Kira ilişkisi teminatının geçersizliğini ve iadesi!
Tamer Heper Posta Gazetesi'ndeki bugünki yazısında kira dönemi Mayıs 2013 sonunda bitecekken kendisi dört ay önce kiralananı terk etti. Kiracı teminatın geçersizliğini ve iadesini isteyebilir mi? sorusunu yanıtladı...
Kiracımın kira dönemi Mayıs 2013 sonunda bitecekken kendisi dört ay önce kiralananı terk etti. Bende depozitosu ve teminat bonosu var. Sözleşmemizde de kiracımın yaratacağı zararı ve doğacak borçları karşılamak üzere bu teminatın alındığı yazılı. Şimdi bu teminatı almamın üzerinde beş seneden fazla süre geçti, kiracım şimdi bu teminatın geçersizliğini ve iadesini isteyebilir mi?
Sizin aldığınız kira ilişkisi nedeni ile teminat. Teminatı kullanma imkanının ne zaman geleceği bilinmez. Bunun için teminat, ilgili sözleşmenin sonuna kadar teminat olarak kalır. Dolayısı ile kiracınız zamanından önce kiralananı terk ettiği için siz bir miktar zarara uğradınız.
Bu zarar sizin bu yeri yeniden kiraya verdiğiniz tarihe kadar sürmez. Bu zarar, kiracının şartlan ile yani aynı şartlarla bu yer ne kadar süre sonra kiraya verilebilir ise zarannız bu süre ile sınırlıdır. Mahkemeler bu süreyi, bilirkişi incelemesi yaptırarak belirler. Bilirkişinin dolayısı ile bu yolla mahkemenin belirlediği süre sizin kiradan yoksun kaldığınız süredir. Şayet daire içinde mutad yıpranma dışında bir harabiyet var ise bu da zarannıza eklenir. Dolayısı ile teminat bunlarla sınırlıdır. Elinizdeki para bunlan karşılamaya yetiyor ise fazlasını iade edersiniz, karşılamıyor ise elinizdeki bonoyu icra takibine konu yaparsınız. Elinizdeki bono teminat bonosudur. Teminat bonolan tedavül etmez, hasar doğmadan icra takibine konu yapılmaz.
Ancak hasar doğduktan sonra borçlu haberdar edilir ve bu durumdan sonra bono takibe konu yapılabilir. Bakiye zararınız da bu yolla giderilir. Bu da yetmezse bakiyesi nakit olarak talep edilir. Yani sonuç olarak bugün elinizdeki teminat, halen teminat vasfını kaybetmiş değildir. Yukanda anlattığım sistemi uygulayabilirsiniz. Ancak hatırlatmam gereken küçük bir husus daha kaldığı kanaatindeyim. Şayet daire içinde tahribat var ise bunun giderilmesi için davalann veya icra takiplerinin sonucunu beklemek gerekmez. Zira bu durum zarannızı artırmaktan başka işe yaramaz. Bu hallerde mahkeme marifeti ile hasar tespiti yaptınlır, mahkemeden rapor alınır ve bunun arkasından onanma girişilir. Alacak davası sırasında yapılan bu tespit delil olarak kullanılır.
Tamer Heper/ Posta Gazetesi
