HES 4 bankadan 415 milyon dolarlık kredi aldı!
EPDK Başkanı Hasan Köktaş, yatırımcıdan istenen özkaynak oranının son derece yüksek olduğunu belirterek, "Böyle bir şey olmaz. Çünkü eğer bir projenin üçte birini yatırımcı kendisi koyuyorsa yatırımcı artık bir bankadır" dedi
Enerji Piyasası Düzenleme ve Denetleme
Kurumu (EPDK) Başkanı Hasan Köktaş, yatırımcıdan istenen özkaynak oranının son
derece yüksek olduğunu belirterek, "Böyle bir şey olmaz. Çünkü eğer bir projenin
üçte birini yatırımcı kendisi koyuyorsa yatırımcı artık bir bankadır. Özkaynak
oranını düşürebilelim ki bu özkaynaklarla daha yüksek volümlü işler yapabilmiş
olsun" söyledi.
Köktaş, Tatar ve Pembelik HESe sağlanan kredi imza töreninde yaptığı
konuşmada, Türkiyede önümüzdeki 20 yıl içinde yaklaşık 350 milyar lira düzeyinde
enerji yatırımına ihtiyaç olduğuna değinerek, elektrik dağıtım ve üretim
ihalelerinin sonucunda oluşacak ve oluşmuş finansman ihtiyacı dahil edildiğinde
bu miktarın 400 milyar liraya yaklaştığını söyledi. Köktaş, bu kadar büyük
yatırım ihtiyacını karşılayabilmek için siyasi otorite, düzenleyici kurum,
yatırımcı ile bankalar ve finans sektöründen oluşan dört unsurun birbiriyle
uyumlu ve senkronize çalışmasının faydalı olacağına değindi.
Bankaların uzun vadeli ve ucuz finansman kaynaklarına erişime yönelik
yeni enstrümanların geliştirmesi gerektiğine dikkati çeken Köktaş, "Düşük
kaynaklı maliyetli kaynak bulmak zorundayız. Bir projenin finanse edilebilir
olması önemlidir, ama yeterli değildir. Hem vadenin uzun olması, hem
maliyetlerinin son derece düşük olması lazım" diye konuştu. Yatırımcıdan istenen
özkaynak oranının son derece yüksek olduğunun altını çizen Köktaş, şunları
belirtti:
"Yüzde 33 ile özkaynakla bir proje finansmanının yapılmış olması...
Böyle bir şey olmaz. Niçin olmaz Siz bankalar olarak yatırımcının bir banka
olarak çalışmasını önermiş oluyorsunuz. Böyle olmaz. Çünkü eğer bir projenin üçte
birini yatırımcı kendisi koyuyorsa yatırımcı artık bir bankadır. Özkaynak oranını
düşürebilelim ki bu özkaynaklarla daha yüksek volümlü işler yapabilmiş olsun. Bir
diğer konu finansman açısından, sadece banka kaynaklarının enerji projelerini
finanse etmek için yeterli olmadığını ifade etmek isterim.
Onun için sermaye piyasası enstrümanlarını da geliştirmemiz lazım. Bir
diğer nokta, birtakım sektörel kredi limitleriyle sınırlandırdırılan rasyolarının
enerji sektörü için işletilmemesini arzu ediyoruz. Enerji sektörü olarak biz
pozitif bir ayrımcılığa tabi tutulmak istiyoruz. Ekonomik büyümenin olmazsa
olmazı enerji sektöründeki büyüme ve ekonomik büyümenin 1-2 katı kadar enerjiye
olan ihtiyaç, bizi birtakım ayrıcalıklı davranmaya, dolayısıyla pozitif
ayrımcılığa itiyor." dedi.
3 BİN KİŞİLİK İSTİHDAM
Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, Tatar ve Pembelik
HESlerin bundan sonraki iki yıllık inşaat süresince bölgeden temin edilen mal ve
hizmetlerle yaklaşık 50 milyon dolarlık değer sağlayacağını ifade etti.
İki santral için 600 milyon doların üzerinde bir yatırım yapılacağını
belirten Özdemir, Elazığ ve Tuncelide 2008 yılında tamamlanıp üretime geçen 54
MWlık Seyrantepe HESin Darenhesin ilk yatırımı olduğunu, Tatar ve Pembelik ile
birlikte bölgede ortak olarak gerçekleştirdikleri HES sayısının 3e, toplam
kurulu gücün 315 MWya, üretim kapasitelerinin 1 milyar kWhya ulaşacağını
ifade etti.
2013 yılında üretime geçmesi hedeflenen projelerin Elazığ ve Tuncelinin
yıllık net elektrik tüketimine eşit büyüklükte üretim kapasitesine sahip
olacağını vurgulayan Özdemir, iki santralin inşaatı sırasında çalışan sayılarının
3 bine ulaşacağını bildirildi.
Bilgin Enerji Yatırım Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Vehbi Bilgin
de Tatar ve Pembelik HESlerin Tunceli ve Elazığ sınırları içinde kaldığını,
Tatar santralinin 70 metre, Pembelik santralinin ise 72 metre yükseklikte
olduğunu dedi.
Her iki santralin bugüne kadar özkaynaklarla yüzde 30unun
gerçekleştirildiğinin altını çizen Bilgin, 4 bankadan sağlanan 415 milyon
dolarlık kredi ile her iki projedeki çalışmaların bundan sonra daha da
hızlanacağını ifade etti.
BANKALAR
İş Bankası Genel Müdürü Adnan Bali de Türkiyenin kalkınma ihtiyacı
paralelinde enerjideki potansiyel arz açığının kapatılmasına yönelik İş
Bankasının kendisine özel bir misyon edindiğini vurgulayarak, bu alanda 4,5
milyar doları aşan bir taahhütlerinin bulunduğunu, bu kapsamdaki taahhütlerinin
3,7 milyar dolarının enerji üretim tesislerine, 800 milyon dolarının elektrik
dağıtım özelleştirmelerine yönlendirildiğini bildirdi. Bali, taahhütler
kapsamındaki cari risklerinin ise 2,1 milyar doları aştığını dedi.
Yapı Kredi Bankası Genel Müdürü Faik Açıkalın da bugün devam eden
projelerle birlikte toplamda yaklaşık 3 milyar dolarlık projeye finansman
sağladıklarını, söz konusu projelerin tamamı faaliyete geçtiğinde, yaklaşık 5.400
MW gücünde enerjinin üretileceğini belirtti.
Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) Genel Müdürü Fevzi Onat da bugüne
kadar 96 adet projeye destek verdiklerini, taahhüt ettikleri kredi tutarının 1,8
milyar dolara, bu projelerin kurulu gücünün ise 3.200 MWa ulaştığını, 42
adedinin de faaliyete geçerek elektrik üretmeye başladığını ifade etti.
Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı Ali Rıza Akbaş, banka olarak
elektrik üretiminde ilk defa bir konsorsiyuma katıldıklarını, son 1 yılda yatırım
projelerine 1,5 milyar doların üzerinde finansman sağladıklarını belirtti.
SORULAR
İmza töreninin ardından basın mensuplarının güvenlik ve yeni yapılacak
yatırımlara ilişkin sorularını yanıtlayan Bilgin Enerji Yatırım Holding Yönetim
Kurulu Başkanı Mehmet Vehbi Bilgin, güvenlikle ilgili sorular üzerine bu bölgede
2,5 yılda Seyrantepeyi yaptıklarını ve bir olay olmadığı gibi halkın da
desteklediğini dedi.
Ancak dışardan "bazı problemler çıkabilir" gibi duyumlar
alabildiklerini ifade eden Bilgin, "Güvenlik önlemleri devlet tarafından
alınmış, kendi iç güvenliğimizi ayrıca sağlıyoruz. Bölge halkı bu tesislere sahip
çıktı. Çıkarlarına olduğunu biliyor. Çocukları orada çalışıyor. Paranın tümü o
bölgeye gidiyor. Tunceli-Elazığ bölgesine 600 milyon dolar yatırım yapılıyor. 100
milyon dolar proje bedelini çıkarsanız çok büyük oranda o bölgenin insanına,
ulaşımla, işçiyle, yiyecek içecekle, çimentoyla gidiyor. Dolayısıyla halk
memnuniyetle karşılıyor" söyledi.
Bilgin, bu projelerde en büyük sorunun enerji tünelleri nedeniyle
derelerin kurutulması olduğunu ifade ederek, kendi projelerinin 3ünün de etek
santrali olduğunu, hemen barajın önünde santral olduğu için hiçbir yeri kuruda
kalmadığını ve suyu yükselttikleri için de göl alanı oluşturduklarını dedi.
Bilgin Grubu olarak bugüne kadar yenilenebilir enerji ile uğraştıklarını,
ilk rüzgar santralini 2006da Bandırmada, 2003de Darendede 14 MWlik HES
açtıklarını, o günden bugüne kadar 4 rüzgar, 3 hidroelektrik santral
kullandıklarını anlatan Bilgin, şimdi de Nihat Özdemir ile 3 hidroelektrik
santrali ortak yaptıklarını, bir rüzgar bir su santralini de Mersin ve Alaçatıda
tek başlarına yaptıklarını belirtti.
ÖZDEMİR:"FAİZ ORANI TÜRKİYEDE KONUŞULAN RAKAMLARIN ALTINDA
Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir de sağlanan kredinin
oranları ve maliyetiyle ilgili bir soru üzerine, 3 bankanın 105er milyon,
TSKBnin ise 100 milyon dolar olmak üzere 415 milyon dolar kredi sağladığını
belirterek, şunları dedi:
"Biz görüşmelere başladığımızda fiyatlar farklıydı. Sonra dünyada
gelişen koşullardan dolayı fiyatlarda yükselmeler oldu. Fakat bankalar ilk başta
verdikleri sözlerden daha aşağı düşerek anlaşmayı sonlandırdık. Çok iyi
yaklaştılar bu projeye. Hem süresi bakımından 3 yıl ödemesiz, 12 yıl ödemeli bir
kredi, bugün için dünyada önemli bir kredi imzasıdır. Onun için herkese teşekkür
ederim. Almış olduğumuz kredideki faiz oranı da Türkiyede konuşulan birçok
rakamdan daha aşağı olduğunu ifade edebilirim." belirtti.
EPDK BAŞKANI KÖKTAŞ
EPDK Başkanı Hasan Köktaş da, enerji sektörünün 350 milyar dolarlık
yatırım ihtiyacının nasıl karşılanacağı yönündeki bir soruya kredi
mekanizmalarının şimdiden oluşturulması gerektiğine işaret ederek, "Yurt
içinden, yurt dışından sermaye piyasalarından, sadece finansal piyasalardan
değil... Bu erken uyarı sistemidir. Yoksa bir gün yatırımlar yapılamaz hale
geldiğinde bir anlamı olmaz" diye ifade etti.
Bir gazetecinin, konuşmasında bankacılara "Geleneksel refleksleri
bırakmanız gerekiyor" dediğini hatırlatarak, bu refleksin ne olduğunu sorması
üzerine de Köktaş, bankaların geleneksel refleksinde kurumlardan, arbitrajlardan
ve Hazineye satılan kağıtlardan para kazanmak olduğunu belirterek, şunları
ifade etti:
"Bankaların yapıları buna göre kurulmuştur. Bankalar uzun süre
karlarının yüzde 40ını 50sini bu üç kar merkezinden yaptılar. Halbuki şimdi
proje finansman merkezlerini kuvvetlendirmeleri gerekiyor. İnsan kaynağı, eğitim,
altyapı açısından. Buraları kuvvetlendirdiklerinde bu projelerde yüzde 30
isteyemeyecekler. Daha aşağıları isteyecekler ve maliyetler daha aşağı düşecek,
vadeler uzayacak. Dolayısıyla asıl bankacılık proje finansmanı. Türkiyenin en
büyük bankasının genel müdürü "ilk defa böyle bir projeye katılıyoruz
söyledi..."
AA