Hazine taşınmazlarının bedelsiz devri!
Hazine taşınmazlarının yasal düzenlemelere uygun olarak bedelli veya bedelsiz olarak devir veya terk işlemleri Milli Emlak Genel Müdürlüğü tarafından yapılıyor. Peki, hazine taşınmazlarının bedelsiz devri nasıl olur?
Hazine taşınmazlarının bedelsiz devri!
Yasal düzenlemeler doğrultusunda edinilen ve idare edilen taşınmazların, yine yasal düzenlemelere uygun olarak bedelli veya bedelsiz olarak devir veya terk işlemleri Milli Emlak Genel Müdürlüğü tarafından yapılıyor.
Hazine taşınmazlarının bedelsiz devri, Toplu Konut İdaresi Başkanlığına, Organize Sanayi Bölgelerine, İlköğretim Okullarına, Köy Tüzel Kişilerine, Yıpranan Tarihi ve Kültürel Varlıklarına, Vakıflar Genel Müdürlüğüne, Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesine, Kamu İdarelerine, Özelleştirme İşlemlerine yapılıyor.
Yukarıda sayılan bedelsiz hazine taşınmazları devri işlemleri ve diğer hazine taşınmazlarının bedelsiz devri işlemleri Milli Emlak Genel Müdürlüğü tarafından şu şekilde açıklanıyor:
1)YATIRIMLARIN TEŞVİK EDİLMESİNE İLİŞKİN İŞLEMLER
-21.1.1998 tarihli ve 4325 sayılı Olağanüstü Hal Bölgesinde ve Kalkınmada Öncelikli Yörelerde İstihdam Yaratılması ve Yatırımların Teşvik Edilmesi ile 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanununun 8 inci maddesi, 5084 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle,
-5084 sayılı Kanunun 5 inci maddesi, 28/2/2009 tarihli ve 27155 sayılı Resmi Gazetede (mükerrer) yayımlanan 5838 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 32 nci maddesinin 16. fıkrasıyla, yürürlükten kaldırılmıştır.
2)TOPLUKONUT İDARESİ BAŞKANLIĞINA YÖNELİK BEDELSİZ DEVİR İŞLEMLERİ
-29/4/1969 tarihli ve 1164 sayılı Arsa Üretimi ve Değerlendirilmesi Hakkında Kanunun 5273 sayılı Kanun 5 inci maddesiyle değişik Ek 4 üncü maddesine göre, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından arsa üretim alanı olarak belirlenmesi talep edilen bölgede kalan taşınmazların anılan idareye devrinin uygun olup olmadığı hususu öncelikle Başkanlığımızca değerlendirilmektedir. Toplu Konut İdaresi Başkanlığının talebi, Maliye ve Bayındırlık ve İskan Bakanlarının müşterek teklifi ve Başbakanın onayı ile belirlenen arsa üretim alanı içerisinde kalan ve devrinde sakınca olmadığı tespit edilen Hazineye ait taşınmazların Toplu Konut İdaresi Başkanlığına bedelsiz devrine 323 Sıra No.lu Milli Emlak Genel Tebliği ile Valilikler (Defterdarlık) yetkili kılınmış olup, konunun takibi Başkanlığımızca yapılmaktadır.
-20/7/1966 tarihli ve 775 sayılı Gecekondu Kanununa, 5609 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile eklenen Ek 4 ve Geçici 9 uncu maddelere göre, gecekondu önleme bölgesi olarak belirlenen ve belirlenecek olan alanlar içerisinde kalan Hazineye ait taşınmazlar, bu Kanun amaçlarında kullanılmak üzere, Toplu Konut İdaresi Başkanlığına bedelsiz olarak devredilebilmektedir.
3)ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİNE YÖNELİK BEDELSİZ DEVİR İŞLEMLERİ
12/4/2000 tarihli ve 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununun 5228 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin on ikinci fıkrasıyla değişik 4 üncü maddesinin yedinci fıkrasına göre, 5084 sayılı Kanunun 2 nci maddesi kapsamındaki 54 ilde bulunan organize sanayi bölgeleri içerisinde kalan Hazineye ait taşınmazlar, organize sanayi bölgesi tüzel kişiliklerine bedelsiz olarak devredilebilmektedir.
4)İLKÖĞRETİM OKULLARINA YÖNELİK BEDELSİZ DEVİR İŞLEMLERİ
5/1/1961 tarihli ve 222 sayılı İlköğretim Kanununun 65 inci ve bu Kanuna 12.10.1983 tarihli ve 2917 sayılı Kanunla eklenen Geçici 7 nci maddesine göre, bu maddenin yürürlük tarihi itibariyle Hazine mülkiyetinde bulunan ve Milli Eğitim Bakanlığına tahsisli olan taşınmazlar, intifa hakkı Milli Eğitim Bakanlığına ait olmak üzere, bulundukları yere göre köy tüzel kişiliklerine veya il özel idarelerine bedelsiz olarak devredilebilmektedir.
5)KÖY TÜZEL KİŞİLİKLERİNE YÖNELİK BEDELSİZ DEVİR İŞLEMLERİ
18/3/1924 tarihli ve 442 sayılı Köy Kanununa 3367 sayılı Kanunla eklenen Ek-12 nci maddesine göre, köy yerleşme veya gelişme planı sınırları içerisinde kalan Hazine mülkiyetindeki taşınmazlar, köy yerleşim veya köy gelişim alanı olarak kullanılmak üzere köy tüzel kişiliklerine bedelsiz olarak devredilebilmektedir.
6)YIPRANAN TARİHİ VE KÜLTÜREL TAŞINMAZ VARLIKLARIN BEDELSİZ DEVRİ
5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin dördüncü fıkrası çerçevesinde, yenileme alanında kalan Hazineye ait taşınmazlar; Bakanlığımızın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararı ile projeyi yürüten il özel idaresine veya belediyeye bedelsiz olarak devredilebilmektedir.
7)VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE BEDELSİZ DEVİR İŞLEMLERİ
5737 sayılı Vakıflar Kanununun 30 uncu maddesine göre, vakıf yoluyla meydana gelen vakıf kültür varlıklarının üzerinde bulunduğu Hazineye ait taşınmazlar mazbut vakfa devredilebilmektedir.
8)KUZEY ANKARA GİRİŞİ KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ
4/3/2004 tarihli ve 5104 sayılı Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi Kanununun 5 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmüne göre, Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi kapsamında kalan Hazine taşınmazları Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığına bedelsiz olarak devredilebilmektedir.
9)KAMU İDARELERİ ARASINDAKİ BEDELSİZ DEVİR İŞLEMLERİ
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunun 45 inci maddesi ile 10.10.2006 tarihli ve 26315 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Tahsis ve Devri Hakkındaki Yönetmeliğin 12 ve 25 inci maddeleri uyarınca ilgili kuruluşa tahsisi mümkün olmayan Hazine taşınmazları, gerekli hallerde bedelsiz olarak devredilebilmektedir.
10)ÖZELLEŞTİRME İŞLEMLERİNE YÖNELİK BEDELSİZ DEVİRLER
4046 Sayılı Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 19/B maddesine göre, özelleştirme kapsamındaki kurum ve kuruluşlara bu kuruluşların kullanımındaki Hazine taşınmazlarının bedelsiz devri gerçekleştirilmektedir.
Anılan Kanun maddesi kapsamında TEDAŞ'a devir işlemleri, 2005/13 sayılı Genelgeye göre valiliklerce (defterdarlık) yapılmaktadır.
DİĞER BEDELSİZ DEVİR İŞLEMLERİ
11) 5283 sayılı Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Sağlık Birimlerinin Sağlık Bakanlığına Devredilmesine Dair Kanunun 4 üncü maddesine göre uygun görülen Hazine taşınmazları Sağlık Bakanlığına bedelsiz devredilmektedir.
Anılan Kanunun 4 üncü maddesinin (b) bendine dayanılarak, Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Sağlık Birimlerinin Sağlık Bakanlığına Devir İşlemleriyle İlgili Komisyonların Oluşturulması ile Diğer Hususlara İlişkin Esas ve Usuller yayımlanmıştır.
12)5393 sayılı Belediye Kanununun 79 uncu maddesine göre Belediyeler tarafından doldurulan dolgu vasıflı taşınmazlar Belediyelerin tasarrufuna bırakılmaktadır.
Uygulamada, 300 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliğinin XIX. Bölümünün Belediyeler Tarafından Doldurulan Dolgu Sahaları Hakkında Yapılacak İşlemler başlığında yer alan hükmü göz önünde bulundurulmaktadır.
13) 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 Sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanunun 10 uncu maddesinin (c) bendinin son fıkrasına göre belediyelere ve il özel idarelerine Hazine taşınmazlarının bedelsiz olarak devri işlemleri 243 ve 266 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliğlerine göre valiliklerce (defterdarlık) yürütülmektedir.
Taleplerin değerlendirilmesinde, anılan Kanun, 3290 sayılı Kanun ile Bazı Maddeleri Değiştirilen ve Bazı Maddeler Eklenen 2981 sayılı Kanunun Uygulanmasına Dair Yönetmelik, 134, 142, 243 ve 266 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliğleri ile 1999/9 sayılı Genelge hükümleri esas alınmaktadır. Bu kapsamda valiliklerce (defterdarlık) yapılan uygulamada yaşanan sorunların giderilmesine ilişkin görüş talepleri Başkanlığımızca karşılanmaktadır.
14) 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunun 21 ve 31 inci maddelerine göre, afetler dolayısıyla Hazine taşınmazı üzerine yapılan veya yaptırılan binalardan ve iktisap olunan arsa veya arazilerden, türlü sebeplerle arta kalanlar, Bakanlar Kurulu Kararıyla kamu kurum ve kuruluşlarına bedelsiz olarak devredilebilmektedir.
15) 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 5496 sayılı Kanunun 5 inci maddesi ile değişik 15 inci maddesinin (c) bendinin üçüncü fıkrasına göre; 3/3/2001 tarihinden sonra üretim, dağıtım veya iletim lisansı sahibi kamu tüzel kişileri lehine ve bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar Hazine adına kamulaştırılan taşınmazlar bu kamu tüzel kişilerine bedelsiz olarak devredilebilmektedir.
16) 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunun 3 üncü maddesine göre, kendilerine taşınmaz tahsis edilen kişilerden, beş yıl süre ile taşınmazın gayesine uygun olarak kullanıldığı Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca tespit edilenlere bedelsiz olarak devir işlemi yapılmaktadır.
17) 5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 32 nci maddesine göre, özelleştirme kapsam ve programına alınan liman işletmelerinin kullanımında bulunan ve liman sahasında kalan Hazine taşınmazlarının özelleştirme kapsamındaki liman işletmelerine yönelik bedelsiz devir işlemleri yapılmaktadır.
Özelleştirme programına alınan Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) İşletmesi Genel Müdürlüğünün kullanımında bulunan Bandırma, İzmir, Samsun, Derince, Mersin ve İskenderun Liman sahaları içerisinde yer alan, Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazların bedelsiz olarak TCDD Genel Müdürlüğüne devredilmesi işlemlerinde 05.05.2005 tarihli 415 sayılı Bakanlık Makamı oluruyla Balıkesir, İzmir, Hatay, Mersin, Kocaeli ve Samsun Valilikleri (Defterdarlık) yetkili kılınmıştır.
18) 6237 sayılı Limanlar İnşaatı Hakkında Kanunun 4 üncü maddesine göre alınacak Bakanlar Kurulu Kararıyla Denizcilik Bankasına, iktisadi devlet teşekküllerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köy tüzel kişiliklerine Hazine taşınmazları bedelsiz olarak devredilmektedir.
19) 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun Geçici 9 uncu maddesine göre Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğüne tahsis edilen veya kullanımına bırakılan ya da bu Genel Müdürlük tarafından fiilen kullanılan taşınmazlardan Bakanlığımızca uygun görülen ve devrinde hukuki ve fiili engel bulunmayanlar, üzerindeki yapı ve tesisler ile birlikte, kuruluş amaçlarında kullanılmak üzere DHMİ Genel Müdürlüğüne bedelsiz olarak devredilmektedir.
Hazine taşınmazlarının satışı nasıl yapılır?
Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com