İnşaat malzemelerindeki fiyat artışı kiraları da etkileyecek!
Son zamanlarda inşaat maliyetlerindeki artış konut fiyatlarını da olumsuz bir şekilde etkiliyor. Sektör temsilcileri inşaat malzemelerinde meydana gelen bu artışın kira fiyatlarını da etkileyeceğini dile getirdi.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı rapora göre, İnşaat Maliyet Endeksi Temmuz 2021’de yıllık yüzde 44,76 yükseldi. Sputniknews'te yer alan habere göre; güncel piyasa fiyatları üzerinden kentlere göre inşaat maliyeti hesaplama hizmeti sağlayan insaathesabicom’un verilerine göre, Mart 2020’den bu güne demirde TL bazında yüzde 153 ve dolar bazında yüzde 75, PVC’de TL bazında yüzde 305 ve dolar bazında yüzde 180 artış meydana geldi.
İnşaat malzemelerinin pandemiden itibaren döviz ve TL bazlı fiyat artışı kıskacında olduğunu vurgulayan insaathesabi.com Kurucu Ortağı, İnşaat Yük. Mühendisi ve SPK Lisanslı Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Mikail Karaca, “Hammaddenin yanı sıra, navlun fiyatlarında 1 yılda yüzde 500’ü aşan, ithal ürünlerde de 2018’den bu yana yüzde 300’e varan yükselişler, satış fiyatlarını tetikledi. Talep, kiralık eve kaydı. Arz, talebi karşılayamayınca kiralık evlerin tansiyonu yükseldi. Maliyet artışları durmadığı müddetçe kiralık ev krizi güncelliğini koruyacak” şeklinde konuştu.
Hammadde fiyatları artmaya devam ediyor
Maliyet artışının kentlere ve kullanılan malzeme cinsine göre değiştiğini söyleyen Karaca, hammaddedeki yükselişin kolay kolay durmayacağını dile getirerek şunları söyledi:
“Türkiye genelinde genel inşaat maliyetlerinin son 1 yılda yüzde 40 ile 120 arasında arttığını görüyoruz. Ancak bu oranlar oldukça genel bir yaklaşım sunuyor. Demir örneği üstünden ele alalım: Kasım 2020’de 490 dolar olan demirin ton fiyatı, mayısta yani 6 ay sonra 740 dolara çıktı. Döviz bazında yüzde 50 fiyat artışı yaşandı. Öte yandan kasım ayında 7,80 olan dolar kuru mayısta yüzde 9 artarak 8,50’ye yükseldi. TL bazında fiyat yine yüzde 60 arttı. Böylece aradan 1 yıl geçmeden TL bazında yine yüzde 60 artış oldu.”
'Pandemide yavaşlayan üretim, 2021’de talepleri karşılayamadı'
Navlun fiyatlarında neredeyse 10 kata varan yükselişlerin de hammadde fiyatlarını etkilediğini söyleyen Karaca, “Pandemide birçok sektör üretim yapmadı, tüketicilerin ihtiyaçları birikti. Aşılamanın yaygınlaşmasıyla kısıtlamalar gevşemeye başladı, siparişler çoğaldı. Tüm sektörlerde üretim faaliyetleri aynı anda başlayınca siparişleri taşıyacak konteyner bulmak güçleşti. Ekim 2020’de Çin’den 2 bin dolara gelen bir konteynerin fiyatı, bugüne geldiğimizde 13 bin dolar civarına çıktı. Üstelik fiyatlar artmaya da devam ediyor. İnşaat projelerinde kullanılan ithal ürünler de döviz kuru ve TL bazlı fiyat artışlarından etkileniyor” ifadesinde bulundu.
Dış piyasa Türkiye'yi nasıl etkiliyor?
Uluslararası piyasaların Türkiye’deki inşaat sektörüne etkilerine bakıldığında navlu ile beraber hammadde fiyatlarındaki artışın dikkat çektiğini söyleyen Karaca, öne çıkan hammaddeleri şöyle anlattı:
“Bin metrekarelik bir yapıda yaklaşık 50 ton yani yaklaşık 400 bin TL’lik demir kullanılıyor. Elektrik kablolarının tamamının içinde bakır var ki bakırın fiyatı son 1,5 yılda yüzde 150 arttı. İskeleden çatı kaplamasına, kapıdan pencereye inşaatta pek çok yerde kullanılan alüminyumun fiyatı ise son 1,5 yılda 2,5 kat arttı. İnşaatlarda doğrama ve pimaşlarda kullanılan PVC ise 3 kata yaklaşan oranla fiyatı en çok artan malzemelerden biri oldu.”
İnşaat maliyeti hesabında yüzde 98 doğruluk oranı
Yerli ürünlerin de fiyatının yükseldiğini belirten Karaca, bu durumu şöyle şu şekilde açıkladı:
“Türkiye’de piyasası 50 TL olan bir ürün, Avrupalı bir şirket tarafından 10 Euro’ya yani kabaca 100 TL'ye satılıyorsa, yerel üretici yüzünü daha fazla para kazanacağı yurtdışı satışa çeviriyor. Cumhuriyet tarihinin ihracat rekorunu kırmamız, tam da bu yüzden. Türkiye’den bir müşteri belki ürünü yerli üreticiden alacak ama o ürün artık 100 TL’den pazar buluyor, o yüzden fiyatı da otomatikman artıyor. Diğer yandan pandemiden önce 6 ay vadeli satış yapmayı kabul eden üreticiler artık ödemeyi nakit alıp teslimatı 2-3 ay sonra yapmaya başladı çünkü mal yetiştiremiyor.”
insaathesabicom olarak maliyet artışını illere ve kullanılan malzeme türüne göre hesapladıklarına değinen Karaca, “Global piyasayı, hammadde fiyatlarını, döviz kurlarını, malzemelerin fiyat değişikliklerini 81 il için ayrı ayrı takip ediyoruz. Türkiye’de inşaat maliyet yazılımı olan tek firma olarak yüzde 98 doğruluk oranları elde ediyoruz” dedi.
