Kamu İhale Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi!
Kamu İhale Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi TBMM'ye sunuldu. Teklif ile pazarlık usulü ile yapılacak ihalelerde Kamu İhale Kurumundan izin alınması öngörülüyor.
Kamu İhale Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi TBMM'ye sunuldu. Komisyonda görüşmeleri devam eden kanun teklifi kapsamında pazarlık usulü ile yapılacak ihalelerde Kamu İhale Kurumundan izin alınması planlanıyor.
GENEL GEREKÇE
Kamu İhale Kanunu, 22/1/2002 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 2002 Kasım ayında iktidara gelen Adalet ve Kalkınma Partisi, Kamu İhale Kanunu'nda 60 kez Kanun Değişikliği teklifi ve 8 adet Kanun Hükmünde Kararname ile 198 kez maddelerde değişikliğe gitmiştir. Ancak, AKP İktidarının getirmiş olduğu bu değişiklikler, kamu yararının gözetilmesinden daha çok AKP'ye yakın yandaş şirketlerin yararının gözetilmesi kapsamında yapıldığı iddiaları tüm kamuoyunda konuşulmaktadır.
Kamu İhale Kanunu'nun 18'inci maddesinde, idarelerce mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalelerinde uygulanacak usuller; "açık ihale usulü”, “belli istekliler arasında ihale usulü" ve "pazarlık usulü" olarak belirlenmiştir. Kanun'un 5'inci maddesinde ise açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulünün temel usul olduğu, diğer ihale usulü olan pazarlık usulünün Kanun'da belirtilen özel hallerde kullanılabileceği hüküm altına alınmıştır.
16/05/2018 tarihinde kabul edilen 7144 sayılı Kanun ile 4734 sayılı Kanun'un 21'inci maddesinin (b) bendine " yapım tekniği açısından özellik arz eden veya yapı veya can ve mal güvenliği sağlanması açısından ivedilikle yapılması gerekliliği idarece belirlenen hallerde veyahut” ibaresi eklenmiştir. Yapılan bu düzenleme maddeyi daha da ucu açık ve esnek hale getirmiş ve idarelere geniş bir takdir yetkisi vermiştir. Çünkü idarece belirlenecek durumların hangi kriter ve ölçütlere göre değerlendirileceği netleştirilmemiştir.
Son dönemde özellikle büyük ihaleler, idareler tarafından, kamuoyunda yandaş şirket olarak bilinen Cengiz İnşaat, LİMAK, Kalyon, Kolin ve MAKYOL vb. şirketlere 21/b kapsamında pazarlık usulü ile verilmiştir. Söz konusu bu yandaş şirketler; enerjiden sağlığa, ulaşımdan hizmet binası yapımına kadar her alanda kamu ihalesi almakta zorlanmamaktadırlar.
İdarelerce mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalelerinde temel usul olan açık ihale usulü" yerine acil durum veya yapım tekniği açısından özellik arzetmediği ya da can ve mal güvenliği açısından bir önem arz etmediği halde “pazarlık usulü ihale yöntemi uygulandığı anlaşılmıştır. Bu durum da sadece AKP iktidarına yakın olan şirketlere davetiye gönderildiği ve diğer şirketlerin önünün kesilerek rekabetçi, şeffaf ve eşitlik ilkelerine uyulmayarak bir takım şaibelerin ortaya çıkmasına sebep olunmuştur. Konuya ilişkin tespitler TBMM'ye sunulan Sayıştay raporlarında da ortaya çıkmıştır.
Verilen bu kanun teklifi ile pazarlık usulü olan 21/b maddesi kapsamında ihale edilen işlerin bir şaibeye yer vermemesi amaçlanmıştır.
Bu sebeple 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 21'inci maddesinin (b) bendine göre yapılacak olan ihalelerin onay belgesinde, pazarlık usulünün kullanılma nedenlerinin açık ve net olarak belirtilmesi, Kanun'da belirtilen önceden öngörülemeyen durumların olup olmadığı ve ihalenin acil olarak yapılmasının zorunluluğu gibi hususların olup olmadığını Kamu İhale Kurumu tespit etmelidir.
Ayrıca, idare tarafından 21/b kapsamında yapılacak ihalelerde, kamu yararının gözetilmesi bakımından Kamu İhale Kurumu'ndan izin alınması ve Kamu İhale Kurumu'nun da izin incelemesini ihalenin uygunluğu yönünde yapması daha doğru olacaktır.
KAMU İHALE KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 21 inci maddesinin (b) bendinde geçen "yapım tekniği açısından özellik arz eden veya yapı veya can ve mal güvenliğinin sağlanması açısından ivedilikle yapılması gerekliliği idarece belirlenen hallerde veyahut" ibaresi yürürlükten kaldırılmış ve maddenin sonuna aşağıdaki fikra eklenmiştir.
"Bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında yapılacak ihalelerde ihale onayından önce Kamu İhale Kurumundan izin alınması zorunludur. Kamu İhale Kurumu izin incelemesini seçilen ihale usulünün uygunluğu açısından yapar."
MADDE 2- Bu Kanun yayırnı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
