Kira sözleşmesinde kefilin sorumluluğu! 23-10-2014

Kira sözleşmeleri, taşınmaz malların kiralanması hususunda tarafların aralarında yaptıkları anlaşmaya ilişkin olarak imzalanıyor. Kimi kira sözleşmelerinde kefilin de imzası bulunuyor. Peki, kira sözleşmesinde kefilin sorumluluğu kaç senedir?

Kira sözleşmesinde kefilin sorumluluğu!

Kira sözleşmeleri, taşınmaz malların kiralanması hususunda tarafların aralarında yaptıkları anlaşmaya ilişkin imzaladıkları sözleşme olarak karşımıza çıkıyor. Kira sözleşmesini imzalayan kiracı, belirlenen kira bedelini ödemeyi üsteleniyor. Öyle ki bazı durumlarda kira bedeli için kefil de isteniyor.

Kira sözleşmesinde kefilin de olması halinde, kiracının ödeyemediği kira borcu kefilden talep ediliyor. Peki, kira sözleşmesinde kefilin sorumluluğu kaç senedir?

Alınan Yargıtay Kararları gereğinde kira sözleşmelerinde kefilin sorumluluğu, belirlenen süre ile kısıtlı oluyor. Sözleşmenin uzaması halinde kira sözleşmesinde kefilin sorumluluğu bitiyor. Konu ile ilgili yargıtay karar örneği aşağıda yer alıyor:

T.C

YARGITAY

6. Hukuk Dairesi

ESAS NO:2011/11116

KARAR NO:2011/14593

KARAR TARİHİ:14.12.2011

KEFİLİN SORUMLU OLDUĞU SÜRE VE MİKTAR

KİRA SÖZLEŞMESİNDE KEFİLİN SORUMLULUĞU

KİRALANANIN TAHLİYESİ VE KİRA ALACAĞININ TAHSİLİ

Özet

KEFİLİN SORUMLULUĞUNUN UZAYAN KİRA DÖNEMİNDE, AZAMİ HANGİ SÜRE VE HANGİ MİKTARLA SINIRLI OLACAĞININ AÇIKÇA GÖSTERİLMESİ GEREKİR. NE KADAR UZAYACAĞI BELİRSİZ BİR KİRA SÜRESİNE İLİŞKİN OLAN VE KEFİLİ SINIRSIZ SORUMLULUK ALTINA SOKAN SÖZLEŞME HÜKÜMLERİ GEÇERLİ DEĞİLDİR.

İcra mahkemesince verilmiş bulunan karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği görüşülüp düşünüldü.

Dava, ödenmeyen kira borçları nedeniyle başlatılan icra takibine yapılan itirazın kaldırılması ve icra inkar tazminatı istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile davalının itirazının 7.275,10 TL üzerinden kaldırılmasına ve asıl alacak olan 7.000 TL üzerinden icra inkar tazminatı ödenmesine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.

Dava dışı kiracı ile davacı kiralayan arasındaki 20.08.2004 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesiyle, davacıya ait boş daire mesken olarak kullanılmak üzere aylık peşin 1.100 TL kira bedeli karşılığı kiralanmış, davalı sözleşmeyi "müteselsil kefil" sıfatıyla imzalamıştır.

Borçlar Kanunu'nun 484. maddesine göre, kefalet sözleşmesinin geçerli olabilmesi için, yazılı şekilde düzenlenmesi ve kefilin sorumlu olacağı miktarın açıkça gösterilmesi zorunludur.

12.04.1944 tarih ve 14/13 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı'nda da; sözleşmede kefilin ödeyeceği muayyen bir miktarın gösterilmiş olup olmadığının ve sözleşme içeriğinden böyle muayyen bir miktarın anlaşılmasına olanak bulunup bulunmadığının hakim tarafından re'sen gözetilmesi gerektiği belirtilmiştir.

Borçlar Kanunu'nun 484. maddesi ve anılan İçtihadı Birleştirme Kararı birlikte değerlendirildiğinde, kira sözleşmelerindeki kefaletler bakımından şu saptamalar yapılabilmektedir:

Yazılı şekilde düzenlenmiş, süresi ve ödenecek kira paralarının miktarı açıkça gösterilmiş bir kira sözleşmesini kiracının kefili sıfatıyla imzalayan kişi; sözleşmede gösterilen kira süresi boyunca, kiracının ödemekle yükümlü bulunduğu kira paralarından, kefil sıfatıyla kiralayana karşı sorumludur. Zira, böyle bir durumda, kefilin sorumluluğu süre ve miktar itibariyle bellidir; kefil, sorumluluğunun kapsamını ve sınırlarını bilmektedir.

Kira süresinin, 6570 sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun'un 11. maddesi gereğince uzadığı hallerde, uzayan kira süresi bakımından kefilin sorumluluğunun devam edebilmesi için; öncelikle bu hususun (kefilin sorumluluğunun uzayan dönem için de devam edeceğinin) sözleşmede açıkça kararlaştırılmış olması gerekir. Bunun yanında, kefilin uzayan dönemdeki sorumluluğunun azami hangi süreyle ve hangi miktarla sınırlı olacağının açıkça gösterilmiş olması da şarttır. Eş söyleyişle, ne kadar uzayacağı belirsiz bir kira süresine ilişkin olan ve kefili sınırsız bir sorumluluk altına sokan sözleşme hükümleri geçerli değildir.

Hakim, bu yönleri re'sen dikkate almakla yükümlüdür.

Somut olaya gelince;

Davaya konu kira sözleşmesinin 9. maddesinde, kefaletin, kiracı kiralananda oturduğu müddetçe müteselsil olarak devam edeceği belirtilmiş ise de; kefilin gerek sorumlu olacağı süre ve gerekse sorumlu tutulacağı azami miktar gösterilmemiştir.

Görülmekte olan davada; itirazın kaldırılması ve icra inkar tazminatı isteminin konusunu oluşturan icra takibinde, 20.08.2004 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesine dayanılmıştır. Ancak, tahsili istenilen kira bedelleri kira süresinin bittiği 20.08.2005 tarihinden sonraki döneme (2009 yılına) aittir.

Bu durumda, takibe konu kira bedellerinden davalı kefilin sorumlu tutulmasına olanak bulunmamaktadır.

Bu sebeple; davalı kefil hakkındaki itirazın kaldırılması talebinin reddine karar vermek gerekirken, kefili de asıl borçlu gibi sorumlu tutarak karar verilmesi doğru görülmediğinden karar bozulmalıdır.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın (BOZULMASINA), istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 14.12.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.