Libya, Türk bankalarının teminatını kabul edecek

Türk işadamlarını çekebilmek için artık Türk bankalarının teminatını kabul edeceğini belirten Libya, A&T Bank'ın sermayesi artırılmadan bu işe yanaşmıyor. A&T Bank'ın Libyalı ortakları sermayenin 760 milyon lira birden artırılarak 1 milyar liraya çıkarılmasını istiyor. Türk ortaklar Ziraat ve İş Bankası ise sermayeye 274 milyon lira koymadan önce hisse artırımı istiyor.

MUAMMER Kaddafi'nin Libya'da iktidarının 40'ıncı yılında başlattığı yatırım atağından pay almak isteyen Türkler'in başarısı, A&T Bank'taki sermaye artırımına bağlı. Türk bankalarının teminat mektuplarını kabul etmeyen Libya, prensipte bu uygulamadan vazgeçeceğini açıkladı. Ancak, iş Türkiye-Libya ortaklığı olan A&T Bank'ın (eski adıyla Arap Türk Bankası) sermaye artırımına kilitlendi. Bankanın Libyalı ortakları, halen 240 milyon lira olan sermayenin 1 milyar liraya çıkarılmasını talep ediyor. A&T Bank'ın Türk ortakları olan Ziraat ve İş Bankası ise bankadaki payı artırılmadan sermaye artırımına yanaşmıyor.

3 maddeli protokol yapıldı
Bir Türk bankasının teminat mektubunun Libya'da kabul edilmesi için, Libya'nın kabul ettiği bir Avrupa bankasınından da onayı gerekiyor. Bunun da hem maliyeti artırması hem de süreci uzatması Türk işadamları açısından sorun yaratıyor. Başbakan Tayyip Erdoğan ve Devlet Bakanı Zafer Çağlayan'ın Libya'ya yaptığı ziyaretler sırasında da gündeme gelen teminat sorununun aşılmasında taraflar prensipte anlaşmış durumda. Martin&Martin'in Libya Ofisi'nin açılışında görüştüğümüz Türkiye'nin Libya Büyükelçisi Levent Şahinkaya, protokolün yürürlüğe girmesiyle sorunun aşılacağını söylerken, şu bilgileri verdi: "Protokol 3 maddeden oluşuyor. Birinci madde, A&T Bank'ın sermayesinin artırılması. İkinci madde kamu bankalarının, üçüncü madde de özel Türk bankalarının verdiği teminat mektuplarının Libya'da kabul görmesi. Ancak birinci madde tamamlanmadığı için, ikinci ve üçüncü maddelerin görüşülmesine sıra gelmedi. Libya tarafı, öncelikle bu sermaye artırımının yapılmasını istiyor. A&T Bank'ın Türk ortakları olan İş Bankası ve Ziraat Bankası ise henüz bu talebe olumlu bir yanıt vermiş değil. Görüşmeler sürüyor."

760 milyon liralık artırım
A&T Bank'ta şu anda 240 milyon lira olan sermayenin 1 milyar liraya çıkarılması isteniyor. Bu da sermayenin bir seferde 760 milyon lira artırılması anlamına geliyor. Bankadaki sermaye payları ise halen yüzde 62.37 Libyan Foreign Bank, yüzde 20.58 İş Bankası, yüzde 15.43 Ziraat Bankası ve yüzde 1.62 Kuwait Investment Co.'ya ait. Bir sermaye artırımı olduğunda, Libyan Foreign Bank'ın 474 milyon 12 lira, Ziraat Bankası'nın 117 milyon 268 lira, İş Bankası'nın da 156 milyon 408 liralık katılımda bulunması gerekiyor. Ancak Türk bankalarının 273 milyon 676 milyon liralık artırıma gitmeden önce A&T Bank'taki paylarının artırılmasını istiyor. Libyalı ortak ise Türk bankalarının bu talebine sıcak bakmıyor ve mevcut yapının korunmasında ısrar ediyor. Bankalar arasındaki bu anlaşmazlık halledilmeden, teminat mektubu sorunun çözümüne sıra gelmiyor. Türkiye, bu anlaşmazlığın giderilmesi için çalışmalar sürerken, ikinci ve üçüncü maddelerin yürürlüğe konulması yönünde. Libya ise A&T Bank'ta sermaye artırımına gidilmeden diğer maddeleri yürürlüğe koymaya sıcak bakmıyor. Libyan Foreign Bank Genel Müdürü Mohamed Najib Hmida El-Jamal, bu konuya İş Bankası'nın karşı çıktığını söylese de, Ziraat'in de farklı hareket etmeyeceği belirtiliyor.

Ersin Bey cimrilik yapmasın Afrika'da daha etkin olalım
LIBYAN Foreign Bank Genel Müdürü Mohamed Najib Hmida El-Jamal, A&T Bank'ın Arap-Türk Bankası olarak 1977 yılında kurulduğunu hatırlatarak, şöyle konuştu: "Türk ekonomisi dışa açıldıktan sonra gelenlerden değiliz. Şimdi biz, A&T Bank'ı tüm Afrika kıtasında ve Arap dünyasında daha etkin bir banka haline getirmek istiyoruz. Bugün Afrika'yı Çinliler kaptı, Türk müteahhitleri nerede? Biz istiyoruz ki, güçlü bir banka desteği ile bu ülkelerde sizin ve bizim payımız artsın. Bunun için güçlü bir banka lazım.Onun için sermaye artırımı istiyoruz. Bu konuda her 2 bankanın yöneticileri ile görüşüyoruz, ancak İş Bankası bu konuda çok tutucu, Ersin Bey (Özince) sermaye artırmakta cimri davranıyor."
Nilgün Karataş / Hürriyet

Konu ile ilgili basında yer alan diğer haberler

Libya'da iş yapan müteahhide teminat mektubu müjdesi 
Libya'da faaliyet gösteren Türk inşaat şirketlerinin en büyük problemi, Türk bankalarından alınan teminatların kabul edilmemesi. Ülke hükümeti, Türkiye'den sadece Arap Türk Bankası'ndan (A&T Bank) alınan teminatları geçerli sayıyor.
 
Ancak A&T Bank'ın sermayesi, büyük projeler yürüten müteahhitlere teminat vermeye yeterli olmuyor. Bu sebeple Türk müteahhitler teminat mektuplarını ancak Avrupa bankaları üzerinden kabul ettirebiliyor. Bu da yüzde 2 oranında komisyon ödemelerine yol açıyor. Libyan Foreign Bank Genel Müdürü Mohamed Najib Hmida El-Jamal, Türk bankalarının teminat mektuplarının da kabul edilmesi konusunda bir çalışma yürütüldüğünü açıkladı. Buna göre ilk aşamada Ziraat, Halkbank ve Vakıfbank gibi kamu bankalarının teminatları kabul edilecek. İkinci aşamada da özel bankalara hak tanınacak. El-Jamal, Türkiye'de A&T Bank'ın sermayesinin yükseltilmesi halinde de problemin önemli ölçüde aşılabileceğini bildirdi. Libyan Foreign Bank, temelleri 1977'de atılan A&T Bank'ın yüzde 62,37'sinin de sahibi. Diğer ortaklar arasında ise Türkiye İş Bankası, Ziraat Bankası ve Kuwait Investment Bank bulunuyor.

Türkiye'ye ekonominin henüz dışarı kapalıyken gelme cesareti gösterdiklerini dile getiren Mohamed Najib Hmida El-Jamal, ortak banka projesini, Türkiye ve Arap ülkeleri arasında ortak köprü oluşturma amacıyla hayata geçirdiklerini kaydetti. İlk ortaklarının İş Bankası ve Anadolubank olduğunu hatırlatan El-Jamal, 2001 krizinde Merkez Bankası'na önemli miktarda nakit desteği sağladıklarını aktardı. Artık Türkiye'deki bankacılık sektörünün çok büyüdüğünü vurgulayan Libyalı yönetici, 240 milyon liralık sermayenin çok yetersiz kaldığını, bunu artırarak şubeleşmeye gideceklerini sözlerine ekledi.
Serkan Şahin / Zaman