Kira fiyatlarındaki köpük eridi!
Kahramanmaraş depremlerinden sonra artan kiralık konut fiyatlarında düşüş yaşanmaya başladı. Büyükşehirlerde gözlenen durağanlık da “köpük” fiyatların erimesi şeklinde değerlendiriliyor.
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından sahibindencom’un ilan verileri üzerinden hazırlanmış olan “Kiralık Konut Piyasası Görünümü” raporu kira fiyatlarında düşme yönünde bir seyrin izlendiğini ortaya çıkardı.
Merakla beklenen söz konusu rapora göre, reel kira fiyatlarındaki düşüş ülke geneliyle İstanbul ve İzmir’de son 5, Ankara’da ise son 4 aydır sürüyor. Paylaşılan detaylara göre reel fiyatların düşmesine bağlı şekilde reel fiyatlardaki yıllık artış oranı ülke genelinde yüzde 18,3’e, İstanbul’da yüzde 9,3’e, Ankara’da yüzde 60,1’e, İzmir’de ise yüzde 34,1’e kadar geriledi.
Peki gerilemenin ardında neler var? Bu tablo bize neleri gösteriyor? Türkiye Tüm Emlak Müşavirleri Federasyonu Başkanı Hacı Ali Taylan merak edilen soruların yanıtlarını paylaştı.
DEPREM BÖLGESİNDE DÜŞÜŞ VAR
Yaptığı açıklamada “Ülkemizde konut sahipliği yüzde 57-58 seviyelerinde. İnsanların yüzde 42’lik kısmı hala kirada yaşıyor” diye konuşan Hacı Ali Taylan, kira fiyatlarında meydana gelen düşüşün özellikle deprem bölgesinde görüldüğünü söylüyor.
TRTHaber'de yer alan habere göre Hacı Ali Taylan açıklamasında “Yüzde 10, yüzde 20’lere, belki yüzde 25’lere kadar düşen kiraları gördük. Depremden önce 2 bin TL şeklinde olan konutlar depremden sonra 10 bin TL'ye kadar çıkmıştı” diyor. Deprem bölgesinde kira fiyatlarının düşme sebebini de şu şekilde anlatıyor:
“Depremzedelere konteynerler, konutlar yapıldıkça o bölgelerde artık kiralar yavaş yavaş yerine oturmaya başladı. Kiralık talebi o bölgelerde artık daha az. Deprem konutları bir sene içerisinde yapılırsa Ankara'ya, İstanbul'a, İzmir'e, Antalya'ya göç eden insanlar belki kendi kentlerine, daha güvenli konutlara dönecekler. O zaman bu kiralarda gerilemeyi daha çok görebileceğiz.”
BÜYÜK ŞEHİRLERDE FİYATLAR DURAĞAN
Eğitim-öğretim yılı öncesi üniversite öğrencilerinin kiralık konut arayışı ve iş sebebiyle yaşanan şehir değişiklikleri kiralık piyasasını belirleyen başlıca faktörler arasındaydı. Fakat bu sene yaşanan büyük depremlerin kiralık piyasasındaki sonuçları bu faktörleri de geride bıraktı.
Depremlerden sonra büyük şehirlere giden afetzedelerle beraber kira fiyatlarında dalgalanmalar yaşanmıştı. Hacı Ali Taylan açıklamasında mart, nisan, mayıs ve haziran aylarında yaşanan anormal artışların artık görülmediğini söylüyor. “Fiyat artmıyorsa durağın kalması, diğer ekonomik enstrümanlarla karşılaştırıldığında, düşme gibi algılanabilir” diye konuşan Taylan, İstanbul, Ankara ve İzmir’deki tabloyu da şu şekilde anlattı:
“Yalnızca Malatya'dan toplamda 230 bin insanın farklı şehirlere göç ettiğini biliyoruz. Toplamda 11 şehirden göç oldu. Bu nedenle o acı depremden sonra büyükşehirlere talep çok fazlaydı. Kiraların en büyük artışları da buradan kaynaklandı.
Mart, nisan, mayıs, haziran aylarında yaşamış olduğumuz her hafta değişen o kiralar artık 4-5 aydır yok. Büyükşehirler için fiyat artışı olmadığını da belirtebiliriz. Düşme yok ama durağanlık var. Şimdi daha stabil kiralar söz konusu. Daha durağan bir dönem yaşıyoruz gibi. Kiralar da artmıyor, bu sevindirici bir şey.”
SAVAŞ SAHİL KESİMLERİNİ ETKİLEDİ
Hacı Ali Taylan Ukrayna Savaşı’nın da kira fiyatlarını olumsuz etkide bulunduğunu söylüyor. Savaş sonrası özellikle Antalya ve Mersin’de kiralık konut talebinin fazlasıyla arttığını, bunun da fiyatları hızla arttığını dile getiriyor. Fakat şimdilerde bu trendin de aşağıya yöneldiğini söyleyereki, şunları dile getiriyor: “Tatilcilerin gözdesi Antalya'da kira fiyatları biraz gerilemeye başladı. Fakat bunun pek çok nedeni var. Örneğin, yabancıların gayrimenkul alması da biraz azaldı. Yabancıların ikamet amaçlı konut edinmesinin 200 bin dolara yükseltilmesi etkili oldu. Söz konusu bu durum yabancı talebini azalttı. Zaten sahil kesimlerindeki kira artışlarındaki en önemli neden de yabancılardan gelen talepti.
Mesela Mersin ilinde çok yüksek bir artışı vardı. Orada da şimdi durdu. Çünkü orada da yabancı talepleri de çok ciddi anlamda azaldı.”
Yaptığı açıklamada kiralık fiyatlarındaki düşüşte kış aylarında olmamızın da etkisinin olduğunu kaydeden Hacı Ali Taylan, piyasanın bundan sonra nasıl bir seyir izleyeceği konusunda da yeni yıla dikkati çekiyor.
“Konut bedellerinin çok yüksek olmasındaki en önemli sebep de konut arzının yetersizliği… Talep fazla arz az olunca hem gayrimenkul hem de kira fiyatlarında ciddi anlamda yükselme oluyor.
Kira fiyatlarının kısa dönem içinde düşeceğini düşünmüyorum. Çünkü gayrimenkullerin fiyatı, maliyetler çok yüksek. Deprem konutlarının ve kentsel dönüşümün hızlanması durumunda, konut arzının çoğalması mümkün.
Kira fiyatlarında çok fazla köpük olan afaki rakamlar vardı. Vicdansızca çok anormal rakamlar talep ediyorlardı. Onlar gerçeğe döndü diyebiliriz. 2024 yılında fiyatların stabil yani durağan gitmesi zaten bizim gözümüzde düşme demektir. Normal şartlarda 2024 yılının stabil gideceğini bekliyorum. Zaten fiyatların mevcudu koruması demek, bir anlamda geriye gitmesi demektir.”
TOKİ'den iki şehre 1.487 yeni konut geliyor!
CHP Milletvekili Gürer: 'Yabancılar konutu bıraktı, faiz peşine düştü!
SGK Uzmanı Özgür Erdursun en düşük emekli maaşını duyurdu: 11 bin TL'nin üstüne çıkar!