İmar planının uygulamasına açılacak davanın kapsamı nedir?

İmar planının uygulamasına açılacak davanın kapsamı nedir?

Tapu ve Kadastro Başmüfettişi Hüseyin Koçak'ın Tapu-Kadastro.net'te yayımlanan yazısına göre; imar plan uygulamasına karşı kişi ancak kendi parseli ile ilgili olarak ya da bizzat mağdur edildiğini iddia ettiği konuya karşı dava açabilir. Uygulamanın tümüne dava açma hakkı bulunmamaktadır. Buna bağlı olarak mahkemenin vereceği karar uygulamanın tümüne olmayıp, dava konusu ile sınırlı kalacaktır.

Eğer verilen karar uygulamanın iptaline dair olursa geri dönüşüm işleminin yapılması gerekir. Geri dönüşüm işlemi; dava konusu, başka parselleri etkilemiyor yalnızca dava açılan parsel ya da parseller ile sınırlı kalıyorsa, geri dönüşüm işlemi de yalnızca o parsel ya da parseller için yapılmakla yetinilir. Diğer parsellerle ilgili herhangi bir işlem yapılmaz.

Ancak bu istisnai bir durumdur. Zira; 18 uygulaması yapılırken bilindiği öncelikle uygulamaya tabi parseller hamur işlemine tabi tutulmaktadır. Ve teknik ve hukuki bir zorunluluk olmadığı sürece mümkün olduğunca kadastro parselinin bulunduğu yerden imar parseli verilmeye çalışılmaktadır. Ancak bu her zaman mümkün olmayabilir. Ayrıca, uygulamaya tabi parsellerden gerekli DOP oranı düşüldükten sonra kalan miktar için müstakil imar parseli verilebileceği gibi hisseli parsel de verilebilir. Bunun yanı sıra kadastro parseli için müstakil imar parselleri verilirken aynı zaman da kalan miktarların başka kadastro parsellerinden gelenlerle bir imar parselinde hisselendirilmeleri de mümkündür.

Dolayısıyla, aslında iptal davası, davacının kendi parseline ya da mağduriyetine dair olmasına karşın, davanın gereği yerine getirilirken, dava konusu parsel dışındakiler de etkileneceğinden, geri dönüşüm işlemi yapılırken, yalnızca dava konusu ile sınırlı kalınmayıp, tüm etki sahasındaki taşınmazların geri dönüşüme dahil edilmesi gerekir. Öyle ki, çoğu zaman dava konusunun etki sahası sınırlarını çizebilmek mümkün olmadığından, geri dönüşüm işlemi de tüm uygulamaya dair yapılabilmektedir.

Öneri – 2) Mevcut duruma göre açılacak davayı en aza indirmek amacıyla, uygulamayı yapan idareye düşen görev de bulunmaktadır; Şöyle ki;

Öncelikle uygulamayı yapan belediyelerin, iyi niyetli ve adil bir çalışma yapmaları gerekir. Uygulama sahasında bulunan vatandaşların bazılarına daha iyi yerden imar parseli vermeye çalışırken bazılarına kasıtlı olarak daha kötü yerden parsel verme gayretinde olmamalıdır. Uygulama sırasında, gerekenden fazla DOP kesip, fazladan kesilenlerle belediye adına parsel üretmemelidir. Danıştay tarafından “Bozma” sebebi sayılan konuları dikkate almalıdır.

Ayrıca; belediyeler konumları gereği vatandaşlar ile birebir diyalog kurması mümkün, hatta görevleridir. Uygulamayı yaparken, vatandaşa gerekli izahatı yaparak, hatta uygulamadan memnun görünmeyenlerle yine diyalog yoluyla gönüllerini alma yoluna gitmelidir. Böylece; vatandaşın, fazla araştırma yapmadan dava açmana engel olunmaya çalışılabilir.