İstanbul’da 7.5 büyüklüğündeki depremin olası bilançosu!

Milliyet Gazetesi yazarı Güneri Civaoğlu bugünkü yazısında İstanbul depremini kaleme aldı. İşte Civaoğlu'nun o yazısı...

İzmir depremi bizi 7 büyüklüğünde sarstı.

“İstanbul’da beklenen 7-7.5 büyüklüğünde depremi hatırlattı...”

Önce bir kez daha  İzmir  depreminde hayatını kaybedenleri rahmet, yakınlarına başsağlığı, yaralılara şifa dileklerimi tekrarlıyayım.

Yıkıntılar arasında mucizeler gerçekleştiren kurtarma ekiplerine de yürekten teşekkürler.

...................

İstanbul’da 7.5 büyüklüğündeki depremin olası bilançosuna dönelim.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile Boğaziçi Üniversitesi bir deprem tahmin protokolü imzaladı.

305 sayfalık bu rapor çok değerli bir çalışma.

Önce...

İyi tarafıyla başlayalım.

7.5 büyüklüğündeki depremde İstanbul’daki 1 milyon 166 bin 330 binanın yarısından hayli fazlası hasar görmeyecek.

Daha net ifadeyle, yüzde 57.5’i...

Binaların yüzde 25.9 ise hafif hasarla kurtulacak.

Yüzde 12.6’sı orta hasar görecek.

Yüzde 2.9’u da ağır.

Yüzde 1.2’sinin çok ağır hasar görmesi öngörülüyor.

Toplamı 195 bin.

Ağır ve çok ağır hasara uğrayacak bu binalardan 14 bini “içindekiler için mezar olma riski taşıyor.”

Ortalama 14 bin civarında can kaybı tahmin ediliyor.

Deprem gündüz olursa nispeten daha az, gece olursa daha fazla can kaybı veya ağır yaralı hesapları yapılmış.

Bu rakamların 1 buçuk katına kadar çıkması da mümkün.

Tarihi yarımadadan başlayarak Tekirdağ’a doğru uzanan 10 km derinlikte kuşak çok hassas...

DEPREM SONRASI

Depremin büyüklüğünden, şiddetle hissedilecek kuşaktan, hasar oranlarından, yaşamını yitirecek ya da yaralı kurtulacak İstanbullulardan söz ettik.

Ya sonra?

700 bin hanelik barınma ihtiyacı kendini dayatacak.

2 milyon dolaylarında İstanbullu günlerini sokakta geçirmeye aday.

25 milyon ton ağırlığında da enkaz oluşması öngörülmekte.

25 ton kapasiteli kamyonların hizmete konulacağı düşünülürse “1 milyon hafriyat” seferi gerekecek.

Aylarca hatta yıllarca enkaz kaldırımı sürecek.

İstanbul Türkiye ekonomisinin yüzde 31’ini temsil ediyor.

İstanbul’da ekonominin yarı yarıya gücünü yitirmesi bile çok dramatik sorun üretir.

200 milyar liralık bir kayıptan söz ediliyor ama galiba bu da çok iyimser bir tahmin.

Tek ve çift şeritli yolların yüzde 30’una kadar “kullanıma kapanma” riski öngörülmekte.

Atık su şebekesinde 1045, içme suyu şebekesinde 463, doğal gaz şebekesinde 355 noktada acil onarım gerekecek.

Yani...

Ciddi elektrik, doğal gaz, su sorunları yaşanabilecek.

Etkilenme/zarar görme coğrafyası ise Tekirdağ, Kocaeli ve Yalova’ya kadar uzanıyor.

Oradaki hasar tahminleri verdiğim rakamlara dâhil değil.

....................

1999 büyük depreminden sonraki 3-5 yıl içinde her şey unutuldu.

Kentsel dönüşüm ise asıl tehlikeli yerlerde değil sağlayacağı rant bakımından çok daha cazip olan Bağdat Caddesi civarına yoğunlaştı!

Prof. Dr. Naci Görür’le yazıyı noktalayayım...

“Biz depremden aldığımız dersle, hızlı davranıp hasarı azaltacak çalışmalar yapmayı bıraktık. Yaptıklarımızı da yavaş yavaş bozduk.

Eski kaotik düzene döndük.

Sorun sadece yönetimlerde değil.

Bir kenti depreme hazırlamada en önemli güç yönetimlerdir, ama halkımızda da aynı umursamazlık var.”