Konut alacakların yüzde 30,6sı krizde beklemeye giriyor!
Küresel ekonomik kriz dönemlinde, Edirnede yapılan bir araştırmada, tüketicilerin, tatil, otomobil konut, beyaz eşya ve kişisel özel bakım gibi lüks harcamalardan vazgeçeceği belirlendi
Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü
Başkan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Nevin Altuğ, 2009 yılı küresel krizin tüketiciler
üzerinde nasıl bir etkiye yol açtığını, tüketicilerin satın alma kararlarında,
satın alma davranışlarında ve satın aldıkları mal ve hizmetlerde nasıl bir
değişikliğe neden olduğunu araştırdıklarını söyledi.
Araştırmanın Haziran 2011 tarihinde tamamlandığını ve Edirnede yaşayan
428 tüketici katıldığını ifade eden Altuğ, araştırmada tüketicilerin, yaş,
eğitim, evlilik, meslekleri, yaşadıkları yerler, aldıkları ücretleri, evleri ve
otomobillerinin olup olmadığını da incelediklerini bildirdi.
Yaşanan küresel kriz ile birlikte içinde bulundukları ortama güvensizlik,
endişe, tedirginlik, kaygı, karamsarlık ve kafa karışıklığı ile yaklaşan
tüketicilerin, krizde yaşanan belirsizlik ortamı ile algılamaları, beklentileri,
gelirleri, satın alma güçleri ve satın alacakları mal ve hizmetler ile ilgili
ekonomik, psikolojik ve kişisel sorunlar yaşadıklarını ifade eden Altuğ, şöyle
devam etti:
"Kriz döneminde reel gelirin düşmesi, tüketicileri gelir ve harcamaları
konusunda daha dikkatli davranmaya ve tüketim davranışlarında basitlik, daha çok
fayda sağlayan, fonksiyonellik ve tutumluluğa dönük bir alışveriş tarzı
benimsemelerine neden olmuştur.
Kriz döneminde tüketicilerin en az günlük tüketim mallarına olan
talebinde değişiklik yaşanmıştır. Çünkü tüketiciler zorunlu ihtiyaç
harcamalarında çok fazla değişikliğe gitmemiştir. Beyaz eşya, bilgisayar, cep
telefonu, mobilya, kıyafet gibi beğenmeli mallarda, tüketiciler kendilerine uygun
olan ürünleri bulmak amacıyla daha çok zaman harcamışlar daha uzun süre
dayanıklılık arz eden mal ve hizmetlere yönelmişlerdir.
Özellikli ürünlerde (ev satın almak, otomobil, mücevher gibi) ise,
krizden çok fazla etkilenmeyen genellikle yüksek gelir grubunda olan tüketiciler
bu mal ve hizmetlere olan satın alma davranışlarında çok fazla değişikliğe
gitmemiş, krizden biraz da olsa etkilenen orta gelir grubundaki tüketiciler ile
krizden en çok etkilenen düşük gelir grubuna dahil olan tüketiciler finansal
güçlerinde meydana gelen değişiklik ile bu mal ve hizmetlere olan ihtiyaçlarından
vazgeçerek, bu ihtiyaçlarını gelecekte karşılamak üzere ertelemişlerdir. Kriz
öncesi dönemde satın aldıkları mal ve hizmetlere yaptıkları ödemelerde daha çok
nakit ödemeyi tercih eden tüketiciler krizle birlikte ödeme şekillerini de
değiştirmişler ve kredi kartlarıyla taksitli alışveriş yapmaya
yönelmişlerdir."
ORTA VE DÜŞÜK GELİR DÜZEYLİ TÜKETİCİLER, HARCAMALARINI AZALTTI
Gelir düzeyi yüksek olan tüketicilerin gerek beğenmeli, lüks mal ve
hizmetleri, gerekse kolayda mal ve hizmetleri harcama sıklıklarında,
harcamalarına ayırdıkları bütçelerde ve satın alım güçlerinde çok fazla bir
değişiklik olmadığını bildiren Altuğ, "Ancak, orta ve düşük gelir düzeyine sahip
tüketicilerin özellikle düşük gelir düzeyine sahip tüketiciler olmak üzere
harcama sıklıklarında, harcamalarına ayırdıkları bütçelerde ve satın alım
güçlerinde belirgin bir azalma gözlenmiştir" dedi.
Tüketicilerin gelecekle ilgili beklentileri ile kriz döneminde sahip
oldukları düşünceleri arasında da çok fazla fark olmadığını anlatan Altuğ, şöyle
devam etti:
"Yüksek gelire sahip tüketiciler, kriz döneminde olduğu gibi kendilerini
güvende hissetmekte, düşük gelirli ve orta gelirli tüketicilere göre gelecekle
ilgili planlarına daha iyimser bakmaktadırlar. Tüm tüketici gruplarının gelecekte
yapacakları harcamalarına ayıracakları bütçe ve satın alım güçlerindeki farklı
düşüncelerinin aksine tüketiciler, gelecekteki mal ve hizmetlerin fiyatlarının
nasıl olacağı konusunda aynı düşünceyi savunmaktadırlar.
Kriz döneminde mal ve hizmet fiyatlarına karşı daha duyarlı ve hassas
hale gelen, daha uygun fiyatlı mal ve hizmetlere yönelen, parasının değerini
anlayan ve en az maliyetli en çok faydayı sağlayan mal ve hizmetleri tercih eden
tüketiciler, gelecekte fiyatların artış göstereceğini düşünmektedirler. Ankete
katılan tüm tüketicilerin genel olarak aynı düşüncede oldukları konu ise,
gelecekte mal ve hizmetlerin fiyatlarının nasıl olacağı konusudur. Tüketiciler,
gelecekteki finansal güçleri hakkında daha az kontrol sahibi olmaları nedeniyle
satın alacakları mal ve hizmetlerin fiyatlarında artış olacağını beklemekte, kriz
döneminde daha çok stoklamaya gitmekte, fiyat duyarlılıkları, karşılaştırmaları
ve fiyat bilgisi arayışları artmaktadır.
Araştırmada tüketicilerin küresel kriz döneminde hangi mal ve hizmet
satın alımlarından vazgeçecekleri incelendi. Buna göre, 428 tüketicinin yüzde
43ü birinci olarak tatil, yüzde 35,5i ikinci olarak otomobil, yüzde 30,6sı
üçüncü olarak konut, yüzde 38,6sı dördüncü olarak beyaz eşya/mobilya, yüzde
34,6sı beşinci olarak kişisel bakım harcamalarından vazgeçeceğini belirtti."
AA
