Kiralık işyerinin bir kısmını başkasına kiralayan vergi öder
Yahya Arıkan bugünkü yazısında kira ödemelerinden söz ediyor
Sevgili okurlarım, ekonomik kriz birçok işletmeyi ve serbest meslek sahiplerini zorluyor ve bazı önlemler almaya yöneltiyor. Giderleri azaltmak için kiralık işyerinin bir bölümünü kiraya veren doktor, avukat, mali müşavir gibi serbest meslek erbabının kirada bulunduğu işyerinin bir bölümünü başkasına kiraya vermesi durumunda elde ettiği gelir gayrimenkul sermaye iradı olarak değerlendirilir. Kira ödemesini yapan serbest meslek erbabının gelir vergisi stopajı yapması gerekir. Ayrıca gayrimenkul iktisadi bir işletmeye dahil olmadığından katma değer vergisi hesaplanmaz.
Söz konusu durumda elde edilen kira geliri, Gelir Kanunu'nun gayrimenkul sermaye iradı tarifinin yapıldığı 70'inci maddesinin kapsamına girer.
Diğer taraftan, serbest meslek makbuzunun Vergi Usul Kanunu'nun 236'ncı maddesinde; "Serbest meslek erbabı, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşteri de bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir" şeklinde açıklanır.
Buna göre; Gelir Vergisi Kanunu'nda, serbest meslek faaliyetinde kullanılan mal ve hakların kiralanmasından doğan kazancın serbest meslek kazancı sayılacağına dair bir hüküm bulunmadığından, serbest meslek erbabının mesleki faaliyetine ilişkin olmayan ve işletmesinin aktifine kayıtlı olmayan işyeri için yapılan kira ödemeleri karşılığında serbest meslek makbuzu düzenlenmemesi gerekir. Ancak, serbest meslek erbabına ödenen kira tutarı üzerinden Gelir Vergisi Kanunu'nun 94'üncü maddesinin 5/(a) maddesi uyarınca yüzde 20 oranında stopaj yapılması ve bu ödemenin serbest meslek kazancınızın tespitinde indirim konusu yapılması mümkün. Diğer serbest meslek erbabının bu kiralama dolayısıyla elde ettiği gelir ise gayrimenkul sermaye iradı olarak kabul edilir.
KDV'ye tabi değil
Her ne kadar Katma Değer Vergisi Kanunu'nda; ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ile hizmetlerin ve Gelir Vergisi Kanunu'nun 70'inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiraya verilmesi işlemlerinin bu yasaya tabi olduğu belirtilse de aynı kanunun 17'nci maddesinin 4 numaralı fıkrasının (d) bendinde, istisna olduğu hüküm altına alınmıştır. Bu çerçevede, bir serbest meslek erbabının kiracısı olduğu işyerinin bir bölümünü, bir başka serbest meslek erbabına kiralamasının serbest meslek kazancı kapsamında değerlendirilmeyeceğinden, ayrıca bu gayrimenkul iktisadi bir işletmeye dahil kabul edilmediğinden KDV'ye tabi olmaz.
Cumhuriyet
