İmar barışı kapsamında Yapı Kayıt Belgesi süreci!

Çizgi Gayrimenkul Değerleme A.Ş. Değerleme Koordinatörümüz Atila Güleç imar barışı hakkında yazı kaleme aldı...

İnsanlığın, yeryüzündeki ilk varlığından günümüze gelmiş olan en önemli gereksinimlerinden biri barınmadır. Farklı çağlarda farklı barınma çözümleri bulunmuş olmakla birlikte günümüzde insanlar yapıları sadece barınma gereksinimlerini karşılamak için kullanmamaktadır. Özellikle yakın tarihte artan nüfus, şehirleşme gereksinimleri, metropolitan yaşam tarzının insanların birçok gereksinimini karşılaması hemen her sektörde olduğu gibi inşaat sektöründe de hızlı ve tedbirsiz gelişmelere sebep olmuştur.

Yerel yönetimlerin düzenli şehirleşme hamlelerinde yavaş davranması, merkezi yönetimin yerel yönetimlerin taleplerine cevap vermekte gecikmesi düzenli kentleşmede geç kalınmasına sebep olmuştur. Ancak birçok farklı dönemlerde düzensiz yapılaşmanın önüne geçilmeye çalışılmış olsa da nüfus gelişimi ve kentlere göçlerin artması bu konuda da başarılı çalışmaları sınırlandırmıştır. Bu bağlamda kentlere göç ile birlikte barınma gereksiniminin karşılanması için kentsel hamlelerde geç kalınması insanları düzensiz yapılaşmaya yönlendirebilmektedir. Bu yönlendirmelere ek olarak bürokrasi, mimarlık/mühendislik hizmetlerinin yüksek maliyetleri, düzenli kentleşmenin getirdiği şerefiye artışları ve imar mevzuatı çerçevesinde üretilmiş arsaların maliyetleri de düzensiz yapılaşmanın diğer nedenleri arasında yer almaktadır. Yakın dönemin en önemli ve etkin imar düzenlemesi olan 2981 sayılı kanun ve sonrasındaki değişikliklerde mevzuata uygun yapılaşmayı destekleyememiştir.

Bütün bu genel incelemelerden günümüze gelecek olursak 18 Mayıs 2018 tarihli Resmî Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 7143 sayılı kanunun 16. Maddesi ile yapılan düzenleme sonucu Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 6 Haziran 2018 tarihinde Resmî Gazetede yayınlanan tebliğine göre imar mevzuatına aykırılık içeren yapıların kayıt altına alınması hedeflenmiştir. Ancak bu düzenleme bir barışı hedeflemiş olsa da kendi içerisinde bazı sorunlara sebep verecektir. Muhtemel sorunları örneklemek gerekirse imar barışı öncesi yasal mevzuata uygun inşasına başlanmış ve kat irtifakı kurulmuş bir yapıda maliklerden birisiniz ve neler yapacağınızı bilmiyorsunuz. Birde 26.07.2008 tarihi sonrası bir yapı ruhsatınız var ve elektrik-su gibi kamusal hizmetlerde ferdi abonelikler yaptıramıyorsunuz.

Daha önceden mevzuata göre yaptığınız yapınızda ilave katlarınız var ve/veya zamanında yasal kısımlar için kat irtifakı kurmanıza rağmen ilave katlarınız var.

Kat mülkiyeti bulunan bir yapıda kullandığınız ilave alanlar var ve bu alanlar mevzuata uygun olmadığı için yasal olarak hak sahipliğinizi kullanamıyorsunuz.

Birden fazla malikin kullandığı bir binada hak sahibisiniz ancak yeni düzenleme ile maliklerin hangi oranda yapı kayıt belgesi masraflarına katılacağına karar veremiyorsunuz.

İmar barışından faydalanmak istiyorsunuz ancak yapınızın toplam alanı ve aykırılıkları hakkında bilgi sahibi değilsiniz.

Parseliniz üzerinde birden fazla yapınız var ve tamamı mevzuat dışı yapılmış ya da bir kısmı yasal mevzuat çerçevesinde inşa edilmiş peki şimdi ne yapacaksınız!

Toprak tapusu ile aldığınız bir daireniz var ve binanızda farklı büyüklükte daireler var, yapı kayıt belgesi bedeline hangi oranda katılım sağlayacağınızı bilmiyorsunuz.

Daha birçok örneklemesi mümkün olan durumlardan da birisi de sizde çözüm bulmayı bekliyor.

Yapılan düzenleme ile bu belgeyi almak için beyanınız yeterli, ancak beyanınızın hatalı olması durumunda alacağınız ceza kaçınılmaz, üstelik belgen iptali de söz konusu, işte tüm bu sorunların önüne geçmek için profesyonel destek alınması en doğru çözüm olacaktır.

Kimdir peki bu profesyoneller; profesyonellerin başında mimar ve inşaat mühendisleri gelebileceği gibi değerleme uzmanları da bu profesyoneller arasında yer almaktadır. Mevcut yapınızın alan tespiti, yapı kayıt belgesine katılım miktarınızın tespiti, beyana esas alanınızın bulunması, başvuru süreçleri/cins tashihi yapılması/kat mülkiyetine geçilmesi süreçlerinde destek alacağınız en etkin profesyonellerden oluşmaktadır.

Eğer amacınız bir barışsa ve bu barışta en doğru, en kesin ve en etkin sonuca ulaşmak istiyorsanız mutlaka bir destek alınmalıdır. Sınırlı zaman diliminde en iyi sonucu elde etmek, doğruya en kısa ulaşma yolu konunun uzmanlarından destek almaktan geçmektedir.