İmar affında son dakika! Uzman isim peş peşe açıkladı! İmar barışının yıkımlardaki rolü ne?
10 ili etkileyen depremlerin ardından imar barışı konusu yeniden tartışmaya açıldı. İmar affında son dakika! Uzman isim peş peşe açıkladı! İmar barışının yıkımlardaki rolü ne?
Euronews'ten Aylin Elçi'nin haberine göre; TMMOB Şehir Plancıları Odası Genel Sekreteri Gencay Serter, neden bu kadar çok bina yıkıldığı ile ilgili açıklamasında, "Öncelikle şunu açık şekilde ifade etmek gerekir ki yaşadığımız afetin boyutu çok büyük. Yaklaşık 350 km'lik bir hat boyunca 10 ilimizi etkisine alan 7.7 ve 7.6 gibi iki büyük deprem ve artçıları neticesinde oldukça geniş bir coğrafyada binlerce bina yıkıldı" ifadelerini kullandı.
Yaşanan yıkım sonucunda binlerce vatandaşın hayatını kaybettiğini ve yaralandığını aktaran Gencay Serter, "Yaşanan depremlerin büyüklüğü gerçekten yüksek ve iki büyük depremin art arda yaşanması da bölgede yaşanan yıkımın boyutunu artırdı. Ancak elbette depremlerin büyüklüğü yaşanan yıkımın boyutunu açıklamak noktasında tek neden olamaz" dedi ve deprem ülkesi olduğu bilinen Türkiye'de, yaşam alanlarının bu gerçekliğe göre inşa edilmesi ve kurgulanması gerektiğini vurguladı.
Konu ile ilgili "Deprem bölgesinde bulunan kırılgan yapı stokunun depreme dayanıklılık noktasında envanterinin çıkarılarak bu yapıların dönüşümüne ilişkin iş ve işlemler zamanında yapılmış olsaydı bunca bina elbette ki yıkılmazdı" açıklamasında bulunan Gencay Serter, sağlam zeminde sağlam yapı yapmaya yönelik mevzuat ve denetimin 99 Marmara depreminin ardından işlerlik kazandığına dikkat çekti ve 2001'den önce inşa edilen yapıların depreme karşı dayanıklığı konusunda günümüzde dahi büyük bir belirsizlik olduğunu aktardı.
TMMOB Şehir Plancıları Odası Genel Sekreteri Gencay Serter, yıkılan binaların büyük bir kısmının yerel yönetimlerin ruhsatlandırmasıyla inşa edildiğine dikkat çekerek, "Coğrafyamızda izin almadan inşa edilmiş ancak çeşitli imar aflarıyla yasallaşıp varlığını sürdüren çok sayıda çürük yapı bulunmaktadır.
Diğer taraftan yine ülkemizde inşaat ruhsatı almış ancak inşaatı projesine göre tamamlayamamış ve iskan ruhsatı (yerleşme izni) alamamış çok sayıda yapıda milyonlarla ifade edebileceğimiz vatandaşımız ikamet etmektedir" ifadelerini kullandı.
Bunun sebepleri arasında çok boyutlu bir durum olduğuna vurgu yapan Gencay Serter, 2001'den önce yapılan düzenlemeler o günün yasal şartları uyarınca inşa edildiği için esasen hukuken bir sorunu olmadığını belirtti ve "Ancak önceden dediğimiz gibi bu yapıların büyük çoğunluğu yeni yönetmelikler yürürlüğe girdikten sonra hukuki açıdan sorunlu olmayan iskanı vs. alınmış yapılar olsa da afet yönetimi ve afetlere hazırlık noktasında sorunlu ve dönüştürülmesi gereken yapılardır" şeklinde konuştu.
2001 sonrası yeni yönetmelik kapsamında yıkılan binalarda yaşanan yıkımın uygulama ve denetim noktasında zafiyetin ve ihmalin olduğunu ortaya koyduğuna vurgu yapan Serter, "Bu süreçte yaşanan zafiyet ve ihmaller yani denetim eksikliği, yanlış uygulamalardan kaynaklı yıkımlar konusu daha sonrasında yürütülecek adli süreçlerle netleşecektir" açıklamasında bulundu.
Yıkımın bu kadar büyük olmasında 2018 yılındaki imar barışının etkisi var mı?
TMMOB Şehir Plancıları Odası Genel Sekreteri Gencay Serter, imar barışının yıkıma olan etkisi ile ilgili açıklamasında "Depreme dayanıklı yapıların denetimi ve inşası noktasında 1999 Depremleri sonrası yeni hukuki düzenlemeler yürürlüğe girmiş ve bu düzenlemeler 2018 yılında da güncellenmiştir. Her ne kadar tekniğe ve bilime dayanan mevzuat geliştirilmiş olsa da belirli aralıklarla gündeme getirilen imar affı uygulamaları; risk azaltmayı hedefleyen mevzuatı ve idari işleyişleri işlevsiz kılmaktadır" ifadelerini kullandı ve 1999 Marmara Depremi'nin ardından, şehirlerin planlanmasından başlayarak yapıların projelendirilmesi, ruhsatlandırılması, inşa edilmesi ve tüm bu süreçlerin denetlenmesine yönelik elde edilen kazanımların "imar barışı" ile zarar gördüğünü vurguladı.
Bu kapsamda, Serter, dayanıksız yapı stokunun dönüştürülmesi beklenirken yasallaştırılarak kullanılmasının teşvik edildiğini ifade etti.
Gencay Serter, 'Kahramanmaraş merkezli depremler inşaatlarda ve şehir planlamasında ne gibi değişikliklere yol açar?' sorusuna verdiği yanıtta, "Bu deprem yerleşimlerimizin başta deprem olmak üzere çeşitli doğa olayları karşısındaki kırılgan durumunu tekrar ortaya koymuştur. Yüksek düzeyde afete maruz yerleşimler öncelikli olmak üzere kentlerdeki imar planlarının risk azaltma ve sakınım önlemi alma esaslarına göre revize edilmesi zorunluluk arz ediyor" ifadelerine yer verdi.
Bu noktada yapı kalitesiyle beraber kentsel dokunun ve altyapının (ulaşım, enerji, su, kanalizasyon, haberleşme hepsini içine alacak biçimde) toptan iyileştirilmesi gerektiğinin altını çizen Serter, "Daha öz bir ifade ile planlamanın ülkemizde artık en önemli sorunsalı yıkım yaşadığımız kentlerimizin daha sonrasında afete dayanıklı ve yaşanabilir kentsel mekanlar haline getirilmesi ve risk altındaki kentlerimizin ise depreme hazırlıklı hale getirilmesi olacaktır" diyerek açıklamasını tamamladı.
Maraş depreminde yıkılan binaların yarısı 2001’den sonra yapıldı!
İstanbul için kırmızı alarm! Deprem profesörü Görür, İstanbul depremi için tarih verdi!
