Kentsel dönüşümün Türkiye'ye maliyeti 400 milyar dolar olacak!

VAN depreminin ardından Başbakan Tayyip Erdoğanın İktidarı kaybetme pahasına da olsa yıkacağız diyerek ipuçlarını verdiği kentsel dönüşüm çalışmasının ayrıntıları ortaya çıktı. Deprem benzeri afetler için risk taşıyan alanlarda kentsel dönüşümün hızlandırılması, masraflarda kullanılmak üzere de afete hazırlık hesabı açılması amaçlanıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, kentsel dönüşümün Türkiyeye maliyetinin 400 milyar doları bulacağını belirterek, Artık insanlarımız ölmesin, canlar yok olmasın. Bedeli ne olursa olsun artık biz Türkiyede depreme dayanıksız ve kaçak yapıları mutlaka rehabilite etmek durumundayız dedi.

TOKİye bedelsiz devir
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 30 civarında uzman hukukçudan görüş alarak hazırladığı ve önümüzdeki hafta Başbakanlığa sevk edilecek Afet Riski Altındaki Yapılar Kanun Taslağı ile şu düzenlemelerin önü açılıyor:
İmar mevzuatına aykırı veya riskli yapılar, tapu sicil müdürlüğüne bildirilecek. Bakanlık veya Bakanlığın talebi halinde afet riski altındaki alanlarda ve rezerv yapı alanlarındaki taşınmazlar üzerinde, her türlü yapılaşma, kullanım ve işletme konularında geçici kısıtlamalar uygulanacak. Afet riski altındaki alanlarda Hazineye ait taşınmazlar; bir kamu hizmetine tahsisli olanlar, ön izin verilmiş veya üzerinde irtifak hakkı tesis edilmiş olanlar, TOKİye bedelsiz devredilecek. Tahsis ve devir vergi, resim ve harçtan muaf olacak.

Anlaşmalı tahliye ve yıkım
Bakanlığın talebi üzerine mera, yaylak, kışlak ve kamuya ait otlak ve çayır vasıflı taşınmazlara, muhtemel afete maruz bölgelerdeki ailelerin nakledilmesi ve kamu yatırımlarının yapılması amacıyla vasıf değişikliği yapılabilecek. Afet riski altındaki alanlarda bulunan, gerçek veya tüzel kişilere ait taşınmazlar için tahliye ve yıkım dhil yapılacak işlemlerde anlaşma yolu olacak. Anlaşma sağlanamazsa, taşınmazlar için Bakanlık veya talebi halinde  TOKİ  ve İdare kamulaştırma veya acele kamulaştırma yapabilecek. 

Afete hazırlık hesabı açılacak
Bakanlığın tasarrufunda afete hazırlık hesabı açılacak. Bu hesaptaki paralar sadece afete hazırlık için kullanılacak. Genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamının, birinci ve ikinci derece deprem bölgelerinde yüzde 10u, diğer deprem bölgelerinde yüzde 5i, İl Özel İdarelerine ayrılan payın Büyükşehir Belediyelerinde yüzde 50si, diğer illerde yüzde 15i, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından Kurumlara depreme hazırlık için aktarılacak kaynak, İmar Kanunu uyarınca verilen para cezalarının yüzde 50si, Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan yerlerden elde edilen gelirlerin  yüzde 90ı, ve trafik cezalarının yüzde 1i bu hesap için kullanılacak. Bu paralar kanun maksadı dışında kullanılamayacak.

Dönüşüm sırasında kira yardımı verilecek

VANdaki ikinci depremin ardından eleştirilerin odağı haline gelen Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, taslakla ilgili şu açıklamayı yaptı: Vatandaşımıza diyeceğiz. Senin evinin değeri budur. Diyeceğiz ki senin yerine yeni ev yapacağız. Sana ev vereceğiz. Eğer orada hakkı 2 ev ise 2 ev vereceğiz. İmkan varsa 3 ev istiyorsa 3 ev vereceğiz. Oradaki kendi dairesi kat mülkiyeti iskanlı irtifaklı tapuysa bedelini düşeceğiz. Kaçak yapı, gecekonduysa bedeli neyse onu düşeceğiz. Bu arada da kendisine kira yardımı yapacağız. Olmadı başka yerden konut vereceğiz. Hangisini beğeniyorsan. Beğenmezse anlaşma yoluna gitmezse kamulaştırma yoluna gideceğiz. Mahalli inam kararını işleyeceğiz.

İstanbulda 14 bin bina oturulamayacak durumda

SADECE İstanbulda ilk etapta yıkılması gereken oturulamayacak durumda 14 bin binanın olduğunu belirten Erdoğan Bayraktar, şunları söyledi: Bunların zaten mevcut yasalara göre de yıkılması gerekiyor. Bunlar yıkılamıyor. Bunları vatandaş yaparken haksız bir iş yapmıştır. Ama devlette bunların bu yapmasına mani olamamıştır. Yani burada bu dengeyi gözeterek devletin devlet olma şefkatli olma mecburiyeti doğrultusunda hareket edeceğiz. Bir takım yasa hazırlıklarımız var. Kentsel dönüşümle ilgili bir yasa tasarısı hazırlıyoruz. Yapı Denetim Kanunu değişecek.
Hürriyet