Kira geliri elde eden ne yapmalı?
Türkiye'de 25 milyon konut bulunuyor. Kira geliri elde edenlerin sayısı ise oldukça fazla. 2018 yılında kira geliri 4.400 liranın üzerinde olanlar beyanname vermek zorunda.
Türkiye'de 25 milyon konut olduğu dikkate alındığında kira geliri elde edenlerin sayısı oldukça fazla. 2018 yılında kira geliri 4.400 liranın üzerinde olanlar beyanname vermek zorunda. Sözcü Gazetesi yazarı Nedim Türkmen, kira beyannamesi ile ilgili merak edilenleri anlattı.
Ülkemizde yaklaşık 25 milyon konut olduğu dikkate alındığında; “kira” kavramı ile tanışmayan insan yoktur. Mart ayında beyanname vermesi gereken ve sadece gayrimenkul sermaye iradından dolayı vergi mükellefi olan kişi sayısının 31.12.2018 tarihi itibarıyla 1 milyon 982 bin 524 olduğunu dikkate aldığımızda; kira geliri elde edenlerin sayısının oldukça fazla olduğunu tespit edebiliriz. Hepimiz, ya kiracı ya da mülk sahibiyiz.
Tahsilat varsa vergi var
Bu satırları okuyan siz değerli okurlarımızın, en çok merak ettiği konulardan biri de; peşin tahsil edilen kiraların nasıl beyan edileceği ya da kiracıların, kiralarını ödememesi durumunda ödenmeyen kira bedellerinin beyan edilip edilmeyeceği konusudur. Kendinize ait meskeni 2018 yılında kiraya verip, 2018-2019-2020 yıllarına ait kiraları peşin tahsil etmiş iseniz; burada tahsil etmiş olduğunuz kiraların tamamını 2018 yılının kira geliri olarak değil, ilgili oldukları yıllarda yani 2019 yılına ait kira gelirini 2019 beyanında ve 2020 yılına ait kira gelirini ise 2020 yılı beyannamesinde beyan etmek gerekmektedir. Gayrimenkul sermaye iradlarında “tahsil” esası caridir. Dolayısıyla sadece tahsil edilen tutar, Gelir Vergisi matrahına esas olur.
Örneğin; 2018 yılının 1 Şubat'ında aylık 6.000 TL'ye kiraya verdiğiniz mesken ile ilgili olarak kiracı sadece 2 aylık kirayı ödemiş ve diğerlerini ödememiş ise 2019 yılının Mart ayında vereceğimiz beyannamede sadece tahsil edilen 12.000 TL'yi beyan etmemiz gerekmektedir.
Uygulama Örneği
Mükellef ( X ), üç dairesini konut olarak kiraya vermesi sonucu yıllık
21.000 TL, 25.000 TL ve 14.000 TL kira geliri elde etmiştir. Beyana tabi başka geliri olmayan mükellef, götürü gider yöntemini seçmiştir.
Mükellefin, 2018 yılında kiraya verdiği üç konuttan elde ettiği toplam kira geliri:
21.000 + 25.000 + 14.000 = 60.000 TL'dir.
Geliri sadece mesken kira gelirinden ibaret olanlar
– 2018 yılı içerisinde tahsil etmiş olduğunuz toplam mesken kira geliri 4.400 TL üzerinde ise beyanname vermek zorundasınız.
– Kira bedelinin hiç olmaması veya düşük olması halinde; “emsal kira bedeli” esas alınır.
– 2018 yılı için istisna tutarı 4.400 TL'dir. Bu istisnadan sadece mesken kira geliri elde edenler faydalanabilir. Mesken kirası elde edip, beyan vermeyen veya eksik beyan edenler 4.400 TL lik istisnadan yararlanamazlar.
– 2018 yılı içerisinde 4.400 TL üzeri mesken kira gelirinizin yanında, beyanı gerekip gerekmediğine bakılmaksızın ayrı ayrı veya birlikte elde ettiğiniz ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarınızın gayri safi tutarları toplamının 120.000 TL'yi geçmesi halinde, 4.400 TL'lik mesken istisnasından yararlanamazsınız.
– Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde ise bu konuttan elde edilen kira geliri için, her bir ortak söz konusu istisnadan ayrı ayrı yararlanabilir.
– Mesken kirası elde edenler; götürü veya gerçek gider yöntemini seçebilirler. Fakat götürü gider yöntemini seçen mükellefler, 2 yıl geçmedikçe gerçek gider yöntemine geçemezler.
– Götürü gider yöntemini seçenlerin mesken kira gelirinden 4.400 TL istisna düşüldükten sonra, yüzde 15 oranında indirim uygulanır.
– Gerçek gider yöntemini seçenler, sahibi bulunduğu konutu kiraya verip, kendisi de kirada oturuyorsa 2018 yılı içinde ödediği kira tutarını gider olarak yazabilecektir.
– Gerçek gider yöntemini seçenler, kiraya verdikleri mesken için yapılan borç ödemelerinin sadece faiz kısmını gider olarak yazabilirler.
– Gerçek gider yöntemini seçenler, sadece mesken olarak kiraya verilen gayrimenkulleri için elde ediliş tarihinden itibaren 5 yıl boyunca iktisap bedelinin yüzde 5'ini gider olarak gösterebilirler.
