliyor.

Şirketler cephesinde 2018 için baz bütçe senaryolarında “büyüme” beklentisi öne çıkıyor. Gayrimenkulden finansa, perakendeden sanayiye kadar pek çok sektörden şirketin CEO’su, 2018’in baz bütçelerinde Türkiye ekonomisinin 2017’de olduğu gibi yüzde 5 bandında büyüyeceğini öngörüyor.

İYİMSER TAHMİNLER

Gayrimenkul sektöründe de baz bütçe senaryolarında “büyüme” beklentisi ağırlık kazanıyor. Tahincioğlu Holding’den Metal Yapı’ya kadar yatırıma odaklanan markalı büyük oyuncular, baz bütçelerinde 2018’in 2017’den daha iyi olacağını öngörüyor.

“2018 baz bütçemizde şirketimizin büyüme hedefi yüzde 20” diyen Metal Yapı Genel Müdürü Akın Karali, 2018’de satış bütçesinde yüzde 25, üretim bütçesinde ise yüzde 15’lik artış planladıklarını belirtiyor.

Tahincioğlu Holding Genel Müdürü Alpaslan Çalım, 2018’in 2017’den daha iyi geçeceğini belirterek aralık sonunda netleşecek bütçelerinin büyüme ve yatırım odaklı hazırlanacağını ifade ediyor. Bütçelerinin tamamını “büyüme” odaklı hazırladıklarını belirten Alman Arvato’nun Türkiye CEO’su Soner Cesur, “2018’i yüzde 35’lik bir büyüme hedefliyle bütçeledik. Pazardaki risklere rağmen 2018’de pazarın 6-7 katı hızla büyümeyi planlıyoruz” diyor.

CEO'NUN KUR ÖNGÖRÜSÜ

2018 için hazırlanan baz bütçe senaryolarında dikkat çeken bir diğer unsur da büyük holding ve şirketlerin yaptığı dolar ve Euro öngörülerinin birbirine çok yakın olması. Baz senaryolardaki döviz kuru öngörülerinde doların 2018’de 4 TL’yi geçmeyeceği öngörüsüyle hareket ediliyor.

Ağırlıklı Orta Doğu ile çalıştıklarını ve satışlarını dolar üzerinden yaptıklarını belirten NG Hotels Yönetim Kurulu Başkam Hediye Güral Gür, yatırım şirketinden 2018 için dolar kuru tahminini 3,8 TL olarak aldıklarını söylüyor. Gür, “Bu yıl bütçe hedeflerimizi tutturduk. 2018’de yüzde 10 büyüme öngörüyoruz” diyor.

İyimser senaryoya göre bütçe yaptıklarını söyleyen Mega Metal Yönetim Kurulu Başkanı Cüneyt Ali Turgut, 2018 için dolar tahmininin 3,94 TL olduğunu belirterek “2018 için Euro/dolar paritesi tahminimiz ise 1,15 seviyesi” diyor.

KÖTÜMSER SENARYO VAR MI?

2018’e ilişkin birçok şirket yöneticisi iyimser bir tablo sergilese de ihtiyatlığı elden bırakmayanlar da var. Kötümser senaryolarda 2018’de ekonominin yüzde 2 büyüyeceği öngörüsü ağırlık kazanıyor. “2018’e baktığımda gerçekten zor bir dönem bekliyorum. AB’nin ve doların geleceği, Türkiye’nin komşu ülkelerinin durumuyla ilgili endişelerim var” diyen Siemens Türkiye CEO’su Hüseyin Geliş, en önemli konunun güven ortamını sağlamak olduğunu belirtiyor.

Geliş, kötü senaryoya göre Türkiye’nin yüzde 2 büyüyeceğini, iyi senaryoya göre ise büyümenin yüzde 5 olacağını tahmin ettiklerini söylüyor. Geliş, “En iyi senaryoda bile maalesef ekonomi ve siyaseti ayıramıyorsunuz. Bundan sonraki dönemde Türkiye ve Almanya ilişkilerinin süreci çok önemli. Almanya’daki seçimlerden sonra Türkiye ile iyi ilişkilerin başlayacağını düşünüyorum” diyor.

2018’in her zamankinden daha zor bir yıl olacağını belirten JLL Türkiye Ülke Başkanı Avi Alkaş, “2018 temkinli olunması gereken bir yıl gibi duruyor. Bütçeleri tekrar tekrar gözden geçirerek düzenlemeye çalışıyoruz” diyor. Alkaş, bu yıl 3 alışveriş merkezi işlettikleri Kuzey Irak’taki gelişmelerden dolayı sıkıntı yaşadıklarını belirterek şöyle devam ediyor:

“Bizim için dolar kum kadar siyasi gelişmeleri öngörmek çok daha önem kazandı. Çok iyi hizmet verdiğimiz Kuzey Irak’ta 3 AVM yönetirken bir anda uçuşlar iptal edilebiliyor. Kimse bunu 6 ay evvelden öngörmemizi bekleyemezdi. Dolayısıyla bu değişken ortama hızla uyarlanacağız. Bütçelerimizi de buna göre dinamik ve oldukça esnek hazırlıyoruz.”

FİYATLAR YAKINDAN İZLENİYOR

2018’de bazı hammaddelerin fiyatlarındaki artış olasılığı da kötümser senaryoların içinde yer alıyor. Özellikle tekstilcilerin kötü senaryoları içinde pamuk rekoltesinin düşük olma ihtimali 2018 için pamuk fiyatlarında artışa işaret ediyor.

Sanayinin en önemli barometresi olarak gösterilen bakır fiyatları, son bir yılda yüzde 40 arttı. Mega tal Yönetim Kurulu Başkanı Cüneyt Ali Turgut, 2018’de bakır fiyatlarında bu seviyede artış beklemediklerini belirterek kötü senaryolarının ihracat pazarlarında yaşanabilecek bir sorun ya da Türkiye’nin siyasal anlamda yaşayacağı bir sorunun ihracata yansıması olabileceğini söylüyor.

MÜJDAT ALTAY/NETAŞ CEO'SU

HAZIRLIKLAR BAŞLADI

2018 bütçelerini daha hazırlamadık, ancak çalışmalar 3’üncü çeyrekte başladı. 4’üncü çeyreğin ortalarına doğru bitmiş olur. Türkiye’nin büyüme oranları dünya standartlarına baktığımızda çok daha iyi bir noktada olduğumuzu gösteriyor. Özellikle IMF’nin Türkiye’nin 2017 büyüme tahminini yüzde 2,5’ten yüzde 5,1’e yükseltmesi büyüme ve yeni yatırım kararlarında önemli bir gelişme oldu.

NE ÖNGÖRÜYORUZ?

Türkiye genç ve dinamik bir nüfusa sahip. Her yıl Ar-Ge ve teknolojiye verilen önem artıyor. Bu nedenle 2018’in 2017’den çok daha güzel bir yıl olacağını düşünüyorum. Kendi şirketimde de hem uluslararası ortamda hem de yurt içi operasyonumuzda büyüme öngörüyoruz.

eden ilaç sektöründe de kurlar nedeniyle endişe yaşanıyor. Nobel İlaç CEO’su Hakan Şahin, “Hammaddeyi yurt dışından temin ediyoruz. Devlet ilaçlarınıza kurdan kaynaklı artış sağlamadığında bütün şirketlerin kârlılıkları zora giriyor. Bu durum yabancı şirketlerin yeni ilaçlarını getirmesini önlerken bizim gibi oyuncuların katma değeri yüksek yeni alanlara yatırım yapması engelliyor” diyor. 

DİDEM AYDIN / ZORLU GAYRİMENKUL GENEL MÜDÜRÜ

"YÜZDE 2'LİK SAPMA OLDU"

“REVİZYON YAPMADIK”

Kasım ayında bütçe hazırlıklarımız bitiyor ve icra kurulunda bütçelerimiz onaylanıyor. Haziranda ise olağan dışı gelişmelere karşın revize bütçe yapıyoruz. 2017 için çok detaylı bütçe yaptık, doların ve Euro’nun artışını, satışlarımızı doğru tahmin ettik. Bu nedenle geçtiğimiz haziran ayında revize bütçe yapmama gerek kalmadı.

2017 için yüzde 20 büyüme hedefi koymuştuk. Ancak geçtiğimiz ocak ayında yaşanan terör saldırısı nedeniyle büyümemiz yüzde 18 olarak gerçekleşti ve yüzde 2’lik sapma için bütçemizi revize etmemize gerek kalmadı.

HEDEFTE NE VAR?

2018 için bütçemize koyduğumuz büyüme beklentisi yüzde 20. Gelecek yıl yüzde 20’lik büyümeyi tutturmamız çok net görünüyor. 2018’de yüzde 20 büyürsek ciromuz 1,3 milyar TL seviyesinden 1,7 milyar TL’ye yükselecek. Bütçe çalışmalarında “yatırımı”, Raffles Otel’in kârlılığını ve doluluk rakamlarını çok sıkı takip ediyorum. Çünkü hala yatırımlar devam ediyor ve yatırım amaçlı para harcıyoruz. 2018 için ortalama Euro beklentimiz 4,38 TL, dolar beklentimiz ise 3,9 TL seviyesinde bulunuyor.