İnşaat sektörü 2017'de ekonomik büyümenin lokomotifi oldu!

2017 yılı, Türkiye ekonomisinin, 2016 yılındaki olumsuzlukların etkisinden kurtulduğu bir yıl oldu. 2016’da yaşanan darbe girişimi, İngiltere’nin AB’den ayrılmasıyla sonuçlanan Brexit kararı, ABD seçimlerinin Donald Trump lehine sonuçlanması ve Ortadoğu’da yaşanan olayların etkisiyle büyüme oranı yüzde 2,9’da kalmıştı.

TOKİ Haber Dergisi'nde yer alan habere göre; 2017’de ise toparlanma önce ilk çeyrekte yüzde 5,2, ardından ikinci çeyrekte yüzde 5,1 büyüme oranıyla kendini gösterdi. Üçüncü çeyrekte ise büyüme oranının 11,1’e çıkması, moralleri daha da yükseltti. Temmuz, Ağustos, Eylül aylarını kapsayan üçüncü çeyrek büyüme oranı, ekonomistlerin yüzde 10 olan beklentisinin üzerine çıkarken, bu oran, son 6 yılın en güçlü büyüme performansı oldu. Böylelikle 2017 yılının üçüncü çeyreğinde üretim yöntemiyle gayrisafi yurtiçi hasıla rakamı 827 milyar 230 milyon TL oldu.

İş dünyası, çift haneli büyüme oranını, ekonominin bütün aktörleri adına, önümüzdeki döneme yönelik motive edici bir gelişme olarak değerlendirirken ekonomistler, yılın tümü için büyüme beklentisini yüzde 6,5-7,5 seviyelerinde görüyor. Diğer yandan üçüncü çeyreğe damgasını vuran büyümenin dinamikleri de pozitif bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Uzun süredir iç talep ve tüketim ağırlıklı büyüyen ekonomiye bu dönemde net ihracat ve yatırım kalemlerinin de olumlu katkı sağlaması ve sanayi üretiminin yükselmesi, yine olumlu olarak yorumlanıyor. Göstergeler, 2018’e ilişkin iyimser beklentileri güçlendiriyor. Uzmanlar, 2018’de ekonomik büyümenin en az yüzde 5 olacağını, küresel ölçekte barış ortamının sağlanması halinde bu rakamın daha da yükseleceğini dile getiriyor.

EN YÜKSEK ORANDA BÜYÜYEN ÜLKE TÜRKİYE

Türkiye, yüzde 11,1’lik büyüme performansıyla G20 ülkelerini ve tüm dünya ülkelerini geride bırakarak, üçüncü çeyrekte en hızlı büyüyen ekonomi oldu. Türkiye’yi 6,8 ile Çin, 6,2 ile Malezya, 6,1 ile Hindistan ekonomileri takip ederken, Hollanda yüzde 3, Almanya 2,8, Euro Bölgesi 2,5, ABD 2,3, Rusya yüzde 1,8 büyüdü.

BÜYÜMENİN LOKOMOTİFİ YİNE İNŞAAT

İnşaat sektörü, üçüncü çeyrekte yüzde 18,7 büyüme oranıyla yine ekonomik büyümenin lokomotifi oldu. 2017 üçüncü çeyrek sonu itibariyle toplam GSYH büyümesi yüzde 7,4, inşaat sektörü büyümesi yüzde 10,2 olarak çekleşti. Son açıklanan verilere göre inşaat yatırımları 2017 yılının ilk çeyreğinde yüzde 13,3, ikinci çeyreğinde yüzde 22,5, üçüncü çeyrekte yüze artış gösterdi.

Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve bağlantı yolları, Avrasya Tüneli, 3. Havalimanı Çanakkale Köprüsü gibi büyük altyapı projelerinin yanı sıra büyük t ne projeleri ve başta kentsel dönüşüm olmak üzere konut yatırımları, i sektörünü yüzde 19’a yaklaşan büyüme rakamına taşıdı.

Konutta uzun vadelerle düzenlenen kampanyalar, teşvik ile gelen faiz indirimi iç talebin canlanmasında çok etkili oldu. Özellikle Eylül ayında konut satışlarında bu kampanyaların pozitif etkisi hissedildi. 2016 yılını yon 341 bin konut satış rekoruyla kapatan konut sektörünün 2017 bek yılı 1 milyon 400 binle kapatmak. Tüm bu veriler ışığında 2018’e umutla giren inşaat sektöründe büyümenin devam etmesi bekleniyor.

TMB BAŞKANI MİTHAT YENİGÜN: İNŞAAT, EKONOMİNİN ÜZERİNDE BÜYÜMEYİ SÜRDÜRECEK

İnşaat sektörünü desteklemeye yönelik uygulamalara devam edilmesinin önemini vurgulayan Mithat Yenigün’e göre, sektördeki büyüme, genel ekonomik performansın üzerinde seyredecek.

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Mithat Yenigün, 2017 yılının üçüncü çeyrek sonu itibariyle toplam GSYH büyümesinin yüzde 7,4, inşaat sektörü büyümesinin de yüzde 10,2 olduğuna dikkat çekti.

Sektörünson dönemde kaydettiği büyümede özel sektör yatırımlarının yanı sıra büyük ölçekli altyapı projelerinin de etkili olduğunu kaydeden Yenigün, "Osmangazi Köprüsü, Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve bağlantı yollan, Avrasya Tüneli, 3. Havalimanı, Çanakkale Köprüsü gibi önemli projelerin tümü; ayrıca birçok ilde açılışı yapılmaya başlanan entegre sağlık yerleşkeleri ve hastane projeleri, kamu-özel ortaklığı modeli ile Türkiye Müteahhitler Birliği üyeleri tarafından hayata geçirilmektedir” dedi.

SEKTÖRDE ÜRETİMİN YARIDAN FAZLASI KONUT

Yenigün, Türkiye’de toplam inşaat sektörü üretiminin yarısından fazlasının konuttan oluştuğunu belirterek, bina inşaatı ve konut alt segmentinin, inşaat faaliyetlerindeki payının artmaya devam ettiğine işaret etti. Mevcut konjonktür, gayrimenkul stoku ve ekonomik beklentiler ışığında sektörü destekleyici uygulamalara devam edilmesinin önemine değinen Yenigün, 2018’e ilişkin şunları söyledi:

“Sektöre ilişkin yatırım fırsatları ve finansman riskleri birlikte değerlendirildiğinde, inşaat sektöründeki büyümenin önümüzdeki dönemde genel ekonomik performansın üzerinde seyretmeyi sürdürmesi beklenmektedir. Önümüzdeki dönemde de kamu yatırımları ile kentsel dönüşüm sürecinin inşaat sektöründe büyüme ivmesini desteklemeye devam edeceği öngörülmektedir. Diğer yandan, yüksek finansman gereksinimi bulunan altyapı projelerinin seyri açısından piyasa koşulları önem taşımakta; küresel likidite koşullarında önümüzdeki dönem için öngörülen daralmalar, jeopolitik risklerde artış eğilimi, döviz kurlarının yüksek seyri ve faiz tarafındaki gelişmeler inşaat yatırımları üzerindeki risk unsurlarını arttırmaktadır.”

YURTDIŞINDA 11,6 MİLYAR DOLAR DEĞERİNDE PROJE YAPILDI

Müteahhitlerin yurtdışındaki faaliyetlerine dair açıklamalarda da bulunan Mithat Yenigün, Ekonomi Bakanlığı verilerine göre, 2017yılının ilkli ayında yurtdışında 11,6 milyar dolar değerinde 175 yeni proje üstlenildiğini belirtti. 2017 projelerinin ülkelere göre dağılımında ilk 5 ülke Tanzanya (yüzde 21,9), Rusya (yüzde 13,3), Suudi Arabistan (yüzde 11,1), Irak (yüzde 8,2) ve Cezayir (yüzde 6,5) oldu.

Böylelikle Türk müteahhitlik firmalarınca 1972’den 2017 Kasım sonuna kadar 119 ülkede üstlenilen 9.173 projenin toplam bedeli 350,9 milyar dolara ulaştı. Yenigün, enerji fiyatlarındaki belirgin artışın, Türk müteahhitlik hizmet referanslarının güçlü olduğu Suudi Arabistan, Cezayir, Türkmenistan gibi pazarlarda yatırım ortamına ve finansman koşullarına olumlu yansıyabileceğini de aktardı. Rusya ile ilişkilerde kademeli normalleşme ile Sahraaltı Afrika’nın başta olduğu potansiyel pazarlardaki fırsatlara da değinen Yenigün, “Önümüzdeki dönemin, yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinin gelişimi açısından son 10 yıllık dönemde kazanılmış ivmenin maalesef kaybedildiği bir dönem olan 2016-2017 döneminden daha olumlu olacağı umulmaktadır” diye konuştu.

GYODER BAŞKANI FEYZULLAH YETGİN: “AKILLI KENTSEL DÖNÜŞÜM VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK”

Kentsel dönüşüm sürecine değinerek, orta ve orta alt gelir gru bunda konut ihtiyacının sürdüğünün altını çizen Yetgin, “Bun; karşın orta üst ve lüks segmente talebin, orta alt segmenti göre biraz yavaşladığını görüyoruz. Yatırım amacıyla hareke eden gerçek ve tüzel kişilerin (yerli-yabancı), markalı, beli standartların üstündeki lüks konut taleplerinin de bu seğmen ti canlı tutmaya devam edeceğini düşünüyorum” dedi.

Kentsel dönüşüm sürecinin ve bu kapsamda hayata geçirilen düzenlemelerin de sektöre olumlu yansıyacağının altını çizen Yetgin, sürecin kapsamlı bir reform ile planlanmasını önererek şunları söyledi:

“Dönüşüm sürecini ‘Akıllı Kentler’ ve ‘Sürdürülebilirlik’ bağlamında; ‘Akıllı Kentsel Dönüşüm ve sürdürülebilirlik’ şeklinde kurgula malı ve hayata geçirmeliyiz. Başta büyükşehirlerimiz olmak üzer; kentsel dönüşüm sürecini kapsamlı bir imar reformu ile planla malıyız. Şehirlerimizin geleceğini talep ve ihtiyaçlara göre planlayıp geliştirmeli, değiştirmeli ve dönüştü rimeliyiz.”

KONUTDER YÖNETİM KURULU BAŞKANI ALTAN ELMAS: TEŞVİK VE KAMPANYALARI HAYATA GEÇİRMELİYİZ

2017’de sektöre verilen destek ile konut satışlarının arttığını dile getiren Altan Elmas, sektörün 2018 büyüme beklentisinin yüzde 6-6,5 olduğunu açıkladı.

KONUTDER Yönetim Kurulu Başkanı Altan Elmas, 2017’de yapılan harç ve KDV indirimiyle konut satışlarının arttığını belirterek, yabancı yatırımcıya dönük KDV istisnası ve vatandaşlık teşviklerinin satışları olumlu etkilediğini söyledi. Elmas, 2017 yıl sonu rakamlarında yüzde 6-6,5 arası büyüme beklediklerini açıkladı.

Altan Elmas şu bilgileri verdi: “TÜİK yapı ruhsatları istatistiklerine göre, 2017 yılının ilk dokuz ayında bir önceki yıla kıyasla, bina sayısında yüzde 32, daire sayısında ise yüzde 57 oranında artış gerçekleşti. Yeni imar yönetmeliğinin yürürlüğe girmesi de sektörü harekete geçirerek son 5 yılın rekoru kırıldı.”

2017 yılında alınan yapı ruhsatlarında önemli artış olduğunu söyleyen Elmas, 2018 yılına dair beklentilerinin de olumlu yönde olduğunu, yatırımların hız kesmeden süreceğini söyledi.

“2018 YILINDA FAİZLERİN DÜŞMESİNİ ÜMİT EDİYORUZ”

Altan Elmas, 2018 beklentileri içinde öncelikle faizlere dikkat çekti. Elmas, “2018 yılında faizlerin düşmesini ümit ediyoruz. Konut kredilerinin psikolojik sınır olan yüzde 1 ve altında olması gerektiği düşüncesinde ısrar ediyoruz. 2017 yılında olduğu gibi teşvik ve kampanyaları süratle hayata geçirmeliyiz. Bu sayede konut satışları daha da artacaktır” dedi. Demir ve çimento fiyatları dâhil olmak üzere yükselen girdi maliyetlerine de işaret eden Altan, son bir yılda inşaat maliyet artışları yüzde 22’yi bulurken konut fiyat artışının yüzde 10 mertebesinde kaldığını kaydetti.

“Sektör bu maliyet artışlarını fiyatlarına yansıtmakta zorlanabilir; üreteci ve tedarikçiler aşırı fiyat artışlarından kaçınmalıdır” diyen Elmas, 2018’de sektörü bekleyen iki önemli gündem maddesi olan Gayrimenkul Sertifikaları ile Eximbank kredilerine değindi.

Gayrimenkul sertifikalarının daha etkin kullanılabilmesi için SPK’ya KONUTDER olarak sundukları teklifin büyük ölçüde kabul edildiğini ve dernek üyelerinin sertifika ihracına başlayacağını belirten Altan, şöyle devam etti: “2018’de yabancıya satıştaki yükselişin artarak devam etmesi için proje geliştiricilerin Eximbank imkânlarından da yararlanması gerektiğini düşünüyoruz. Yabancılara ve gurbetçilere döviz karşılığında KDV istisnası kapsamındaki konut ve işyeri satışlarının yapılacak bir düzenleme ile ‘Diğer Döviz Kazandırıcı Faaliyet’ olarak kabul edilmesi ve döviz girdisi sağlayan inşaat sektörünün Eximbank kredilerinden yararlanmasının yolunun açılması yönünde girişimlerimizi sürdürüyoruz. Bu gerçekleşirse, artan satışlarla birlikte 10 milyar dolarlık bir hedefi tutturacağımızı düşünüyoruz.”

TÜRKİYE İMSAD YÖNETİM KURULU BAŞKANI FERDİ ERDOĞAN: İNŞAAT SEKTÖRÜ BU YIL YÜZDE 5 BÜYÜYECEK

Ferdi Erdoğan, inşaat sektörünün 2017 sonunda yüzde 6,5, 2018’de ise yüzde 4-5 büyüyeceği öngörüsünde bulundu.

Türkiye İMSAD Yönetim Kurulu^Başkanı Ferdi Erdoğan, inşaat sektöründeki büyümenin 2018 yılında da devam edeceğini kaydetti, inşaat sektörü büyüme beklentisi için 2017 yılında yüzde 6,5, 2018’de yüzde 4-5 aralığını dile getiren Ferdi Erdoğan, genel ekonomik büyümenin 2017 sonu yüzde 6-7 oranında, 2018’de yüzde 3-4 olacağını beklediklerini belirtti. Erdoğan, TÜFE’nin ise 2017 sonunda yüzde 10-11, 2018’de yüzde 9-10 aralığında gerçekleşeceği öngörüsünde bulundu.

Ferdi Erdoğan’ın 2018 değerlendirmesinde altını özellikle çizdiği bir konu, İstanbul’un gayrimenkul yatırımına yabancı yatırımcının ilgisine dair bir sıralama oldu. Erdoğan, “İstanbul’un daha birkaç yıl önce Avrupa’nın önemli metropolleri arasında, gayrimenkul yatırımı konusunda ilk sırada yer alırken, 2018 için sıralamanın en sonunda olacağı öngörüsünün hızlı bir şekilde düzeltilmesi ve yabancı yatırımcının ilgisinin tekrar artırılması öncelik kazanmalıdır” dedi.

“İNŞAAT MALZEMELERİ İHRACATIN ÜÇTE BİRİNİ KARŞILIYOR”

Ferdi Erdoğan, inşaat malzemeleri sanayisinin, Türkiye’nin en güçlü sanayi kollarından biri olduğunu hatırlattı. TÜİK verilerine göre, 2016 yılında 857 milyar dolar Milli Gelir içinde, inşaat malzemeleri sanayisinin payının 106,6 milyar dolar olduğunu aktaran Erdoğan, ihracatın da üçte birini gerçekleştirdiklerini kaydetti.

2016 verileriyle, Türkiye’nin ihracatı 142 milyar dolar, miktar olarak da 104 milyon ton. Bu ihracatın 30 milyon tonunun inşaat malzemelerine ait olduğunu vurgulayan Erdoğan, “inşaat sektörü büyüdükçe beraberinde ekonomiyi de büyütecektir. inşaat malzemesi sanayicileri olarak, sektörümüzden umutluyuz ve yakın vadede sektörün büyümeye devam edeceğine inanıyoruz” diye konuştu.

“İNŞAAT MALZEMESİ SANAYİ ÜRETİMİ EYLÜL’DE YÜZDE 13,8 ARTTI”

Ferdi Erdoğan, inşaat malzemesi sektöründeki olumlu gelişmelerin, sanayi üretimine yansıdığını açıklayan veriler paylaştı. Türkiye İMSAD Kasım Ayı Sektör Raporu sonuçlarına göre, 2017 yılı Eylül ayında inşaat malzemesi ortalama sanayi üretimi, 2016 yılı Eylül ayına göre yüzde 13,8 arttı. Eylül ayındaki üretim artışı ile birlikte Ocak-Eylül dönemi üretimi de geçen yılın yüzde 4,8 üzerinde gerçekleşti. Ocak-Eylül döneminde 26 alt sektörden 21’inde üretim geçen yıla göre artarken, sadece 5 alt sektörde geriledi. Ferdi Erdoğan, üretim artışında mevsimsellik ve baz etkisinden çok, sektörün kendi iç dinamiklerinin belirleyici olduğunu ifade etti.

EMLAK KONUT GYO GENEL MÜDÜRÜ MURAT KURUM: 2017’DE 13 MİLYAR TL HASILAT RAKAMINA ULAŞTIK

Emlak Konut GYO Genel Müdürü Murat Kurum, 2017 yılının ilk döneminde 2016’daki darbe girişiminin sosyal ve ekonomik çerçevede etkilerinin atlatıldığı bir sürecin yaşandığını, tüm sektörlerde yakalanan toparlanmanın yılın ilerleyen dönemlerinde sürdüğünü söyledi.

Kurum, “Şirketimiz 2017 yılı içerisinde çeşitli büyük ölçekli projelerini tamamladı. Hâlihazırda devam eden çoğunluğu gelir paylaşım modeli ile yürütülen 57 projemiz bulunmakta. Şirketimizin yılsonu itibariyle hedeflerine ulaşabilmesi adına elimizden gelen gayreti gösteriyoruz” dedi.

Murat Kurum, 2017’nin verimli geçen bir yıl olduğunu belirterek, Emlak Konut GYO’nun 9 adet gelir paylaşım ihalesini tamamlayarak 13 milyar TL hasılat rakamına ulaştığını açıkladı.

Kurum, “Hedeflediğimiz ve hak ettiğimiz büyüme değerlerine ulaşılmış olması da bunun bir işareti olarak karşımıza çıkmaktadır. Emlak Konut olarak özellikle “Güçlü Türkiye için Birlik Vakti” kampanyasıyla geliştirdiğimiz satış modelleriyle gayrimenkul sektörünün pozitif ivmesini sürdürmesine destek olduk” dedi.

2017’de gerçekleşen ilk ve ikincil el konut satışlarının, 2016 rakamlarının üzerinde olmasının TÜİK verilerinde görüldüğünü söyleyen Kurum, 3. çeyrekte sağlanan yüzde 11,1 büyüme rakamının dünya ülkelerinde açıklanan 3.çeyrek değerleri arasında en yüksek seviye olduğunu vurguladı.

2018, YABANCIYA KONUT SATIŞLARI AÇISINDAN ÖNEMLİ BİR YIL OLACAK

Murat Kurum, sektörün 2018 öngörülerini değerlendirirken, özellikle İstanbul’da büyük ölçekli kentsel dönüşüm projelerinin geliştirilmesinin beklendiğini açıkladı. Faiz oranlarına da değinen Kurum, yüksek olan kredi faiz oranlarının makul seviyelere getirilmesinin, sektördeki istikrarın sürdürülmesi adına önemli bir gelişme olacağını vurguladı.

Kurum, “Ülkemizde artan güven ortamı ile konut ediniminde yabancılara sağlanan teşvikler sayesinde 2018’in yabancıya konut satışları açısından önemli biryıl olacağına inanıyoruz. Gelişmiş ülkelerde mortgage kredileri bizdekinin aksine çok düşük faiz oranlarıyla veriliyor. Ülkemizde ise mortgage ile ticari kredinin arasında çok fark yok. Devletimiz ile sürecin iyileştirilmesine dair görüşmeler yapıyoruz. Farklı finansal enstrümanlar geliştirmek ve alternatif modeller geliştirme adına faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Bugün nasıl ki Türkiye için gayrimenkul sektörü öncü sektörlerdense gelecek yıllarda da lokomotif sektör olmayı sürdürecektir.”