İzmir'in 5 bölgesinde kentsel dönüşüm başlıyor!
İzmir'in 5 ayrı bölgesinde kentsel dönüşüm projesine başlayacaklarını söyleyen İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ''Ege Mahallesi’ndeki Roman vatandaşların kentsel dönüşümü için projeyi hazırladık, tapularının mutabakatını aldık'' diye konuştu.
31 Mart seçimlerinden beri en çok konuşulan belediye başkanlarından biri olan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer… Her açıklamasıyla, söylediği her söylemde gündemde oluyor. 16 ayı geride bırakan Soyer bu sürede İzmir için ne yaptı? Habertürk Gazetesi köşe yazarı olan Esra Boğazlıyan, Tunç Soyer’le bir araya geldi ve merak edilen sorulara yanıt verdi..
1- İstanbul’a hoşgeldiniz… Gündem yoğun ama tabii öncelikle pandemi… Covid salgınında İzmir’deki son durum ne?
İzmir aslında başarılı bir sınav verdi pandemide. En çok vaka olan 2. Kenttik, sonra yavaş yavaş gerilettik bunu. İlk 10’un içinden çıktık. Hem İzmirliler hassasiyet gösterdi hem de biz büyükşehir belediyesi olarak. Örneğin 6 milyon 750 bin maske dağıttık. Maskematiklerle dağıttık. Ortamların dezenfeksiyonu, maske kullanımının yaygınlaşması. Fakat belki de insanlar yoruldu. Yazın gelmesiyle birlikte birden rehavete dönüştü. Şimdi 2. bir dalga büyük endişe yaratıyor. Tabi ekonomik tahribat da önemli. 2. bir dalganın yaratacağı tahribat daha da kötü olur. Hastanelerde bir patlama, yoğunluk yok. Ama kaygı verici bir gidişat. Her yer cıvıl cıvıl.
2- Olası bir 2. dalga için yol haritanız ne?
Turuncu çember adlı bir uygulamamız var. Bir hijyen kurulu oluşturduk. Kriterleri yerine getiren işletmelere veriyoruz. Bu sağlık kurallarına uygun işletmeler olduğunu kanıtlıyor. Pandemi sonrasında, yeni normalleşmede öne çıkan şey sağlık kriterlerine uygunluk, güvenilirlik.
3- Peki İzmir’in ekonomisi nasıl etkilendi?
Çok olumsuz etkilendi. Turizm ve tarım temelli. Ürünlerin hasadı yapılamadı. Bu krizi fırsata nasıl çeviririz diye baktık. Örneğin dayanışmayı güçlendirebiliriz diye düşündük. Gurur duyduğum bir dayanışma tablosu çıktı ortaya. Askıda su faturasından yardım paketleri dağıtımına kadar müthiş bir dayanışma çıktı ortaya.
4- İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı seçileli 15-16 ay oldu. İzmir sizden önce neredeydi şimdi nerede?
Metropollerde değişim yıllara sığabilir ama biz bu 15-16 ayda önemli adımlar attık. Seçim vaatlerimde önceliğim arka sıradakilerdi. Dezavantajlı bölgelerdi. Bu öncelikle çalışmaya başladım. Kentsel dönüşümde ciddi bir altyapı hazırladık. Ağustos-eylül’de ihaleler gerçekleşecek.
5- Nasıl olacak dönüşüm?
5 ayrı bölgede kentsel dönüşümü başlatıyoruz. Bizim dönüşüm anlayışımız sadece bina yenileme değil. Bizim anlayışımız, komşunla birlikte hayatını değiştireceğiz. Yaşadığın yerde yaşamaya devam edeceksin. Yerinde dönüşüm.
6- Dönüştürülecek 5 bölge neresi?
İlki Ege Mahallesi. Roman vatandaşların yaşadığı bir mahalle.
7- Orada kalacaklar değil mi Romanlar? Çünkü İstanbul’da bir Sulukule vakası yaşandı biliyorsunuz…
Kalacaklar tabii… Ege Mahallesi’ndeki Roman vatandaşların kentsel dönüşümü için projeyi hazırladık, tapularının mutabakatını aldık. İhaleyi alacak müteahhitlerle vatandaşın buluşmasını sağlayacağız. Kurallarını biz ortaya koyuyoruz. Her iki tarafın da bu kurallara uymasını sağlıyoruz. Gaziemir-Aktepe, Gültepe, Bayraklı, Örnekköy hızla dönüşüm yapılacak. Toplamda 5 bin konut hızla dönüşecek. Bir yandan da büyük ulaşım projeleri… 13.5 km’lik Buca Metrosu tam arka sıradakilerle ön sıradakileri buluşturan bir aksta. 1 milyar 70 milyon Euro’luk bütçesi var. İzmir tarihinin en büyük bütçeli projesi. Uluslararası ihalesinin ön çağrısına çıktık.
8- Kaynağı nereden bulacaksınız? Siz de İstanbul’da olduğu gibi yurt dışından kaynak arayışında mısınız?
Ocak ayında dünya bankasıyla görüşmeye gittim. Fitch’in yaptığı son değerlendirmede kredi notumuzu 3A olarak teyit etti. Buca Metrosu için Dünya Bankası’ndan kredi alacağız. Alacağımız miktar müzakere ediliyor şu an. Tamamını oradan almayacağız. Fransız kalkınma ajansı var, daha başka doğudan da finans kuruluşları var, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin de öz kaynakları var tabii ki. Karşıyaka’yı Çiğli’ye bağlayan hafif raylı sistemi de 2 yıl içinde devreye almış olacağız. Narlıdere Metrosu’nu da 2022’de hizmete alacağız. Ama ‘en çok ne yaptınız’ derseniz, en çok umudu büyüttük.
9- Turizmde nasıl bir kalkınma hedefiniz var?
İzmir’de o kadar çok turizm potansiyeli taşıyan yer var ki, Efes, Kadifekale, Havralar, Bergama, şarap bağları, gastronomisi, höyükleri… Fakat bunların aralarındaki bağ kurulmamış bugüne kadar. Hepsini birlikte görebileceğimiz toplu bir fotoğraf çekip Visit İzmir adıyla ortaya çıkarıyoruz. Böylece İzmir’e bakıldığı anda tablonun tamamı görülebilecek. Dünyanın en eski açıkhava alışveriş merkezi Kemeraltı. Bir kenti tek başına turizmde taşıyabilir. İkincisi flamingolar. Gediz deltasında. Asıl hayalim, İzmir’in bütün bu olağanüstü zenginliğin bir dünya kenti olarak dünyaya duyurmak. Giderek içine kapanan bir şehir. Ama bu hikaye son 20 yılın meselesi değil. Şimdi bunu düzeltmek mümkün. Bir kere bunun altyapısının hazırlanması gerekiyor. Körfeze pis su akmaması gerekiyor. Kanalizasyonu olmayan köy kalmaması gerekiyor. Kaldırımların engelli erişimine uygun olması gerekiyor. Ama bir o kadar önemlisi de o kentte yaşayanların bu zenginliğin farkına varması. İzmirlilik kültürü… Biz hala İzmir’de güne boyozla başlıyoruz. Boyoz nedir? 1452’de Seferad Yahudilerinin İspanya’dan taşıdığı bir yiyecek. Bakın biz hala onunla güne başlıyoruz. Bu hikayeyi anlattığınız zaman, turizmde de sanayide de başka bir sayfayı açmaya başlıyorsunuz. O zaman yaşam kalitesini de yükseltiyorsunuz.
10- İzmir için yıllardır ‘köhne kalmış metropol’ eleştirileri var. Kentsel dönüşüme çok ihtiyacı olduğu görülüyor, körfezin durumu görülüyor, siz de biraz önce İzmir’in hak ettiği yerde olmadığından bahsettiniz. Uzun süredir de CHP’nin yönettiği bir şehir. Bu anlamda bir özeleştiri de yapıyor musunuz?
Hayır, çünkü bu 200 yıllık bir mesele bu kan kaybı. İkincisi İzmir’e CHP’nin kalesi demek doğru olmaz. İzmir demokrasinin kalesi demek başka bir şey. Çünkü İzmir merkez sağa da oy verdi. İzmir’e CHP’nin kalesi diyemem, denmesini de doğru bulmam. İzmir demokrasinin kalesidir. O yüzden merkez sağa da oy verir. Ama şu da haksızlık. İzmir’de 23 ileri biyolojik arıtma tesisi var. Türkiye’nin hiçbir yerinde böyle bir şey yok. 2 de biz açacağız. Köhnemiş bir şehir olabilir ama hiçbir şehrin atık suyu bu kadar iyi arıtılmıyor. Bu mesela konuşulmuyor. Her biri milyonlarca dolarlık tesisler bunlar. Önce bunun olması gerekiyordu, İzmir de önce bunu yapmış zamanında. Hakkının teslim edilmesi gerekiyor. Bir vizyon gerekiyor. O büyük hayalleri, hedefleri koymazsanız patinaj yaparsınız köhneleşirsiniz. O nedenle bir kısmı doğru söylediğinizin bir kısmı haksız olabilir…
11- Bu dönemin sonunda, 4 yıl sonra nasıl bir İzmir olacak?
Ben Körfez’de yüzüyor olacağım. Körfezi kirletmemeyi başarırsak doğanın kendi gücü sirkülasyonla temizliyor zaten. Kirletmemek için büyük bir yatırım gerekiyor onu da yapacağız. Bir yandan atıksu ve yağmur su kanallarının ayrıştırılması, 374 km. kanal yenilemesi ihalesine çıktık. Diğer büyük dereler var körfeze akan. Bunları temizleme çalışması yapıyoruz. Mesela bir Manda Çayı var; 6.5 metre çamur birikmiş, temizliyoruz. Gediz Deltası var tabii geçtiği her yerden sanayi atıklarıyla gelip İzmir’i kirletiyor. Gediz’in temizlenmesiyle ilgili dev bir projemiz var. İkincisi de bütün dünya İzmir’e gıpta edecek, İzmir’e gelmek isteyecek. Bunun için uluslararası organizasyonlara talip olduk. Dünyayı İzmir’e davet edeceğiz.
‘BİR DÖNEM DAHA İSTİYORUM AMA EN FAZLA 2 DÖNEM’
12- Bu 4 yılın sonunda yeniden aday olacak mısınız?
Belediye başkanlığının 2 dönemle sınırlı olması gerektiğini düşünüyorum. 2 dönemden sonra mesleki körleşme, daralma, alışkanlıklar edinme, başkalarının önünü kesme oluyor.