İngiliz inşaatçılar Türkiye'de ihale kovalıyor!
Krizde daralan iş hacimlerini artırmak isteyen İngilizlerin dev inşaat şirketleri, Türkiye'de ihale kovalıyor
Global kriz nedeniyle daralan iş hacimlerini artırmak isteyen İngilizlerin dev inşaat şirketleri, Türkiye'yi de hedef ülkeler arasına aldı. İngiliz Ticaret ve Yatırım Departmanı, geçen hafta 20 inşaat şirketini Türkiye'ye getirdi. Şirketler İstanbul ve Ankara'da kamu ihaleleri ile ilgili bilgi aldı, Türk şirketleriyle ikili görüşmeler yaptı.
Tüm dünyanın krizle boğuştuğu zor bir yılı geride bıraktıktan sonra yeni yatırım ve yeni istihdam beklentileri ile girdiğimiz 2010'un ilk yatırım haberleri, İngiliz işadamlarından geldi.
İngiltere Ticaret ve Yatırım Departmanı'nın organizasyonu ile geçen hafta Türkiye'ye gelen 20 İngiliz işadamının İstanbul ve Ankara temasları sonucunda, milyar dolarları bulan projeler için ilk adımlar atıldı. Ağırlıklı olarak inşaat, gayrimenkul ve mimarlık alanında faaliyet gösteren Mott Macdonald, Scott Wilson, Farrells ve Kanyon'u tasarlayan konsorsiyumda yer alan Urbanista gibi dünya çapında inşaat ve gayrimenkul projeleri bulunan uluslararası şirketlerin de yer aldığı heyet, bir hafta boyunca İstanbul ve Ankara'da görüşmelerde bulundu.
Hedeflenen projeler
Katılımcıların hemen hepsi, devletin yap-işlet-devret modeli ile ihaleye çıkardığı otoyol ve metro inşaatları ile ilgileniyor. Hızlı tren için demiryolu ihaleleri, hastane ve savunma alanında özellikle Public Private Partnership (Kamu-özel sektör ortaklığı) modeli ile sunulan fırsatlar da İngilizlerin ilgilendiği bir diğer alan. Katılımcılar arasında geçen yılı yatırımlarını erteleyerek geçiren şirketler, özellikle yeniden yapılanma sürecinde olan Irak'a ve diğer Ortadoğu ülkeler ne girmek için Türk partner aradıklarını belirtiyorlar.
Ekonomist oradaydı
Ekonomist, 25-29 Ocak tarihleri arasında basına kapalı olarak gerçekleşen etkinliğin İstanbul ayağında konu işadamları ile birlikteydi. İngiltere İstanbul Başkonsolosluğunda Türkiye ilgili verilen brifingin ardından İngiliz işadamları, Uluslararası Finans Kurumu (IFC) Türkiye ofisini ziyaret ettiler. Bu ziyaretin ardından konuk işadamları ile İstanbul'un önde gelen inşaat ve gayrimenkul şirket temsilcileri öğlen yemeğinde bir araya geldi. 35 kişinin katıldığı bu iş yemeğinin ardından İngiliz işadamı heyeti, Kartal-Kadıköy metro inşaatını yapan Makyol İnşaat'ı ziyaret ettiler. Daha sonra yine bir dizi temasta bulunmak üzere Ankara'ya otobüsle geçen İngiliz işadamları, burada da İngiltere Büyükelçisi David Reddaway'in ev sahipliğinde düzenlenen bir seminere katıldılar.
Bire bir görüşmeler
Seminerin ardından gerçekleşen work-shop'da 20 Türk şirketi ile birebir görüşmeler gerçekleştiren İngiliz heyetin Ankara temasları arasında Devlet Demir Yolları, Dünya Bankası Türkiye Ofisi, Türkiye Müteahhitler Birliği ziyareti ile Nurol İnşaat ve Gama İnşaat ziyaretleri de bulunuyor. Tüm ziyaretlerin ardından izlenimlerini ve gerçekleştirmeyi planladıkları projelerin detaylarını Ekonomist'e anlatan İngiliz yatırımcıların planlarını birkaç başlık altında topladık.
Metro inşaatları
Başta İstanbul metrosu olmak üzere Türkiye'nin çeşitli yerlerinde sürdürülen metro projeleri ile ilgileniyorlar. Metro inşaatlarına her aşamada katılmaya hazır olduklarını dile getiren İngiliz işadamlarından özellikle bir tanesi, bu konuda oldukça istekli olduklarının altını çiziyor. Dünya çapında önemli projelere imza atan TFP Farrells'ın yeni projeler için müzakere yetkisi bulunan üst düzey yöneticisi John Campbell, son altı ayda üçüncü kez Türkiye'ye geldiğini söylüyor.
İngiliz Ticaret ve Yatırım Departmanı'nın Türkiye ile ilgili hazırladığı bir raporu gördükten sonra ilk ziyaretini gerçekleştirdiğini söyleyen Campbell, "Türkiye'de metro inşaatları ve demiryolları alanında büyük fırsatlar olduğunu gördük. Özellikle İstanbul metrosunun yapımı süren bölümlerinin istasyonlarını yapmak istiyoruz. Bu konuda ciddi bir deneyimimiz var ve çok istekliyiz. Bir dahaki gelişimde daha hızlı sonuç almak için yararı olursa diye Belediye Başkanı ile de görüşmek istiyoruz" diyor.
Yap-işlet-devret otoyolları
Temaslarda en çok ilgi gören proje, İstanbul-İzmir arasını 4 saate düşürmesi planlanan İstanbul-İzmir otoyol projesi idi. Hemen tüm şirket temsilcileri, bu projede yer almak istedikleri yönünde görüş bildirirken, bir yandan da kontak isimlerle temaslarını gerçekleştirdiler. İzmit Körfezi üzerindeki köprüyü gerçekleştirme konusunda işbirliği yapmak isteyen İngiliz şirketleri arasında proje tasarımı ve planlama alanında danışmanlık hizmeti vermek isteyen Mott Macdonald şirketi de bulunuyor.
PPP projeleri
Başta Mott Macdonald olmak üzere katılımcı şirketlerin çoğunun ilgilendiği bir diğer alan da Public Private Part-nership (PPP Kamu-özel sektör-ortaklığı) projeleriydi. Katılımcılar, İngiltere'nin PPP modelini uzun süredir uyguladıklarını ve başarılı olduklarını belirtirken, bu konudaki deneyimlerini Türkiye'de ilk kez denenecek bu modelde kullanabileceklerini dile getirdiler. Katılımcıların en çok ilgilendiği PPP projeleri arasında hastaneler, savunma sanayi projeleri ile enerji projeleri yer alıyor.
Irak'a girecek partner arıyorlar
Katılımcıların Türkiye ilgisi sadece Türkiye'deki iş fırsatları ile sınırlı değil. Katılımcı şirketler, Türkiye'ye komşu ve çevre ülkelerdeki iş fırsatlarını da değerlendirmek istediklerini ancak bu ülkelere giriş konusunda çeşitli sıkıntılar yaşadıklarını dile getiriyorlar. Özellikle Irak'a yeniden yapılanma sürecinde olduğu için girip fırsatları değerlendirmek istediklerini dile getiren İngiliz şirket temsilcilerinin ortak görüşü, Irak'a ve Ortadoğu'ya bu bölgede oldukça deneyimli olan Türk müteahhitlik şirketleri ile birlikte girmek İngiliz heyetin dikkatinin yoğunlaştığı bir diğer alan da çevre dostu binalar. Şirket temsilcileri, bu alanda deneyimlerini aktarmak üzere Türkiye'de çeşitli proje ortaklıklarına sıcak bakıyor.
Türkiye'de ofis açacak
Türkiye'ye gelen İngiliz işadamları arasında 140 ülkede faaliyet gösteren dünyaca ünlü danışmanlık şirketi Mott Macdonald da bulunuyor. 14 bin çalışanı bulunan şirketin Doğu Avrupa Direktörü Wim Verheugt, şirketin yakın zamanda Türkiye'de de bir ofis açacağı bilgisini veriyor.
Bu konuda ilk adımların atıldığını ve hatta Türkiye temsilcisinin bile seçildiğini söyleyen Verheugt, ofis açma sürecine ilişkin şunları anlatıyor:
"Bizim şirketimizin sahibi çalışanları olduğu için yeni bir ülkeye girme kararı çok zor alınıyor. Türkiye'nin yarattığı iş fırsatlarının farkında olan biri olarak yönetim kurulumuz için çok özel bir sunum hazırladım. Türkiye'yi anlattım, hemen ikna oldular. Önümüzdeki iki hafta içinde ofisimizin açılışını duyurabiliriz diye düşünüyorum."
Verheugt, Mott Macdonald'ın Türkiye'de özellikle PPP projeleri ile gayrimenkul, inşaat, enerji ve sağlık alanında hem proje geliştirip uygulama hem de danışmanlık hizmeti vermek üzere faaliyet yürüteceğini de sözlerine ekliyor.
Hülya Güler/Ekonomist