Kanal İstanbul'un bilinmeyenleri!

Hürriyet Gazetesi yazarlarından Serkan Ocak, bugünkü köşesinde Kanal İstanbul projesini tüm yönüyle ele aldı. Serkan Ocak, Küçükçekmece’den Karaburun’a kadar Kanal İstanbul'u gezdi ve deneyimlerini aktardı. İşte, o yazı... 

Adını ilk kez altı yıl önce duyduk Kanal İstanbul’un... O tarihten beri ‘tahmini güzergâhlarda’ hareketlilik yaşanıyordu. Ve artık resmen açıklandı; kanalın nereden geçeceğini biliyoruz... Elimizde haritalar, drone ve bisikletlerle Küçükçekmece’den Karaburun’a kadar olan hattı bisikletle kat ettik. Tarihi ve doğal pek çok mirası havadan görüntüledik. 

Hava yağışlı, biraz da sis var. Drone’uyla Sebati Karakurt, fotoğraf makinesiyle Murat Şaka ve ben yağmurun dinmesini bekliyoruz. ‘İstanbul Bisiklet Rehberi’nin yazarı ve bu rotayı en iyi bilenlerden Aydan Çelik’le kanal hattını geçeceğiz.

Küçükçekmece’den birkaç kilometre sonra, gölün diğer yakasında Bathonea antik kenti beliriyor. Bizans dönemine ait arkeolojik bütünlüğünü koruyan bu şehri, uzmanlar bir şans olarak görüyor. 

Karşıda Yeşilçam filmlerinde bolca gördüğümüz Yarımburgaz Mağaraları var. Aydan Çelik hatırlatıyor: “600 bin yıl öncesine tarihlendirilen bu mağaralarda Sadri Alışık’lı ‘Ali Baba ve Kırk Haramiler’, Cüneyt Arkın’lı ‘Dünyayı Kurtaran Adam’, ‘Tarkan-Mars’ın Kılıcı’ filmleri çekildi. ‘Muhteşem Yüzyıl’ın seti de buradaydı. 

Roma döneminden kaldığı belirtilen bir taşocağına giriyoruz. Tarih yüksek lisansı yapan Çelik, buradaki taşların İstanbul surlarında kullanıldığına dikkat çekiyor.

Rotanın ilk 20 kilometresi geniş bir vadide. Küçükçekmece Gölü yatağı ve sonra Sazlıdere. Sulak bölgenin 300’er metre sağında ve solunda yapılaşma izni yok. Çiftçilik ve hayvancılık dahi yapılamıyor. Çünkü 20 kilometrelik bu bölge ‘mutlak koruma alanı’...

Kanal İstanbul; Sazlıbosna, Baklalı, Dursunköy’le Şamlar Köyü’nün bir kısmını etkileyecek. Şamlar Köyü, 90’lı yıllarda Sazlıdere Barajı nedeniyle, yukarılarda bir bölgeye taşınmış. Aşağıda halen bazı evler ve 500 yıllık Şamlar Camii duruyor. Dedeleri 200 yıl önce bu köye gelen Mehmet Yurtsoy’un toprağının bir kısmı önceden baraj nedeniyle kamulaştırılmış. Dedelerinden miras bu toprakların çocuklarına, torunlarına geçmesi, en büyük arzusu.

Bir sonraki durağımız Sazlıbosna Köyü. İki ay önce elektrikle ilgili bir kamulaştırma yapıldığını, resmi belgede Kanal İstanbul’u ilk kez öyle gördüklerini söyleyen muhtar Oktay Teke farklı düşünüyor: “Arsaların 15-20 TL olan metrekare fiyatları, 2011’den sonra 40-50 TL’ye, birkaç yıl önce 150-300 TL’ye çıktı. Bakanın açıklamasından sonra ikiye katlandı. Metrekaresi 600 TL’ye satılan yer de oldu, 1000 TL isteyen de var. Yüzde 20-25 kamulaştırma olacak. Bir rant oluşacaksa köylü faydalansın bundan. Bence proje bittikten sonra dünyanın gözbebeği olacak burası. Yalılar 5 milyon dolara satılacak.”

Kanalın toplam uzunluğu 45.2 kilometre
Kanalın genişliği 150 metre
Proje bedeli (TL) 65 milyar
İnşaatta çalışacak kişi sayısı 6 bin