İnşaat mühendisi örnekle açıkladı! Bir çok riskli bina neden kentsel dönüşüm ile yenilenemiyor?

İnşaat Mühendisi Atakan Bakılan resmi sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda bir çok riskli binanın neden kentsel dönüşüm ile yenilenemediğini örneklerle açıkladı. 

2023 yılının Şubat ayında Hatay ve Kahramanmaraş merkezli olarak yaşanan ve asrın felaketi şeklinde nitelendirilen depremlerden sonra yaralar da sarılmaya devam ederken pek çok uzman, İstanbul ve diğer şehirlerde meydana gelebilecek depremler için kentsel dönüşüm faaliyetlerinin hızlandırılması konusunda sık sık uyarılar yapıyor. Peki Türkiye’de bir çok riskli bina neden kentsel dönüşüm ile yenilenemiyor?

Kentsel dönüşüm son günlerin en çok konuşulan konuları arasında yer alırken, İnşaat Mühendisi, Eskişehir Ticaret Odası Meclis Üyesi ve TOBB Eskişehir Genç Girişimciler Kurulu İcra Komitesi Üyesi Atakan Bakılan resmi X hesabı https://x.com/atakanbakilan üzerinden çok önemli bir paylaşım yaptı. 

İnşaat Mühendisi, Atakan Bakılan yaptığı paylaşımda bir çok riskli binanın neden kentsel dönüşüm ile yenilenemediğini örneklerle açıkladı. 


İnşaat Mühendisi Atakan Bakılan'ın konu ile ilgili  paylaşımı şu şekilde:

Bir çok riskli bina neden kentsel dönüşüm ile yenilenemiyor? Örnek bir yapıdan inceleyelim

Görseldeki 8 katlı bina yaklaşık 140m2’lik 2 dükkan ve 120’şer m2 14 adet daireden oluşuyor. Şu anki imar durumunda kat sayısı mevcut yapı ile aynı olmakla beraber ön kısmında 5 metre çekme yapması gerekiyor. Bu da yapının oturum alanını yaklaşık 60m2 küçültüyor. Mevcutta toplam 280m2 dükkan ve 1680m2 daire olan bina yeniden yapıldığında 220m2 dükkan ve 1260m2 daireden oluşacak. Yani dükkanlar 140 m2’den 110 m2’e, daireler ise 120m2’den 90m2’e düşecek. Şimdi maliklerin bir müteahhit ile anlaştığı durumu hesaplayalım

İmar durumunda kat sayısı aynı olduğu için yeniden yapılacak olan yapıda müteahhite kalacak herhangi bir bağımsız bölüm olmayacak. Bu durumda maliklerin yeni yapılacak olan yapının tüm maliyetini üstlenmesi gerekecek. Basit bir hesapla, yeni yapının toplam 1800m2 inşaat alanı olacak. 4-A sınıfı bu yapının müteahhit karı ile birlikte m2 maliyetinin yaklaşık 25.000₺ olduğunu kabul edersek toplam maliyet 45 Milyon₺ civarı olacaktır. Dükkanların arsa payının 3 daireye denk olduğunu varsayarsak, her daire sahibinin 2.25 Milyon₺, dükkan sahiplerinin ise 6.75 Milyon₺ödemesi yapması gerekecek. 120m2 dairenin yerine 90m2, 140m2 dükkanın yerine ise 110m2 dükkan sahibi olacaklar. Haliyle de vatandaş “Hem ciddi bir ödeme yapacağım hem de evim, dükkanım küçülecek” deyip kentsel dönüşüme yanaşmıyor. 

Bu örnekte oturum alanı küçüldüğü için yeni yapıdaki daire ve dükkan alanları da küçülüyor fakat oturum alanı küçülmese de müteahhitin maliyet+karını alabileceği kadar imar artışı olmadığı sürece maliklerin eksik kalan maliyeti üstlenmeden yapılarını yeniletme şansları yok. Riskli yapılarda maddi olarak bunu karşılayabilecek malikler olsa da çoğunluğu karşılayamıyor. Sonuç olarak da dönüşüm yapılamıyor ve riskli yapıda oturmaya devam ediyorlar.

Peki vatandaşlar bu konu ile ilgili ne düşünüyor? İşte Atakan Bakılan’ın paylaşımına gelen yorumlar: