Hoşap Kalesi'nde 400 yıllık sarnıç gün ışığına çıkarıldı!

Van'ın Gürpınar ilçesindeki Hoşap Kalesi'nde yürütülen kazı ve restorasyon çalışmaları sırasında 400 yıllık sarnıç ortaya çıktı.

İlçenin Güzelsu Mahallesi'nde bulunan ve sarp kayalıklar üzerine inşa edilen Hoşap Kalesi'nde, Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Top başkanlığında 2007 yılından bu yana yürütülen kazı ve restorasyon çalışmaları devam ediyor.

Kalede 7 yıldır süren restorasyon çalışmalarında önemli bir mesafe kat eden Top, kazı çalışmalarında da çok sayıda tarihi eseri ve yeni yapıları gün ışığına çıkardı.

Üzerinde titizlikle durdukları çalışmalar kapsamında 400 yıl önce inşa edilen bir su sarnıcını ortaya çıkaran Top ve ekibi, kaleden basamaklarla inilen sarnıçtaki çalışmalarını heyecanla yürütüyor.

Yrd. Doç. Dr. Top, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sarp kayalıklar üzerine kurulu kalenin ihtişamlı görüntüsüyle yerli ve yabancı turistlerin büyük ilgisini çektiğini belirterek, kaledeki kazı, restorasyon ve konservasyon çalışmalarında her yıl yeni yapılarla karşılaştıklarını söyledi.

Bu yılki çalışmaları büyük hamam olarak nitelendirdikleri yapının kuzey doğusunda bulunan harem ve seyir köşkünün giriş bölümlerinde yoğunlaştırdıklarını anlatan Top, şöyle konuştu:

"Buradaki çalışmalarımız önümüzdeki yıllarda sağlamlaştırma ve yolun düzenlenmesi şeklinde devam edecek. Yani kalenin üst katmanlarını, orijinal çıkış yolunu bu sene ortaya çıkarmış olduk. Bunun dışında hamamın kuzey batısındaki açmalarda bulunan toprak ve birikmiş külleri kaldırıyoruz. Yine burada yeni tandırlar ve ikinci sur duvarını ortaya çıkardık. Kazı çalışmaları sırasında tandırların içerisinde tavşan kafatası ve iskeletleri bulduk. O dönem tavşanların da yiyecek amaçlı kullandıklarını tahmin ediyoruz. Bu bizim için önemli bir bulguydu. Bunun dışında her sene olduğu gibi pipolar, gülle ve seramik parçaları kalenin buluntuları arasında yer aldı."

Top, kazı çalışmalarında, savaş ve kuraklık gibi olağanüstü durumların yaşandığı dönemde kaledeki su ihtiyacını karşılamak amacıyla yapılan sarnıç bulduklarına değinerek, sarnıcın, kalede bugüne kadar gün ışığına çıkarılan en önemli bölümlerden biri olduğunu dile getirdi.

Geçen yıl bulunan ancak bu yıl ortaya çıkarılan sarnıca, bir tünelden basamaklar yardımıyla inildiğini vurgulayan Top, konuşmasına şöyle devam etti: 

"Kazı çalışmaları sırasında, giriş burcunun içerisinde kalenin su ihtiyacını karşılayan bir sarnıçla karşılaştık. 160 santimetre yüksekliğindeki koridordan girdiğiniz zaman basamaklarla karşılaşıyorsunuz. Bu yıl 11 basamağın temizliğini yaptık. Önümüzdeki yıllarda bu yolu açmaya devam ederek suyun kaleyle olan bağlantısını ortaya çıkarmış olacağız. Böylelikle Hoşap Kalesi'nin içerisindeki hamamlarıyla, yaşam alanlarıyla su ihtiyacının nerelerden karşılandığı sorusuna büyük bir ışık tutmuş olduk. Tabii sadece bu kale içerisindeki sarnıçtan değil bunun dışında özellikle daha yüksek kodlarda bulunan künklerle kaleye su getirildiğini biliyoruz. Kazı çalışmalarımızda bu künklerin bir kısmını ortaya çıkarmıştık. Kalede bu şekilde değişik su sistemleri mevcut. Su ile ilgili hemen kalenin yanından geçen Hoşap çayından çıkrıklarla kaleye temiz su taşındığını, 1655 yılında kaleyi ziyaret eden Evliya Çelebi'nin Seyahatname'sinde görüyoruz." 

-"Sarnıç, restorasyona büyük katkı sağlıyor"

Kalede sürdürülen kazılarda önceki yıllarda su problemi yaşadıklarına dikkati çeken Top, kendilerinin de bu yıldan itibaren sarnıcı depo olarak kullanmaya başladığını kaydetti.

Top, bölgede yaşanan kuraklık nedeniyle sarnıçtaki suyun erken tükendiğini bildirerek, "Tankerlerle getirdiğimiz suyu sarnıca doldurduk. Sarnıç geçmiş dönemde olduğu gibi günümüzde de su depolama alanı olarak hizmet veriyor. Kaledeki çalışmalarımıza büyük bir olanak, güzellik sağlamış oldu" ifadelerini kullandı.

AA