`İnşaat sektörünün ekonomiye katkısı sanıldığı kadar büyük değil'

Ekonomiyi sanayi sürüklüyor

Türk ekonomisinin motoru sanayi oldu. Tabii ki, tarımın ve inşaatın önemi küçümsenemez. Ama bundan sonra sanayi büyümez ise, "İş de olmaz, aş da olmaz" hale geldik. O nedenle sanayinin gelişmesi için ne gerekiyorsa yapmaya mecburuz.

Ekonomide değişik faaliyet kollarının (sektörlerin) ağırlığı farklıdır. Yılın ilk 3 aylık dönemindeki toplam üretimde, tarım üretiminin payı yüzde 3.9 oranındadır. Ağırlığın düşük olmasının nedeni, yılın ilk 3 ayının tarımsal üretimin en düşük olduğu aylar olmasıdır.

Tarımın ağırlığı küçük olunca, tarım üretiminin artması veya gerilemesi, ekonominin büyümesini büyük ölçüde etkileyemiyor.

Örneğin, geçen yıl ilk 3 ayda tarım üretimi yüzde 6.9 gerilemesine rağmen, ekonomi yüzde 7.6 büyümüştü. Bu yıl tarımsal üretim ilk 3 ayda yüzde 3.9 artış gösterdiği halde ekonominin genel büyümesi yüzde 6.6 oldu.

Sanayinin ağırlığı büyük

İnşaat sektörünün durumu da tarımınkine benzer. Kamuoyunda inşaat sektörünün ekonominin dinamiği olduğu, çok sektörü harekete geçirdiği konusunda yaygın bir inanış vardır. Bir ölçüde doğrudur. Ama inşaat sektörünün toplam ekonomi içindeki ağırlığı sanıldığından daha küçüktür: Yüzde 6.3 oranındadır. Bu nedenle, inşaatın hızlanması veya yavaşlaması tek başına büyüme hızını belirleyemez.

Her bir sektörün büyüme hızını nasıl etkilediğini hesaplamak için, her bir sektörün, ekonomideki ağırlığı ile büyüme oranı çarpılır.

Örneğin, yılın ilk 3 ayında inşaatın ekonomideki ağırlığı yüzde 6.3, ilk 3 aydaki büyüme oranı yüzde 2.8'dir. Bu iki oran birbirine çarpıldığında inşaat kesiminin yüzde 6.6 olan genel büyümedeki katkı payının (yuvarlatılmış olarak) 0.2 puan olduğu ortaya çıkar. (Geçen yıl ilk 3 ayda yüzde 8.8 büyüyen inşaatın yüzde 7.6'lık genel büyümeye katkısı 0.6 idi.)
Yılın ilk 3 ayında tarımın büyümeye katkısının 0.2 puan olduğu görülür.

Sanayi büyüyünce büyüyoruz

İyi de yılın ilk 3 ayında ekonomi nasıl yüzde 6.6 oranında büyüdü? Cevap: Sanayi sayesinde. Çünkü: (1) Sanayi üretiminin toplam ekonomideki ağırlığı yüzde 25.8 oranında. (2) Sanayi büyüyünce ticareti, ulaştırmayı, finans kesimini peşinden sürüklüyor.

Sanayinin yılın ilk 3 ayında yüzde 7.0 büyümesi genel büyümeye oranına 1.8 puan katkı sağladı. Sanayi büyüyünce, ticaret yüzde 9.9 büyüdü. Ticaretin genel ekonomideki ağırlığı yüzde 14.1 oranında. Ticaret büyüyünce, ulaştırma ve haberleşme yüzde 7.7 büyüdü. Ulaştırma ve haberleşmenin ekonomideki ağırlığı 15.4 oranında. Bütün bunların etkisinde mali kesim yüzde 8.9 büyüdü. Bu kesimin ekonomideki ağırlığı yüzde 10.3 oranında.

Sonuç olarak, ekonominin genel büyümesine, ticaret 1.4 puan, ulaştırma 1.2 puan, mali kesim 0.9 puan katkı sağladığı içindir ki yüzde 6.6 büyüme gerçekleşebildi.



Güngör URAS / Milliyet